Danıştay, İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararını ‘hukuka uygun’ buldu, hukukçular ve kadın örgütleri karar tepki gösterdi. Danıştay 10. Dairesi’nin ret kararı oy çokluğuyla onandı. Onamayla Türkiye’nin sözleşmeden çekilme kararı hukuken kesinleşti. Türkiye’nin AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kararı ile 20 Mart’ta çekildiği İstanbul Sözleşmesi olarak bilinen “Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi'nin 1 Temmuz 2021’de sona ereceğine ilişkin karar Resmi Gazete’de yayımlanmıştı.

Kararın ardından tepkiler yükselmiş kadınlar Türkiye’nin dört bir yanında sokağa çıkarak “İstanbul Sözleşmesi’nden vazgeçmiyoruz” demişti. Ardından kararın iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle çok sayıda dava açılmıştı.

Danıştay 10. Dairesi, açılan davalarda yürütmenin durdurulması istemlerini reddederek kararın iptal istemiyle açılan davaları duruşmalı olarak görmüştü. Danıştay Savcısı, kararın iptali yönünde görüş bildirmiş olsa da Danıştay 10. Dairesi, Cumhurbaşkanlığı kararını “hukuka uygun” bulmuş ve davanın reddine karar vermişti.

Danıştay kararına yapılan itirazı değerlendiren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu da itirazı reddederek kararı “hukuka uygun” buldu.

AV. EYLEM SARIOĞLU: DANIŞTAY KARARI DİĞER ULUSLARARASI SÖZLEŞMELERİN DE TEHLİKEDE OLDUĞUNU GÖSTERİYOR

Kararı değerlendiren İstanbul Sözleşmesi’nin feshine dair Danıştay duruşmasında Kayseri Barosu adına savunma yapan Av. Eylem Sarıoğlu “Danıştay İdari Dava Daireleri (DİDD) Kurulunun 10. Dairenin kararını onaması, duruşmalar boyunca ifade ettiğimiz ve temyiz aşamasında ısrarla altını çizdiğimiz iptal talebimizin gerekçelerinin görmezden gelinmesi anlamını taşımaktadır.

Danıştay Onuncu Dairesi, Milletlerarası Antlaşmaları feshetme yetkisinin Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenmesinin Anayasa’nın 104’üncü maddesinin 17’nci fıkrasındaki şartlara uygun olduğu yönünde hatalı argümanlara başvurarak karar vermiş, dava konusu işlemin dayanağı olan 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 3’üncü maddesinin Anayasa’ya aykırılığı nedeniyle somut norm denetimi yoluyla Anayasa Mahkemesine başvurulması talebi yok sayılmıştı. Onama kararından aynı hukuki hatayı DİDDK de devam ettirdiğini anlamaktayız” dedi. Sarıoğlu sözlerini şöyle sürdürdü: “Daha önce de açıkça ifade etmiştik Danıştay 10. Dairenin vermiş olduğu karar gibi Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun da vermiş olduğu karar siyasi bir karar olup tek adam rejiminin istediği şekilde hareket etme iradesini bir kez daha ortaya koymuşlardır.

Süreç henüz sonlanmamıştır. Söz konusu karar Anayasa Mahkemesine taşınacak olup bundan sonra sözleşmeyi ve kadınların, çocukların, cinsiyeti ve cinsel yönelimi nedeniyle ayrımcılığa uğrayan tüm kesimlerin yaşam hakkını ve eşitlik talebini savunmaya devam edeceğiz.

Kadın ve erkek eşitliğine inanmayan, eşitliği fıtrata aykırı bulan ve İktidarları döneminde bu eşitsizliği derinleştirmek üzere adımlar atan AKP’nin genel başkanı olan Cumhurbaşkanı tarafından tarikatlara yaranmak ve seçim yatırımı olarak sözleşmeden çekilme kararı verilmişti. AKP’nin adımlarını ve bundan sonra yapacaklarının bununla kalmayacağını birlikte görüyoruz. Başörtüsüne anayasal güvence sağlanacağı gerekçesi ile Anayasanın 24. ve 41. Maddelerinde yapılmak istenen değişiklikleri bu bağlamda değerlendirmek gerekmektedir. Laiklik ilkesini aşındıracak ve eşitlik ilkesini ortadan kaldıracak şekilde yapılacak bu değişiklikler kadınların ve çocukların hayatını daha da karartacak bir düzenleme olacaktır. Bir kesimin kılık ve kıyafetini koruma amacıyla yapılan bu düzenleme aslında kadınların hepsinin aynı şekilde giyinmesi ve yaşamasını amaçlamakta olup kadınlar İstanbul Sözleşmesine sahip çıkmaya ve inşa edilmek istenen gericiliğe karşı mücadeleye devam edecektir. Danıştay 10. Daire ve DİDDK kararları bizlerin mücadelesini engelleyemeyecek ve eşitlik mücadelesinde vazgeçmeyeceğiz.”

DİDDK’NİN ONAMA KARARININ ARDINDAN KADIN ÖRGÜTLERİ TEPKİ GÖSTERDİ:

EŞİK: KİMSE İSTANBUL SÖZLEŞMESİ’NDEN VAZGEÇMEMİZİ BEKLEMESİN

Eşitlik İçin Kadın Platformu, Twitter habından yaptığı paylaşım ile karara tepki gösterdi, “Kendi yapısı hukuka aykırı DİDDK, İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararını hukuka uygun bulmuş! Türkiye taraf olmayabilir ama 6251 sayılı onay Kanunu ve dolayısıyla Sözleşme maddeleri yasa olarak yürürlükte. İç hukuk yolları hâlâ tükenmedi #İstanbulSözleşmesindenVazgeçmiyoruz” ifadelerini kullandı.

KCDP: ÇEKİLME KARARI VERENLERİ GÖNDERECEĞİZ

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu da söz konusu karara "Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararını 'hukuka uygun' buldu. İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararı verenleri göndereceğiz; İstanbul Sözleşmesi’ni uygulatarak kadın cinayetlerini durduracağız!" ifadeleriyle tepki gösterdi.

Fotoğraf: Ekmek ve Gül