CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, CHP Genel Merkezi önünde gerçekleştirdiği basın toplantısında kadın ev emekçilerinin sorunlarını gündeme getirdi. Ev emekçisi kadınların da katıldığı basın toplantısında Ağbaba, sayıları bir milyonu bulan ev emekçilerinin kayıt dışı ve güvencesiz çalıştırıldığını ve salgın döneminde açlığa terk edildiğini ifade etti.

"Her gün evimizi, çocuğumuzu, hastamızı emanet ettiğimiz kadın işçiler görünürde varlar ama yasal olarak hiçbir şekilde yoklar" diyen Ağbaba, kanunlarda gündelik ev işlerine giden kadın işçilerin adının olmadığına dikkat çekti. Gündelik ev işlerine giden yaklaşık 1 milyon kadın işçi varken, bu işçilerin sadece 65 bininin kayıtlı yani sigortalı çalıştığını belirten Ağbaba, "Yani bu işçilerimizin neredeyse yüzde 99’u hiçbir güvencesi olmadan çalışmaktadır. Sigortasız yani hiçbir güvencesi olmadan çalışan ev işçilerinin sağlık, emeklilik gibi sosyal güvenlik haklarından yararlanamamaktadır” diye konuştu.

100'DEN FAZLA EV EMEKÇİSİ İŞ CİNAYETLERİNDE YAŞAMINI YİTİRDİ

Ev işçilerinin karşılaştığı iş kazaları ve iş cinayetlerinin çoğu zaman çözümsüz kaldığını, kayıt dışı çalışmanın etkisiyle istatistiklere yansımadığını söyleyen Ağbaba şunları söyledi: "Resmi olmayan verilere göre son ev içi hizmetlerinde son 5 yılda 5 binden fazla iş kazası yaşanmıştır. Yine resmi olmayan verilere göre 100’den fazla ev işçisi iş cinayetlerinde yaşamını yitirmiştir. Ev içi hizmetlerde işverenler tarafından alınmayan önlemlere bağlı olarak ev işçileri birçok meslek hastalığına maruz kalmaktadır. Menüsküs, bel ve boyun fıtığı, astım, kas yırtılmaları, strese bağlı hastalıklar; ev işçilerinin karşılaştıkları başlıca meslek hastalıklarıdır. Kayıt dışı çalışmanın da etkisiyle ev işçilerinin yakalandıkları meslek hastalıkları da çözümsüz kalmaktadır.”

CİNSEL ŞİDDET VE MOBBİNGE MARUZ KALIYORLAR

Ev işçilerinin iş yerlerinde yaşadığı önemli bir başka sorunun ise maruz kaldıkları cinsel ve fiziksel şiddet ile mobbing olduğunu belirten Ağbaba, "Sendikaların verdiği bilgiye göre Türkiye’de ev hizmetlerine giden her 10 kadın işçiden 3’ü cinsel fiziksel şiddete ve iş yerinde mobbinge uğramaktadır" dedi.

EV İŞÇİSİ KADINLAR AÇLIK VE YOKSULLUĞA MAHKUM EDİLDİ

Ağbaba ev işçilerinin önemli bir bölümünün günlük yevmiye usulü çalıştığını, işverenler çağırdığı sürece iş bulabildiklerini, işe çağrılmadıkları günlerde gelir elde etmediklerini ve bunun sık yaşanması halinde yoksulluğa mahkum kaldıklarını hatırlattı. Kovid-19 salgını sürecinde ev emekçisi kadınların açlık ve yoksulluğa daha da itildiğini belirten Ağbaba açıklamasının devamında şunları söyledi:

"Pandemi döneminde tüm Türkiye’ye evde kal çağrısı yapıldı. Sokağa çıkma yasakları getirildi. Evde kalan ev işçileri ise açlığa, yoksulluğa terk edildi. Devlet gündelik işlere giden ev emekçilerine evde kalın dedi, Ama ne kirasını destek çıktı, ne de faturasını ödedi. Kayıt dışı çalışan ev temizlik işçileri ne kısa çalışma ödeneği hakkından yararlanabildi ne de işsizlik ödeneğine başvurabildi. ‘Bu ülkede mutlak yoksulluğu sıfırladık’ deyip, bakanlıktan ayrıldıktan sonra 39 bin TL maaşla Kardemir’in yönetimine atanan Zehra Zümrüt Selçuk, hiçbir güvencesi olmadan, asgari ücretin altında aylıkla ev geçindiren kadın işçilerimiz için acaba hangi çalışmayı yaptı? Nisan ayının sadece ilk 4 ayında örtülü ödenekten 781 Milyon TL harcayan devlet, hiçbir güvencesi olmayan 1 milyon kadın ev işçisine 1 TL dahi ayırmadı."

İKTİDAR HİÇBİR ADIM ATMADI

“Ev işçileri Dayanışma Sendikası verilerine göre pandemi sürecinde; ev işçilerinin %56,8’i bu dönemde işten çıkarıldıklarını ifade etmiştir. Ev işçilerinin %91,6’sı bu dönemde gelir kaybı yaşadığını belirtirken, %90,3’ü ise hanesinde kendisi haricinde işsiz kalan farklı kişiler de olduğunu vurgulamıştır. Ev işçilerinin %70,4’ü salgın döneminde kiralarını ödeyemediklerini belirtirken, %86’sı kredi kartı borcunu ödeyemediğini belirtmiştir. Pandemi döneminde gelirsiz ve devlet desteğinden mahrum kalan ev işçilerinin % 43’ünün evine haciz geldiği belirtilmiştir. Zaten güvencesiz ve düşük ücretlerle hayatta kalma mücadelesi veren ev işçileri, pandemi sürecinde iyiden iyiye sefalete sürüklenmiştir. Ev işçileri, insan onuruna yaraşır bir iş istiyor. Ev işçileri, insanca geçinebilecek bir ücret hakkı talep ediyor. Ev işçileri, sigortasız ve kayıt dışı çalışmaya maruz kalmak istemiyor. Ev işçileri, iş yerlerinde iş cinayetlerine kurban gitmek istemiyor. Ev işçileri, mobinge ve tacize uğramak istemiyor. Ev işçileri ‘İnsan onuruna yaraşır bir iş ve insanca geçinebilecek bir ücret hakkı’ talep ediyor. Peki, bugüne kadar siyasi iktidar 1 milyon kadın ev işçilerinin hakları için herhangi bir adım attı mı? Hayır.”

ÇÖZÜM PLANI
Ağbaba, CHP'nin iktidara geldiğinde ev işçilerinin sorunlarını çözmek için şu adımları atacağını belirtti:
■ Ev işçilerinin, güvencesiz ve kayıt dışı istihdamına, ucuz ücretlerle uzun saatler çalıştırılmasına, yasal güvenceden yoksun olmasına son verilecek.
■ İlgili yasal düzenlemeleri yapılarak ev işçileri İş Kanunu kapsamına dahil edilecek.
■ Ev hizmetlerinde çalışanların çalışma koşullarını düzenleyen ayrı bir yönetmelik ve tüzük çıkartılacak.
■ Ev işçileri mesleki standarta kavuşturulacak.
■ Sürekli ya da kısmi süreli çalışmasına bakılmaksızın, bütün ev işçileri 5510 Sayılı Kanunda sigortalı sayılanlar içinde yer alması sağlanacak.
■ Ev işçilerinin örgütlenmeleri önündeki engeller kaldırılacak.
■ İş kazası ve meslek hastalıklarının yaşanmaması için ev iş yerlerinde, önleyici tedbirler zorunlu tutulacak ve işçi sağlığı ve güvenliği risklerini düzenlemek amacıyla, iş sağlığı ve güvenliği kanununda gerekli düzenlemeler yapılacak.
■ ILO’nun 189 No’lu ‘Ev İşçileri İçin İnsana Yakışır İş’ sözleşmesi mecliste yasal güvence altına alınacak.

Fotoğraf: CHP