Dokuz Eylül Hastanesi Sağlık İş Sendikası, Kadın Komisyonu kurulması yönünde girişimlere devam ederken, sendika üyesi kadın işçiler bu kez KETEM (Kanser Erken Teşhis Tarama ve Eğitim Merkezi) eğitimi için bir araya geldiler. İzin dönemi olması, iş yoğunluğu nedeniyle istenen sayıda kadın işçiye ulaşılamadı ise de eğitim sırasındaki ilgi güzeldi.

Kadın hastalıkları; dile getirilmesi en zor olan, anlatırken utanılan, bu nedenlerle eğitim ve ekonomik düzey ne olursa olsun genel olarak ihmal edilen hastalıklar oluyor genellikle. Rahim, hazne, vajina tanımları yanlış kullanılırken, boşaltım ya da meme sağlığına ilişkin sorunlardan bahsetmek de ayıp (!) sayılıyor ne yazık ki.

Bu kısıtlı eğitim çalışmasında da gördük ki, sağlık eğitiminin yetersizliği, koruyucu sağlık hizmetlerinin yok edilmesi ve hastalık durumunda sağlık hizmetine ulaşmada zorluklar yaşanması vb. sorunlar nedeniyle kadınlar sağlık politikalarına bağlı en fazla mağduriyete uğrayan kesimi oluşturuyor.

Sağlıkta ticarileşmenin getirdiği sorunlar çok geniş olarak nedenleri ve sonuçları ve de özelleştirmeye karşı mücadele yolları ile ele alınması gereken temel bir sorun olduğu için bu yazıda detaylandırmak oldukça zor.

Bunca imkânsızlık ve fırsat eşitsizliği içinde yine de ulaşabileceğimiz birkaç önemli koruyucu hizmetten bahsetmek istiyorum. Ne yazık ki toplumun büyük bir kesimi KETEM’den ücretsiz yararlanabileceğini bilmiyor. Eğitim ve hizmetlerin büyük bir kısmı doğrudan kadın üreme sağlığına ilişkin olsa da hem kadın sağlığı konusunda bilgilenmeleri hem de kolon ve meme kanserinin onlarda da görülmesi nedeniyle erkekleri de kapsıyor.

KETEM'lerin en önemli amacı toplumda kanser konusunda farkındalık yaratmak, yüz yüze eğitimlerle kişileri korunma yöntemleri, tarama programları hakkında bilgilendirerek kanserden korunmalarını sağlamak ve taramalarını gerçekleştirmek.

KETEM hizmetleri, serviks(rahim ağzı), kolon(barsak) ve meme kanserleri için yürütülen taramalar şeklinde sürüyor. Ayrıca KETEM'ler obezite ve beslenme konularında da toplumun bilgilendirilmesi, bilinçlendirilmesi ve tarama yapılmasına önemli katkı sağlıyor.

Devlet hastaneleri, Üniversite hastaneleri ve toplum sağlığı merkezlerinde KETEM’e ulaşmak mümkün.

Sağlık bakanlığı kaynaklarında da belirtildiği üzere, “Kanser taraması, tedavisinin çok daha kolay ve etkili olabildiği erken evrelerde kanseri yakalamak için test ve muayene yapılmasıdır. Tarama yöntemleri hastalığın başlaması ile hastalığın görünür bir belirti verdiği ana kadar olan süreçte uygulanır.”

Her kanser türü için etkin bir tarama yöntemi olmasa da erken tanı ile tedavisi mümkün olan meme, kolon ve serviks kanserleri toplumda görülme sıklığının da çok yüksek olması nedeniyle çok önemli yer tutmaktadır.

KETEM'LERDE YÜRÜTÜLEN KANSER TARAMA HİZMETLERİ:

1) ulusal meme kanseri tarama standartları:

a- 40-69 yaş grubu kadınlar hedef gruptur.

b- mamografi çekimi ile meme kanseri taraması yapılır.

c- taramanın aralığı 2 yıl olmalıdır.

2) ulusal serviks (rahimağzı) kanseri tarama standartları:

a- 30-65 yaş grubu kadınlar hedef gruptur.

b- smear ve hpv testi ileserviks kanseri taraması yapılır.

c- smear taramaları 5 yılda bir tekrarlanmalıdır, son iki testi negatif (normal) olan 65 yaş kadınlarda tarama sonlandırılır.

3) ulusal kolon (kalınbarsak) kanseri tarama standartları :

a- 50-70 yaş aralığındaki kadın ve erkekler hedef gruptur.

b- “gaitada gizli kan testi” (ggk) ile kolon kanseri taraması yapılır.

c- 2 yılda bir test tekrarlanmalıdır.

d- 10 yıl arayla kolonoskopi tetkiki yapılmalıdır.

KETEM eğitimlerinde ayrıca korunma ve erken tanıya yönelik yapabileceklerimizin bilgisi de veriliyor.