Okurumuzun Sorusu:

Merhaba. Ben bir çağrı merkezinde çalışıyorum. Pandemi nedeniyle evden çalışıyoruz. Şirketimiz kısa çalışma ödeneğinden yararlanıyor ama ben şu an tam zamanlı çalışıyorum ve maaşımı da şirket ödüyor. Ancak bana doğum iznimden döndüğümden beri “Şirket kısa çalışmada olduğundan ücretli izin kullandıramıyoruz” diyerek süt iznimi kullandırmıyorlar. Şu an haftanın 6 günü toplamda 45 saat çalışıyorum. Birçok yerle görüştüm ancak pandemi sürecinde bu konuda netlik olmadığından bir sonuç alamadım. Bununla ilgili nasıl bir yol izlemeliyim? Yardımlarınızı rica ederim. Şimdiden çok teşekkür ederim.  

İş Kanunu’nun 74. maddesi açık ve net:

“Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını işçi kendisi belirler. Bu süre günlük çalışma süresinden sayılır”.

Dolayısıyla süt (emzirme) izni işverenin onayına tabi bir hak değildir. Kadın işçi emzirme iznini doğrudan kullanır. Kadın işçi doğum iznini günün hangi saatleri arasında ve kaça bölerek kullanacağını belirleme hakkına sahiptir.

Pandemi hiçbir biçimde bu hakkı değiştirmez. Pandemi gerekçesiyle süt izni kaldırılamaz, işverenin onayına tabi tutulamaz. Evden çalışma süt izni hakkını etkilemez.

Okurumuzun süt izni hakkı aynen devam etmektedir!

Sonuç olarak okurumuzun işvereninin söyledikleri İş Kanunu’na açıkça aykırıdır. Hukuksuzdur.

Peki okurumuz ne yapabilir?

Okurumuzun işverene yazılı olarak süt iznini hangi saatler arasında ve kaç parça olarak kullanacağını bildirmesi yeterlidir. Okurumuz bu bildirimi yaptıktan sonra fiilen süt iznini kullanmaya başlayabilir. İşverenin onayı gerekmez. İşveren okurumuzu sırf yasal süt izni hakkını yasaya uygun biçimde kullandığı için işten çıkarırsa, bu İş Yasası’na açıkça aykırı olur. Okurumuz haklarını yasal yollarla arayabilir.

Okurumuz isterse süt izni hakkı kullandırılmadığı için İş Yasası’nın 24. maddesinin 2. fıkrası uyarınca haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanarak (1 yılını da doldurmuşsa) kıdem tazminatı ve diğer yasal haklarını da talep ederek işten ayrılabilir.

Okurumuz ister çalışmaya devam ederek süt iznini kullanmaya başlasın, ister haklı fesih hakkını kullansın; kullandırılmayan tüm süt izni süreleri için fazla mesai ücreti talep edebilir. Diyelim ki okurumuzun şu ana kadar 36 saat süt izni fiilen kullandırılmadı. Bu süre fazla mesai sayılır ve bunun karşılığında işveren okurumuza her bir saat için 1 buçuk saatlik ücret, yani bu örnekte 54 saatlik ücret tutarında fazla mesai ücreti ödemek zorundadır.