Rusya’da işçi ve köylü sınıflarının, insanlık tarihinde henüz örneği görülmemiş yeni bir toplum kurmak üzere iktidarı kendi ellerine almalarının üzerinden bir asır geçti.
Çok kısa bir süre içinde sosyalist devrimin kazanımları devasa boyutlara ulaştı. Bu kazanımlar, yaşamın bütün alanları için geçerli oldu ama özellikle kadınlar açısından yaşanan kökten değişim oldukça önemli.
Ekmek ve Gül olarak, bu köklü değişimi, Ekim Devrimi’nin 100. yılı vesilesiyle bir kez daha hatırlayalım istedik.

DOSYAMIZDA NELER VAR?

Çarlık Rusyası’nda Ekim Devrimine giden süreci, bu süreçte kadınların rolünü ve devrim sonrası atılan ilk adımlarla başlayacak dosyamız. Devrime giden yıllarda kadınların mücadeledeki ve Rus İşçi Partisi’nin oluşum sürecindeki yerine bakacağız. Bolşevik Parti’nin kadının kurtuluşu politikası, SSCB’de üretim, politika, eğitim, sağlık alanlarında kadının hak eşitliğinin sağlanması için yapılan çalışmaları, işçi ve köylü kadınlar arasında çalışma kollarına dönüştürülen Jenotyelleri ve Doğu Cumhuriyetlerinde kadınlar arasında yürütülen faaliyetleri aktaracağız.
‘Kadın ve Eşitlik’ başlığı altında, SSCB’de kadınların eşitliğinin hangi mekanizmalarla nasıl güvence altına alındığını birlikte öğreneceğiz.

İŞÇİ KADINLARIN ‘KENDİ’ GAZETESİ: RABOTNİTSA

100 yıl önce de kadınların çalışma koşullarını, deneyimlerini, sorunlarını ve de özlemlerini anlatan yayınların, bildiri ve broşürlerin, dergi ve gazetelerin devrimden önce de sonra da kendileri tarafından yazıldığını ve dağıtıldığını biliyor muydunuz? İşçi kadınların ‘kendi’ gazetesi Rabotnitsa’yı hatırlatıyoruz. 

SOVYETLERDE EĞİTİM VE SAĞLIK

Sovyetlerde eğitim ve sağlık nasıl parasız bir kamu hizmeti haline geldi? Eğitim ve sağlık sistemindeki değişimler kadınların yaşamını nasıl etkiledi? Hâlâ en yakıcı sorunlarımız olan eğitim ve sağlığa 100 yıl önce getirilen çözümler bugüne ışık tutuyor.

NADYA KRUPSKAYA

Eğitim demişken eğitime ve devrime kendini adamış olan Nadya Krupskaya’dan bahsetmemek olmaz. Ekim devriminin aynasından “kapitalizmin baş belası” bir kadını tanıyacağız.

ÇALIŞIRKEN ÖLMEMEK MÜMKÜN!

Unutturulmaya, yok sayılmaya çalışılan, çarpıtılarak tarihe gömülmek istenen sosyalizm deneyimi Sovyetler Birliği’nde, çalışma yaşamının nasıl insan hayatı merkezli inşa edildiğini göreceğiz. Kadın ve çocukları ayrıca gözeten, kadınların toplumun üretken, faal ve eşit bireyleri haline gelmesinin her türlü maddi koşullarını sağlayan uygulamalarla Sovyetler’de işçi sağlığı ve iş güvenliğini okuyacağız.

KIZIL EKİM FABRİKASI

Sovyetlerde kadınların durumu, kadınların devlet idaresine, kamusal, ekonomik ve kültürel hayata aktif katılımları hakkında çok yönlü bir fikir edinmek için Kızıl Ekim Fabrikasını ziyaret edelim mi? Kızıl Ekim Fabrikasının Müdürü Anna Grinenko’nun ağzından dinliyoruz.

EKİM DEVRİMİNİN KADIN KAHRAMANLARI

Ekim devriminin kadın öncülerinin portreleriyle buluşmak için buraya tıklayıp kahraman kadınların yaşamlarını ve mücadelelerini öğrenebilirsiniz.

Ayrıca Sovyetlerde şiddete karşı nasıl mücadele edildiğini öğrenmek için buraya, Doğu Cumhuriyetlerindeki kadınların yaşamlarının nasıl değiştiğini öğrenmek içinse buraya tıklayabilirsiniz.

Mesele Ekim Devrimi’nin aynasından kadınlar olunca anlatmakla bitmez elbette. Sizin de aklınıza gelen ya da yayımlanmasını istediğiniz; dosyamıza dahil edebileceğimiz içerikleriniz varsa [email protected] adresimize yollayabilirsiniz.