Okurumuzun Sorusu:

Merhaba. Ben 2015’te boşandım. 3 çocuğum var ama 2’si büyük sayılır. En küçük oğlum 16 yaşında velayeti babasında ama çocuk bende kalıyor. Velayeti babada olduğundan AGİ’den hiç yararlanamıyorum. Bir de boşanan kadınlar hakkında bir yazınızı okudum. “Bekâr olanlar da bekâr yardımı alır” demişsiniz. Sorum şu, bunlardan yararlanmak için ne yapmam gerek ya da nereye başvurmam lazım. Ben tek çalışıyorum. Malum oğlumun da her şeye ihtiyacı var. Babası beş kuruş vermiyor. Belki de diyeceksiniz “velayeti babada niye orada kalmıyor”. Şiddet gördüğü için benim yanımda. Ben yemem içmem ama evladıma da bakmaya çalışırım. Diyeceğim şu ki, böyle bir yardım varsa ben de almak isterim.

Öncelikle okurumuza sabırlar ve kolaylıklar dileyelim…

Ben iş hukuku uzmanıyım. Medeni hukuk uzmanlık alanım değil. Ancak çocuğunun babasından şiddet görmesi nedeniyle okurumuzun “velayet değişikliği” davası açabileceğini ve kanunen oğlunun velayetini üzerine alabileceğini belirtmek isterim. Bu konuya ilişkin okurumuzun hukuki destek almasında yarar var.
Gelelim Asgari Geçim İndirimi (AGİ) meselesine. Önce şunu belirtelim. Medeni durumu ne olursa olsun, bütün işçiler AGİ alabilir. Yani her iki eş de çalışıyorsa ikisi de ayrı ayrı AGİ alır. Aynı durum boşanmış eşler için de geçerlidir. Çocuklardan kaynaklanan AGİ farkı ise eşlerden ya da boşanmış eşlerden birine ödenir.

Daha önceki bir yanıtımızda “Boşanma halinde AGİ uygulanırken nafakaya bakılır” demiştik.

Gelir Vergisi Kanunu’nun asgari geçim indirimini düzenleyen 32. maddesine göre:
“İndirimin uygulamasında “çocuk” tabiri, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturanlar dâhil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocukları, "eş" tabiri ise, aralarında yasal evlilik bağı bulunan kişileri ifade eder… Boşananlar için indirim tutarının hesabında, nafakasını sağladıkları çocuk sayısı dikkate alınır”.

Eğer okurumuzun çocuğu babası ile birlikte oturuyor olsaydı ya da anneyle birlikte oturduğu halde baba nafaka ödüyor olsaydı, çocuktan kaynaklanan AGİ farkını baba alırdı. Ancak okurumuzun durumunda, her ne kadar velayet baba olsa da, çocuk okurumuz ile birlikte oturuyor ve baba nafaka ödemiyor. Çocukla hem oturan hem de çocuğa bakan okurumuz. Dolayısıyla bu çocuktan kaynaklanan AGİ farkını da okurumuzun alması gerekir.

Peki, okurumuz ne yapmalı? Okurumuz öncelikle çocuğun nüfus kaydını kendi evine aldırabilir ve böylelikle çocuğuyla birlikte ikamet ettiğini ispatlayabilir. İkinci adım olarak da şu formu (TIKLAYIN) doldurarak işyerine verebilir. Okurumuz formu doldururken çocuğunu eklemeli, açıklama kısmında çocuğun velayetinin babada olduğunu ancak çocuğa kendisinin baktığını ve nafaka almadığını belirtmelidir. Okurumuzun formun ekine “yerleşim yeri belgesini” (ikametgah ilmühaberini) de koyabilir.

Böylece okurumuz, çocuğun AGİ farkını almaya başlayabilir. Ancak şimdiden belirteyim. Bu fark (aylık) yaklaşık 30 TL’dir. 2019 yılı için okurumuzun kendi AGİ’si 191,85 TL’dir, çocuk da dâhil edildiği takdirde toplam AGİ 220,63 TL olacaktır.

Not: Okurumuz diğer iki çocuğu için “büyük sayılır” demiş. Eğer bu çocuklar 25 yaşından küçükse, öğrenime devam ediyorlarsa, okurumuzla birlikte yaşıyor ya da okurumuz tarafından bakılıyorlarsa, bu çocuklar için de AGİ farkı alınabilir.