Elazığ'da yaşadığı mahallelerde muhtar adayı olarak, yaşam alanlarında söz sahibi olmak isteyen kadınlarla sohbet ediyoruz.

KADINLAR KENDİNE GÜVENMELİ

Konuştuğumuz muhtar adaylarından ilki Çiğdem Deniz. Deniz, 22 yıldır Fevzi Çakmak Mahallesi'nde yaşıyor. Eşi yurt dışında çalıştığı için 2 çocuğuna yalnız bakıyor. Aday olmaya nasıl karar verdiğini sorduğumuzda Deniz, “Aday olma amacım mahallenin eksikliklerini mahalle sakinleri ile birlikte belirleyip birlikte çözüm üretmek. Yaşadığım mahallede ekonomik zorluklar yaşayanları görüyorum ve onlara destek olmak istiyorum. Mahallemizde sosyal alanlar oluşturmak, çocuklara ve gençlere burs sağlamak ve yaşlı insanlarımıza destek sunmak istiyorum. Mahallemizin alt yapı sorunları çok. Sokakların düzeni, temizliği ve parkların güvenli hale gelmesi için çalışmak gerekiyor. Yaşadığımız sorunları çözebilmemiz için sokak temsilcileri seçerek belediye ile koordineli çalışmamız gerekiyor" diyerek kendisini motive eden şeyleri ve yapmak istediklerini sıralıyor.

Deniz onu en çok gençlerin motive ettiğini vurguluyor, "Beni en çok gençlerimizin yaşadığı sıkıntılar muhtar adayı olma konusunda teşvik etti. Madde kullanımı o kadar arttı ki gündüzleri bile dışarıya güvenle çıkamıyoruz" diyerek mahallede suç oranının arttığını ve buna karşı bir adım atılması gerektiğini söylüyor. "Benim amacım, madde kullanımına dair bilinçlendirme çalışmasını mahalledeki gençler ve kadınlarla birlikte yapmak. Her ay sokak sokak buluşarak toplantılar yapmak istiyoruz. Çocukların ve gençlerin rahat ve güvenli bir şekilde sosyalleşebileceği parklar ve kültürel alanlar yaratmamız gerekiyor. Mahalledeki kadınları maddi ve manevi olarak güçlendirmek için mahalle derneği kurmak istiyoruz" diyor Deniz. 

Öğrencilerin eğitime erişiminde yerel yönetimlerin de sorumluluk alabileceğini ifade eden Deniz, "Belediye, halk evleri ve derneklerle iş birliği içinde olup öğrencilerimize ücretsiz ders imkanı sağlamak istiyorum. Kadınlar ve gençler için okuma günleri düzenlemek ve özellikle otobüs duraklarına, sokakların belli başlı yerlerine kitaplar yerleştirerek okuma oranını artırmak istiyorum" diyor. Gençlerin aynı zamanda mahallede yaşanan diğer sorunların çözümünde yer alabileceğini Deniz şu sözleriyle ifade ediyor: " Yaşlı ve yalnız kalan mahallelilerimize temel ihtiyaçlarında, gençlerle bir komisyon oluşturup destek vermeyi düşünüyorum." Deniz, başarabileceğine inandığını ve muhtarlık seçimlerini kazanamazsa bir sonraki seçimlerde belediye başkanlığına aday olmak istediğini dile getiriyor. 

Deniz'e 8 Mart'ın yaklaştığını ve bu konuda bir şey söylemek isteyip istemediğini sorduğumuzda, " 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü, kadınların direndikleri gündür. Ben kadınların kendine güvenmelerini söylüyorum. Eğer kadın isterse her şeyi güzel yapar. Kadınların daha çok siyasetin içinde olmaları gerekir. Bir kadın evi nasıl yönetiyorsa ve bunu iyi şekilde başarıyorsa neden muhtar olmayı veya belediye başkanı olmayı başaramasın ki? Tüm kadınların kendilerine güvenmelerini diliyorum."

Deniz ile konuşurken Deniz'in azası olan Fatma Yağan da sohbetimize katılıyor. Yağan uzun yıllar boyunca İzmir'de yaşamış. Yaklaşık 2 yıldır Elazığ' da yaşıyor. Yağan, "Bu mahallede kadınlar çok eziliyor, seslerini çıkaramıyorlar. Bir şey talep etmekten korkuyorlar. Eğer kadınlar birleşirse ve kendi güçlerinin farkında olursa ve örgütlenirse başaramayacakları hiçbir şey yoktur" diyor. 

'BEN DE KEL MUHTAR İSTEMİYORUM'

Bir sonraki muhtar adayımız Hediye Ediz. Ediz de Fevzi Çakmak Mahallesi muhtar adayı bir kadın. Ediz güvenlik görevlisi olduğunu ancak şu an çalışmadığını ifade ediyor. 2 çocuğu olan Ediz'in, eşiyle birlikte işlettiği bir müzik ve sanat akademisi var.

Ediz'e de muhtar adayı olmaktaki motivasyonunu soruyoruz. Ediz, "25 yıldır bu mahallede yaşıyorum. Kendi kendime dedim ki 25 yıldır bu mahallede yaşadığım için mahalleme daha faydalı olabilirim. Elazığlılarla da aram çok iyi , Tuncelilerle de. Böyle yola çıktım. Aslında en çok kadınların, çocukların ve hayvanların ihtiyaçlarını düşünüyorum. Kadınlarla beraber üreteceğimiz paylaşım yapabileceğimiz atölye tarzı bir yer yapmak istiyorum çünkü kadınların hiçbir sosyal aktivitesi yok, sadece birbirimizin yanına gidip geliyoruz. Çocuklar için de projelerim var ama önceliğim kadınlar" diyerek yanıt veriyor.

Aday olduğunu duyurduğu süreçte çevresinin kendisine "Eşin ne diyor bu işe?" şeklinde sorduğunu ifade ediyor Ediz. Ediz'in çevresine yanıtı ise "Eşimin haberi yok" oluyormuş. Ancak Ediz, "Eşime aday olacağımı söyledim. Eşim de beni destekliyordu bu konuda" diyor. Kadın adayların güçlendirici etkisine vurgu yapan Ediz, " Bir kadın aday çıkınca başka bir kadın ‘Ben de yapabilirim’ düşüncesiyle bu yola çıkıyor. Bu durum bizlere özgüven aşılıyor" diyor. 

Kadın muhtar adayı olmanın zorluklarından da bahsediyor Ediz: "Mevzu kadın olunca dış görünüşünüz olay oluyor. Saçım sarı diye laf ediliyor ve bu kadın olduğum için oluyor. Bir arkadaşımın bana oy vermesi için iki arkadaşıyla konuştuğunda, ‘Saçı sarı, oy vermeyiz’ demişler. Ben de ‘Saçı koyu renkli olan bir arkadaş var, o zaman ona oy versinler’ dedim. Adaylar erkek olunca böyle tartışmalar olmuyor. Örneğin mevcut muhtar kel, o zaman ben de ‘Kel muhtar istemiyorum’ diyebilirim.” Ediz özellikle kadınlardan destek beklediğini ifade ediyor ve ekliyor, "Kadının elinin değdiği yer, güzelleşir."

TÜM AZALARIMI KADINLARDAN SEÇTİM

Handan Oğuz doğma büyüme Elazığlı. Zafran TOKİ'lerinin muhtar adayı. 3 çocuk annesi olan Oğuz, yaklaşık 2 yıl konteynerde yaşamış, en küçük oğlunu da orada doğurmuş. "Konteynerde yaşam koşulları çok zordu" diyor Oğuz. 

Ona da muhtarlık adaylığında onu neyin motive ettiğini soruyoruz. Oğuz, "2 yıldır Zafran TOKİ’lerinde yaşıyorum. Bu TOKİ’ler yeni yapıldı ve şehre çok uzak. Yeni yapılanma olduğu için mahallenin eksiklikleri de çok fazla. Mahalleme faydalı olabilmek için çıktım bu yola" diyerek yanıtlıyor sorumuzu. Muhtarlık çalışmasında kadınlardan özellikle olumlu dönütler aldıklarını belirten Oğuz, "Kadından muhtar olur mu diye bakıyorlar. Bir kadın her mesleği yapabilir, neden muhtar olmasın? Kadınlara böyle bakılmasın artık. Ben bu düşünceyi değiştirmek için yola çıktım" diyor.

Mahalledeki eksiklikleri anlatıyor Oğuz, "Mahallemizdeki en büyük eksiklik kadınlar için bir sosyal tesisin olmaması. Ailelerin vakit geçirecekleri parklar bulunmuyor burada. Bu eksiklikler kadınları da doğrudan etkiliyor bu yüzden benim önceliğim kadınlar olacak" diyor. Bu yüzden tüm azalarını kadınlardan seçmiş Oğuz, yalnızca tek bir erkek azası varmış. Kadınlarla birlikte yapabileceklerine inandığını söyleyen Oğuz, " Aylık sokak toplantıları yapmak istiyorum. Yapılan maddi yardımlar gerçek sahiplerine ulaşmıyor, bu yardımların gerçek sahiplerine ulaşmasını sağlamak istiyorum. Mahallede bir top sahası var ama sadece erkekler gidebiliyor. Kız çocuklarının da gidebileceği bir alan olması için voleybol sahası açılması gerekiyor. Mahallede kütüphanemiz yok, bir kütüphane kurmak istiyoruz. Bunun için çaba harcayacağız" diyor.

Bu kadar kadın aza bulmakta zorlanıp zorlanmadığını soruyoruz Oğuz'a. "Hiç zorlanmadım. Biz kadın arkadaşlarla bir araya gelip karar verirsek, birlikte olursak başarırız, neden başarmayalım diye konuşup birbirimize güç vererek hep birlikte girmeye karar verdik seçime. O yüzden zorlanmadım" diye yanıtlıyor. Eşinin tepkisini ise şu sözlerle anlatıyor Oğuz, "Eşime muhtar olacağımı ilk söylediğimde beni ciddiye almadı, dalga geçtiğimi düşündü. Ama kararlı olduğumu görünce arkamda durdu. En çok da kayınbabam destekledi beni, arkamda durdu." Oğuz özellikle ev kadınlarından destek beklediğini söylüyor. Kendisinin de bir ev kadını olduğunu belirtiyor ve ekliyor, "Meslek sahibi bir insanın tatil günleri oluyor ama ev hanımı kadının bir tatil günü olmuyor. Sürekli ev işlerini yapmak, çocuklara bakmak zorunda. Bir yere gitmek istese yemeği, çocukları düşünmek zorunda, temizliği düşünmek zorunda. Devletin bununla ilgili bazı projeler yapmalıdır bence. Çünkü ev kadınının emeği görülmüyor. O yüzden kadınlardan beni desteklemelerini istiyorum."

Fotoğraflar: Adayların kişisel arşivleri
Kapak Fotoğrafı: Canva Pro yapay zeka görsel oluşturma aracı