Oyuncu, kabare sanatçısı, yazar ve gazeteci Erika Julia Hedwig Mann, 9 Kasım 1905’te Münih’te doğdu, 27 Ağustos 1969’da Zürih’te öldü. Yazar Thomas Mann’ın “en yetenekli çocuğum” dediği büyük kızı çok yer dolaştı, çok çalıştı, yoğun yaşadı. Hayatının son yıllarında ise işinden vazgeçerek kendini babasının ve kardeşinin eserlerinin dağıtım, baskı ve telif hakkı işlerine adadı.
Erika, Katia ve Thomas Mann’ın altı çocuğunun en büyüğü ve Alman kadın hareketi öncüllerinden Hedwig Dohm’un torunuydu. Kardeşleri Klaus, Gottfried Angelus (Golo), Monika, Elisabeth ve Michael idi. Ondan sadece bir yaş küçük olan kardeşi Klaus ile ömür boyu yakından bağlantılıydı. Gençler, Ricki Hallgarten ve diğer komşuların çocukları ile birlikte, Mann’ın salonunda oyunlar sergileyen “Bund deutscher Mimiker”ı (Alman Taklitçiler Derneği) kurdular. 1924’te liseden mezun olduktan hemen sonra Erika, Max Reinhardt’ın drama okulunda okumak ve ilk küçük rollerinde yer almak için Berlin’e taşındı. 1927’de Erika ve Klaus dokuz aylık bir dünya gezisine çıktılar ve bu yolculuk onları ABD, Hawaii, Japonya, Kore, Çin ve Rusya’ya götürdü. Erika Mann, dönüşünden sonra çeşitli gazetelerde gezi izlenimlerini yayımladı. Tek başına oyunculuk yaparak geçimini sağlayamadığı için çeşitli yerli ve yabancı gazetelerde, sahne, radyo ve kitap konularında gazetecilik yaptı.
Erika Mann, araba montajcısı olarak eğitimini tamamladıktan sonra, 1931’de Avrupa’daki 10 bin km’lik araba yarışına katıldı ve kazandı. Aynı yıl diğer işlerinin yanında yardımcı rollerde oynadı. “Üniformalı Kız” ve “Milyonluk Hırsız Peter Voss” filmlerinde oynadı. Ricki Hallgarten tarafından resimlendirilen ilk çocuk kitapları “Jan’ın Mucize Köpeği” ve “Stoffel denizin üzerinde uçuyor”u yazdı.

FAŞİZMİ ELEŞTİREN KABARE

Almanya’da yükselmekte olan faşizm onu birdenbire siyasallaştırdı. Politik olarak motive edilmiş edebi bir kabare fikri doğdu. Erika Mann, Kammerspiele’nin yıldızı ve Erika’nın ortağı Therese Giehse dahil olmak üzere diğer birkaç Münih aktörüyle birlikte “Die Pfeffermühle/Karabiber Değirmeni”ni kurdu. Metinler Erika ve Klaus Mann tarafından yazıldı. Reichstag yangınından sonra, Naziler pek çok muhalifi tutukladığında, Erika Mann İsviçre’ye sürgün gitti. 1935’te Propaganda Bakanı Goebbels, sınır dışı edileceğini açıklamıştı. Ancak Erika ondan erken davrandı. İsviçre'ye taşındı ve şair WH Auden ile evlendi, sadece İngiliz pasaportu almak ve Alman vatandaşlığı iptal edildiğinde vatansız kalmamak için.

KARABİBER DEĞİRMENİ

1937’ye kadar “Karabiber Değirmeni”, binin üzerinde, çoğu kapalı gişe gösterileriyle beş Avrupa ülkesinde turneye çıktı. Giderek daha fazla Avrupa ülkesi Alman baskısına boyun eğerken, “Karabiber Değirmeni” ABD’de yeni bir başlangıç yapmaya çalıştı. Ama başarısız oldu, topluluk dağıldı. Erika Mann kolejlerde, kadın derneklerinde ve Yahudi kuruluşlarında siyasi ve edebi konularda sunumlar yaptı ve Nazi Almanyası’nın okul politikası ve eğitimi hakkında “Barbarlar Okulu” kitabını yazdı. Güney Almanya’daki küçük bir kasaba örneğini kullanarak Nazi Almanyası’ndaki günlük yaşam hakkında “The Lights Go Down” (Işıklar Söndüğünde) kitabı yayımlandı.

1936’daki İspanya İç Savaşı’ndan sonra ve İkinci Dünya Savaşı sırasında önce İngiliz sonra da ABD savaş muhabiri olarak çalıştı. 1945’in sonundan itibaren Nürnberg savaş suçları davalarını anlattı ve savaş suçluları hapishanesini ziyaret etmesine izin verilen tek kadın muhabirdi.

Fotoğraf: 1944, İkinci Dünya Savaşı sırasında kadın savaş muhabirleri (Soldan sağa): Ruth Cowan, Associated Press Sonia Tomara, New York Herald Tribune Rosette Hargrove, Newspaper Enterprise Association Betty Knox, London Evening Standard Iris Carpenter, Boston Globe Erika Mann, Liberty dergisi. (Kaynak:US National Archives Public Domain)

Mayıs 1946'da Mann, akciğer kanseri tedavisi gören babasına bakmak için Almanya'dan Kaliforniya'ya gitti. Hem Klaus hem de Erika’ya siyasi görüşleri üzerine FBI soruşturması başlatıldı. 1949’da, savaş sonrası daha fazla depresyona giren ve hayal kırıklığına uğrayan Klaus Mann intihar etti. Bu olay Erika Mann'ı mahvetti. 1952’de, komünizm karşıtı Kızıl Tehlike* ve McCarthy Komitesi’nin** sayısız suçlaması nedeniyle, Mann ailesi ABD’yi terk etti ve ailesiyle birlikte İsviçre'ye geri döndü. Erika Mann, giderek daha fazla içine kapanık yaşadı. Kronik uykusuzluk, baş ağrısı ve sırt ağrısı, kemik rahatsızlıkları ve diğer çeşitli hastalıklardan muzdaripti. 1955’te Thomas Mann’ın ölümüne kadar sekreteri ve danışmanı olarak çalıştı. Babasına konferans turlarında eşlik etti, romanlarının birkaç film uyarlaması için senaryoları inceledi ve mektuplarını üç cilt halinde yayımladı. Sağlığı gittikçe kötüleşti; hayatının son yıllarında koltuk değnekleriyle yürümek zorunda kaldı. 1969’da 64 yaşında Zürih’te beyin tümöründen öldü.