Dünya genelinde yoksulluk ve eşitsizlik artarken mevcut adaletsizlikten en çok kadınlar etkileniyor. Birgün’ün Monthly Review’den çevirdiği Oxfam verilerine göre, her yıl milyonlarca kişi yiyecek bulmakta güçlük çekiyor ve bir kısmı açlıktan ölüyor. Ya da yiyecek bulmak için büyük riskler almak zorunda kalıyor.

Buna göre, silahlı çatışmaların ve göç oranlarının yüksek olduğu ülkelerde kadınların durumu çok daha vahim. Oxfam, "Hamile veya yeni doğum yapan bir milyonu aşkın kadın ve 5 yaş altı 2,3 milyon çocuk akut yetersiz beslenme yaşıyor. Bu oranlar daha önce eşi benzeri görülmemiş seviyede" diyerek savaş bölgelerinde üç kadından birinin açlık çektiğine dikkat çekiyor.

Suriye ve Yemen gibi savaşların yaşandığı ülkelerde yiyecek bulmak yeteri kadar zorken pandemi, bu duruma bir başka zorluk derecesi daha ekledi. Oxfam, Suriye’de her beş kişiden üçünün (12.4 milyon kişi) akut gıda güvensizliği yaşadığını belirterek bu oranın geçen yıla göre yüzde 88 arttığını belirtiyor. Bu, dünyadaki en yüksek oranlar arasında. Ayrıca, yıllardır savaşın etkin olduğu ülkede daha fazla kadının ailelerinin temel geçim kaynağını sağladığı ve gelirlerinin ancak ailelerinin masraflarını karşılamaya yettiği belirtiliyor.

YOKSULLUK ARTTI, KADIN HAKLARI GERİLEDİ

Kovid-19 pandemisi ilan edilir edilmez toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin artacağının açıkça belli olduğunu ortaya koyan Oxfam, bunun nedenini şöyle işaret ediyor; Kriz geçiren kapitalizmin barbarlığının ve ayrımcılığının her alanda giderek artması. Oxfam, yoksulluğun arttığı ülkelerde kadın haklarının daha da gerilediğini belirterek, "Bu ayrımcılık kesinlikle durdurulmalı" diyor. Pandemide işsizliğin kadınları orantısız bir şekilde etkilediğine de dikkat çekilen araştırmada yıllar süren mücadeleyle elde edilen talepler açısından bir gerilemeye işaret ediliyor.

Güney Amerika ülkelerinde kadınların istihdam oranları da gerilemiş durumda. Örneğin, Latin Amerika Ülkeleri Ekonomik Komisyonu’na (ECLAC) göre, Covid-19 salgını sürecinde bölge ülkelerindeki kadınların işgücüne katılım düzeyleri son on yılın en düşük seviyesinde kaldı. ECLAC’ın şubat ayında yayımladığı raporda, geçen yıl kadınların işgücüne katılım oranı yüzde 46, erkeklerinki ise yüzde 69 olarak gerçekleşti. Bir de başka bir gerçek var ki, o da kadın ve kız çocuklarının pandemi döneminde ev içi şiddete daha fazla maruz kalması. Oxfam, şiddet gören kadın ve kız çocuklarına yönelik destek hizmetlerinin salgın döneminde birçok ülkede azaldığını belirtirken bunun sosyal hizmetlerin büyük ölçüde gerilemesiyle ilişkili olduğunu belirtiyor.

ÜCRETLİ EV İŞÇİLERİ AZALDI, EVDE YÜK ARTTI

Kadınların emek gücünün ağırlıklı olduğu ücretli ev işleri ise pandemi kaynaklı krizden en çok etkilenen sektörlerden biri. ECLAC araştırması, pandeminin ortaya çıkmasından hemen önce Güney Amerika’da yaklaşık 13 milyon kişinin ücretli ev işlerinde çalıştığını ve bu işçilerin yüzde 91,5’inin kadın olduğunu ortaya koydu. 2020’nin ilk çeyreğinde ise bu sektörde çalışanların oranı yüksek hızla düştü. Ücretli ev işçileri Brezilya’da yüzde 24,7, Şili’de yüzde 46,3, Kolombiya’da yüzde 44,4, Kosta Rika’da yüzde 45,5, Meksika’da yüzde 33,2 ve Paraguay’da yüzde 15,5 azaldı. Uzaktan çalışan kadınların ev işi yükünün arttığı da belirtildi.

SAĞLIK ÇALIŞANLARI İÇİN BİTMEYEN ÇİLE: UZUN ÇALIŞMA SAATLERİ

Kıta ülkelerindeki kadınlar sağlık sektöründe de ağır şartlarla karşı karşıya kaldı. ECLAC’ın araştırmasına göre, sağlık sektöründe çalışan kadınların yüzde 73,2’si uzun çalışma saatleriyle boğuşuyor ve bu oran dünya çapındaki kadın sağlık emekçilerinin yüzde 70’ini oluşturuyor.

Kaynak: Monthly Review - Çeviren: BirGün Çeviri Kolektifi
Fotoğraf: Pixabay