O kadar meraklıyız ki yeni yeni hastalıklar türetip sonra da onlarla boğuşmaya! Şimdi de yeni moda ‘mide gribi’ diye bir şey türedi.
Merak etmeyin, her gün insanlığın türünü tehlikeye atacak yeni ve kötücül hastalıklar ortaya çıkıyor zaten ve tıp dünyası en bilimsel şekliyle bunları tüm insanlıkla paylaşıyor. Ama bu, onlardan biri değil!

Gazete haberlerine şöyle bir göz attım da bir hastanenin dergi yazısından kopyala-yapıştır olarak hazırlayıp, yaratıcı edebi kişiliği ile 100 yıllık ishale ‘çağdaş’ bir isim koymuş değerli meslektaşım. Öyle almış yürümüş bir mide gribidir gidiyor!

GRİP DEĞİL ENFEKSİYON

2018 yılında Enfeksiyon Hastalıkları Derneği’nin Gastroenterolojik Enfeksiyonlar Uzlaşı Raporu-Klinik’ten en güncel verileri paylaşarak adına “mide gribi” denen ama aslında klasik mide barsak enfeksiyonu olan bu hastalığa ilişkin bilgiler vermek istiyorum.
Mide barsak enfeksiyonları, tıptaki adıyla ‘akut gastroenteritler’ dünyada en sık konulan klinik tanıdır. Gastroenterit; sindirim kanalı geçirgenliğinin artması sebebiyle ishal ve kusma ile giden klinik tabloya verilen addır. İshal; dışkının sıvı içeriğinin, miktarının ve sıklığının artması durumudur. 14 günden az süren ishallere akut gastroenterit denir ve dünyada en sık akut gastroenterit nedeni virüslerdir.

ÇOCUKLARA DİKKAT!

Tüm dünyada ölüm nedeni açısından ikinci sıradadır. Dünyada her yıl 2 milyar kişi mide barsak enfeksiyonu (akut gastroenteritler) oluyor. Özellikle kalkınmada geri kalmış dünya ülkelerinde çocuk ölümlerinin sık sebebi olarak bu hastalığı görüyoruz. Her gün 5000’den fazla çocuk ölümü, dakikada 7 çocuk gastroenteritten ölüyor tüm dünyada.
Türkiye’de ise görülme sıklığı tüm yaş gruplarında 13. sırada, 0-14 yaş arası çocuklarda ise 4. sırada.
İnsan ömrü uzadıkça 65 yaş üzeri insanlarda da mide barsak enfeksiyonu akut gastroenterit bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkmaya başladı.

ROTAVİRÜS: AŞIYLA TEHLİKESİ AZALTILDI

Rotavirüs ile olan gastroenterit ilk 5 yaşta en sık etken olarak karşımıza çıkıyor. Anneden geçen antikorlar ortalama 5. aya kadar bebeği koruyucu. 5 yaş üzerinde hem görülme sıklığı azalıyor hem de ölümcül seyri yumuşuyor. Hastalık sonrası edinilen bağışıklık güçlü değil bu yüzden sık geçirilebiliyor. Damlacık yoluyla, enfekte yiyeceklerin ellenmesi ve yenmesi, hijyen kurallarına uymayıp, ellerin sık yıkanmaması hastalığın özellikle kapalı alanlarda hızla yayılmasına neden oluyor. Bu etkene karşı ilk 1 yaşta yapılan aşılama hem hastalığın daha rahat atlatılmasını, hastane yatışlarının azalmasını hem de ölümlerin neredeyse yok olmasını sağladı.

NOROVİRÜS: ERİŞKİNLERİN BÜYÜK DERDİ

Yeni ismiyle adından söz ettiren mide bağırsak enfeksiyonu etkeni ise Norovirüs! Bu virüs de aynı rotavirüs gibi bol sulu dışkılama, karın ağrısı ve mide bulantısı-kusma semptomlarıyla giden ve özellikle erişkinlerde sık görülen mide bağırsak rahatsızlıklarının sebebidir.
Virüs vücuda alındıktan 24-48 saat sonra karın ağrısı, karın krampları ardından ishal ve kusmayla devam eder. Bu virüsle hastalananların yarısında bu durumlara ateş de etki eder. Baş ağrısı, halsizlik, yorgunluk genel hastalık tablosuna eşlik eder. Genellikle kendi kendini sınırlayan bir hastalık tablosudur.
Salgınlarda içme suyunun enfekte olabileceği akılda tutulmalıdır. Tedavisinde; kaybedilen sıvıyı yerine koymak için bolca sıvı tedavisi önerilir. Eğer hasta ağızdan sıvı alamayacak kadar kötü durumda değilse, bol bol su içmeli, ama eğer hasta aşırı kusma ve sıvı kaybı yaşıyorsa ve ağızdan sıvı tüketimi gerçekleştiremiyorsa damar yoluyla sıvı verilmelidir.

SU VE SABUNUN DEĞERİNİ BİLİN

Mide barsak enfeksiyonlarına yol açan virüsler vücuda damlacık yoluyla girer. Yani elleri yıkamak, kalabalık yerlerde ve kapalı alanlarda temizlik ve hijyen kurallarına uymak hastalığa karşı en temel koruyucudur. Yani “el yıkamak” deyip geçmeyin, hem sizin hem de etrafınızdaki insanlar için en temel koruyucunun su ve sabun olduğunu unutmayın!