Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğrencisi

Anayasa mahkemesi, TMK 187’de yer alan “kadının evlilikten sonra bekarlık soy ismini ancak eşinin soyadının önünde kullanabilmesine” imkân veren hükmünü iptal etti. Bu kararla birlikte, kadının evlenmeden önceki soyadını AYM’ye başvurmasına gerek kalmadan kullanabilecek. 28 Nisan 2023’te Resmî Gazete’de yayımlanan bu karar, 8 ay sonra yürürlüğe girecek.

Yıllar süren mücadeleler boyunca kadınlar, “Kocanın evlilik birliğinin reisi olduğunu" öngören hükmün kaldırılması gibi Medeni Kanun’da kadın erkek eşitliğine aykırı olan birçok hükmün iptal ve değişikliğini sağladı. Bugün geldiğimiz noktada kadınların eşitlik talebinin önündeki bir engelin kalktığını daha söyleyebilmek sevindirici. Ancak bu değişikliği birçok yönüyle ele almak zorundayız. Daha dün başörtüsü kanun tasarılarıyla kadınların toplumdaki varlığını, temel haklarını hedefe koyan iktidar bugün kadınların lehine bir değişikliği siyaseten elinde tuttuğu kurumlarıyla nasıl uygulayacağı bir muamma!

EŞİTLİK Mİ MODERN HURAFE Mİ?

İlgili hükmün iptal kararı Anayasa’ya göre kadın ve erkeğin eşit haklara sahip olduğu, ailenin de “eşler arasında eşitliğe dayandığı”, “Erkek, evlenmeden önceki soyadını evlendikten sonra da tek başına kullanabildiği halde, kuralla kadının evlenmeden önceki soyadını evlendikten sonra ancak kocasının soyadının önünde kullanabileceği öngörüldüğünden karşılaştırmaya müsait şekilde benzer durumda olan eşler arasında cinsiyet temelinde farklı muamelenin yapıldığı açıktır” gerekçesiyle oybirliği ile alındı. Karara karşı oy kullanan AYM üyesi Muammer Topal kadın-erkek eşitliğinin modern bir hurafe olduğunu dile getirmişti. Düşülen bu şerh aslında, 21 yıllık AKP iktidarının, onun devletin tüm kurumlarında sözcüsü statüsündeki kimseler aracılığıyla, bugün kadının toplumdaki konumu geriletmek isteyen, dışlayan ve belirli rollerin dışına çıkmasına izin vermeyen bir yaklaşımın yansımasıdır.

Biz kadınlar bugüne kadar sürdürdüğümüz ve irili ufaklı kazanımlarla taçlandırdığımız eşitlik mücadelesinden bir adım bile geri durmadık. Bugün yeni bir kazanım olarak karşımızda duran soy isim değişikliği bizim için bir yeni gelişmedir. “Darısı nüfus kayıtlarına yönelik diğer eşitliğe aykırı hükümlerin kaldırılmasına”.

Kolaj: Canva