Halk Eğitim ve BELMEK’lerde mevsimlik işçi statüsünde A4’den kadrosuz, sözleşmeli çalışan çoğu kadın 94 bin usta eğitici, kadro ve özlük haklarına kavuşmak istiyor.

Mesleki Eğitimciler Federasyonu Genel Başkanı Selma Coşan, Halk Eğitim’de 21 yıllını tamamlamış usta eğitici. Şöyle anlatıyor: “Halk eğitimde her yıl yenilenen bir sözleşmemiz var. Modül üzerinden kurslarımızı açıyoruz. Bir yıl boyunca kesintisiz çalışamıyoruz. Çalışmadığımız zaman sigortamız yok, ücret alamıyoruz…”

HALK EĞİTİM MÜDÜRLERİNİN KEYFİNE KALMAK…
Coşan, sistemin işleyişini şöyle anlatıyor: “Modülümüze göre çalışıyoruz. Örneğin bir iğne oyası haftada dört saate tekabül ediyorsa bu da dört aylık kurs anlamına geliyor. Dört aydan sonra puanlamamıza göre kaçıncı sıradaysak ona göre işe alımlarımız yapılıyor. Müdürlerimizin keyfine kalmış; ister sizi devam ettirir, istemezse ettirmez. Kadrolu ve kadrosuz arkadaşlar bir arada çalışıyoruz.”
Coşan, kadrosuz öğreticilerin kurs yeri bulma ve öğrenci ayarlama “zorunluluklarına” dikkat çekiyor: “Halk eğitim müdürü ‘Filan mahallede yer bul, kursunu aç’ diyor. Öğreticiler öncelikle o yerdeki okulların müdürleriyle konuşup sınıf ayarlamaya çalışıyor, bulamazsa usta öğreticiler kendi cebinden kira parası verip örneğin bir binanın altında kurs açıyor. Elektrik, su, doğalgazı kendi cebinden ödüyor. Kullanılacak malzemeleri de makinaları kendisi götüren arkadaşlarımız da var.”

KADROSUZLARA ÜVEY EVLAT MUAMELESİ

Coşan, çoğunluğu kadın olan sözleşmeli usta öğreticilerin ekonomik zorluklarına dikkat çekiyor: “Biz kadrosuzlar üvey evlat muamelesi görüyoruz. Kadroluların yaptığı bütün işleri bizler de yapıyoruz ancak eşit şartlara sahip değiliz. Özlük haklarımız da yok. Kadrolular, ek ders ücreti artı maaş alıyor. Bizler sadece ek ders ücreti alıyoruz, o da asgari ücretin çok altında. Milli Eğitimin tüzüğünde çok eksiklikler var, bu eksiklikleri de müdür ve müdür yardımcıları lehlerine çevirip bizi süründürüyorlar. Farkındalar ama düzeltme yapılmıyor.”

KUR’AN KURSU ÖĞRETİCİLERİ KADROYA ALINDI

Coşan, halk eğitim bünyesinde açılan Kur’an kurslarındaki kadrosuz usta eğiticilerin Diyanet tarafından kadroya alındığına dikkat çekiyor: “Emsal teşkil edecek Kur’an kursları var. Birkaç yılda bir kadroya alınıyorlar. Aynı şartlardayız. Onlar da halk eğitimde, camilerde çalışan usta öğreticiler. Aynı defteri tutuyoruz. Diyanetten ve Spor Bakanlığından kadrolu çalışan el sanatları hocalarımız da var. Sonuçta hepsi Milli Eğitim Hayat Boyu Öğrenme Müdürlüğü bünyesinde toplanıyor. Yanlış anlaşılmasın, biz tüm usta öğreticilerin kadrolu olarak çalışması gerektiğini savunuyoruz.”

‘BELMEK’LERDE KADROLU OLMASIN DİYE 11 AY ÇALIŞTIRILIYOR’

Halk Eğitim, Millî Eğitim Bakanlığı çatısı altında ilçe düzeyindeki müdürlükleri ile ülke genelinde örgütlü. Köylerde ise 12 kişinin köy muhtarının aracılığı ile ilçe müdürlüklerine yaptıkları başvuru üzerine kurslar açılıyor. Halk Eğitimde kadrolu ve kadrosuz usta eğitici öğretmenler, bilgisayardan, dramaya, diksiyondan, arıcılık, sebze, dikiş, nakış, bitki ve meyve yetiştiriciliği, asansör, ateşleme, inşaat, kaloriferciliğe kadar hayatın her alanına dair 3600 dalda açılan kurslarla eğitim vermekte.

Halk Eğitimin yanı sıra Büyükşehir Belediyeleri tarafından da El Becerileri ve Meslek Edindirme (BELMEK) kursları açılmakta. BELMEK’lerde çalışan usta öğreticiler de kadrolu ve sözleşmeli olarak iki ayrı statüde çalışmakta. Konfederasyon Başkanı Selma Çoşan BELMEK’lerdeki çalışma koşullarını şöyle anlatıyor: “BELMEK’teki kadrosuz çalışanlar yılda 11 ay kurs veriyorlar. Mesai saatleri fazla, haftada 40 saati dolduruyorlar. Ancak onlar da 11 ay çalışıyorlar, bir ay giriş-çıkış yapılıyor kadro hakkı kazanılmasın diye. Yasaya göre 12 ay çalışırlarsa kadro hakkı kazanıyorlar.”

‘HAKLIYIZ, SORUNLARIMIZIN ÇÖZÜMÜNÜ İSTİYORUZ’
Coşan, Türkiye genelinde 12 ilde dernekleştiklerini ve sosyal medya üzerinden de 20 bin civarında usta öğretici ile iletişimde olduklarını vurgulayarak, “Arkadaşlarımızla birlikte Milli Eğitim Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü ile görüştük, Mecliste her ilin milletvekilleri ile görüştük. Soru önergeleri de verildi fakat bir sonuç alamadık. Bütün partileri tek tek dolaştık. Bize ‘haklısınız’ diyorlar. Biz haklıyız ve sorunlarımızın çözümünü istiyoruz ve istemeye de devam edeceğiz” dedi.
MEB tarafından kamu görevlisi, Çalışma Bakanlığı tarafından işçi statüsünde görülen usta öğreticiler, A4 statüsündeler ve eğitim iş kolundaki sendikalara üye olabiliyorlar. İşçi ve emekçilerin her alanda aydınlatılması amacıyla Sovyetler Birliğinde kurulan halkın eğitimi anlayışı ve uygulamalarından etkilenilerek 1928’de kurulan Halk Eğitim kurulduğundan beri iktidarların arka bahçe ve keyfi uygulamaları sonucunda bugün gelinen noktada sorun yumağına dönüşmüş durumda.

Fotoğraf: Ekmek ve Gül