Artan kira fiyatları yaşamı gittikçe zorlaştırıyor. İş olanağının olmadığı kentte asgari ücretin üzerinde kira ücretleri isteniyor. Kira zamlarını konuştuğumuz kadınlar, ev kiralarının yüksek olmasından dolayı temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlandıklarını, kazandıkları paranın çoğunun kiraya gittiğini ifade ediyor.

‘OKULA GİTMEK İÇİN İZİN İSTİYORUM’

Bunlardan biri de Munzur Üniversitesi öğrencisi Seren, iki yıldır yaşadığı Dersim'de çağrı merkezinde çalışıyor. Zamanı okuldan çok işte geçiyor. “Okula gitmek için izin istiyorum çünkü çalışmam lazım. Kaldığım oda eşyalı ve ayda 9 bin lira kira ödüyorum. Asgari ücret alıyorum, maaşımın yarısı kiraya gidiyor. Eğitimimi tamamlamak için çalışmak zorundayım” diyen Seren, eğitim gördüğü alana dair sohbet etmek istediğini ama hayat pahalılığının tüm gündemlerin önüne geçtiğini söylüyor.

‘AİLEME YÜK OLDUĞUMU DÜŞÜNÜYORUM’

Lise öğrencisi Deniz ise kendisi gibi iki kardeşinin de öğrenci olduğunu, hem eğitim masrafları hem de kira derken ailesinin dur durak bilmeden çalışması gerektiğini söylüyor: “Belli günlerde ailemle köye gidip onlara yardım ediyorum. Bostana ektiğimiz sebzeleri satıp destek oluyorum aileme, aynı zamanda kendi masrafımı da çıkarmaya çalışıyorum. Beni nasıl bir geleceğin beklediğini düşününce kaygılıyım. Aileme yük olduğumu düşünüyorum. En azından kira ücretleri daha makul olsa bir nebze rahatlardık.” 

‘EV SAHİPLERİ ÇİFT MAAŞLI KİRACI İSTİYOR’

İki çocuğu olan Sema kira fiyatlarının asgari ücretten daha fazla olduğunu söylüyor ve ekliyor, “Bu kiraları ödeyebilmek için ya zengin olacaksın ya da evdeki herkesin çoluk çocuk demeden çalışması gerekiyor. Dersim'de ev sahipleri çift maaşlı ve memur kiracı istiyor. İş olanaklarının olmadığı bir kentte böyle bir beklentileri var” diye sitem ediyor.

‘KREŞ ÜCRETİ MAAŞTAN FAZLA’

Zemin katta balkonu olmayan bir evde, kirasının iki katına çıktığını söylüyor Aysel. Geçimini ailesinin desteğiyle sürdürmeye çalıştığını ve zorlandığını dile getirerek “Daha önce köyde ailemle birlikte yaşıyordum, iki yıldır kirada yaşıyorum. Çocuğum için köyde çok imkan yok, bu yüzden kirada oturmak zorundayım. Ailem desteklemezse bunu da yapamam. İşe girip çalışmak için çocuğumu verebileceğim tam günlü kreşlerin ücreti kiradan daha fazla. Ev sahiplerine yasa yüzde 64 diyorsa bunun uygulanması lazım ama nerede…Herkes kafasına göre artış yapıyor, kiracı nasıl ödeyecek diye düşünen yok. Bu işin denetlenmesi gerekiyor, fahiş zam yapanların cezalandırılması gerek, başka türlü önüne geçilmesi zor” diyor.

“Ev kirasını ödedikten sonra kalan parayla nasıl yaşayacağız?” diye soruyor bir çocuğu olan Tülay, “Tek maaşla geçinmeye çalışan birçok insan gibi kredi kartıyla ay sonunu getirmeye çalışıyoruz. Bir çoğumuz sağlıklı beslenemiyoruz. Kazandığımız, kira ve faturaya ancak yetiyor” diye ekliyor.

‘ASGARİ ÜCRET ARTIRILMALI’

Nupelda, 1+1 eşyalı evde 4 bin lira kira verirken kirası 9 bin lira olmuş. Kent merkezinde kiralık başka ev aramış ama fiyatlar çok fazla olunca Mazgirt ilçesine bağlı Göktepe'ye gitmekte çareyi bulmuş. Yaşadığı süreci şöyle anlatıyor: “Ev sahibim apart olarak gösterdiği için oturduğum evi, 6 ayda bir kiraya zam yapıyordu. Gerekçe olarak bunu söylüyordu bize, itiraz ettiğimizde ‘Zor geliyorsa çık’ cevabını aldık. Eşim Göktepe'de çalıştığı için oraya taşınmak zorunda kaldık. Taşındığım ev, eşimin iş verenine ait. Kira ödemeyeceğim en azından. Eşimin aldığı asgari ücretle geçinmeye çalışıyoruz. 2 aylık çocuğum var, onun da ihtiyaçları var. Şehir merkezinde yaşamak olanaklı ama 15-20 bin lira kirayı nasıl ödeyelim? Bir ara kaynanamla yaşamayı düşündük ama onlar da kalabalık. Zor olacaktı. Neyse ki böyle bir seçeneğim var şimdilik. Asgari ücretin artırılması gerekiyor. Mevcut ücret yaşamayı bırakın, kiraya bile yetmiyor. Ev sahiplerinin kafasına göre kira belirlenmesinin önüne geçilmesi gerekiyor” diyor.

Fotoğraf: Canva Pro