Bir yılın sonuna gelirken yine bütçe tartışmalarının ortasındayız. 2020 yılı hem ülkemiz hem de dünya açısından çok zor geçti. Salgın koşullarında geçen bu yıl “Halk için Bütçe“ talebinin de daha önem kazandığı bir yıl oldu dersek yanlış olmaz. Salgın koşullarını yaşarken, elbette beklediğimiz salgın yönetimi; bütçenin salgının yayılmasını önlemek ve halkın sağlığını önceleyen bir politika izlenmesiydi. Ancak salgın bütçesinin bile boşaltıldığını öğrendiğimiz günlerde yeniden bir kere daha gördük ki bu koşullarda bile patronların çıkarları düşünülerek salgının yükü bizlerin sırtına yıkılmak istendi. Göstermelik tedbirler alarak salgını önleyeceği imajı yaratan iktidar, salgını yerinde önlemek yerine tedaviyle salgını yenebileceğini düşündü. İşte tam bu noktada yıllardır 1. basamak koruyucu sağlık hizmetlerine bütçe ayırmamanın ne kadar büyük sonuçlar doğurduğunu yaşayarak öğreniyoruz.

YETMEYEN BÜTÇENİN CEREMESİNİ KADIN SAĞLIKÇILAR ÇEKTİ!

Halkın sağlığını hiçe sayan iktidar aynı zamanda aylardır fedakarca çalışan sağlık emekçilerini de yok sayıyor. Pandemi ilan edildiği ilk günlerde koruyucu ekipmana bile ulaşamayan sağlık emekçilerinin sorunları katlanarak devam etti. İlk günden beri yetersiz sağlık personeliyle çalışan sağlık kurumlarına “bütçe olmadığı” gerekçesiyle yeni atamalar yapılmadı, yapılanlar da zaten yetersiz kaldı. Bütçe yetersiz olduğu iddiası ile sağlık emekçilerinin pandemi dönemi boyunca mali haklarına saldırılar gerçekleşti. Özellikle dönüşümlü çalışma döneminde herkes tam ücretini alırken, sağlık emekçilerinin ücretleri kesildi. Elbette iş kolunun yüzde 60 çalışanın kadın olduğu düşünüldüğünde kadın sağlık emekçileri bu süreci daha zorlu yaşadı. Cumhurbaşkanlığı genelgesiyle kamu emekçisi annelere idari izin verilirken, ne yazık ki o yetersiz bütçe sebebiyle yetersiz personel ile çalışıldığı için sağlık personeli olan anneler aynı izinlerden faydalanamadı. Üstelik kreşler kapalıydı, üstelik izinler yasaklanmıştı. Çocuklarının ortalıkta bırakıp gelen kadın sağlık emekçilerinin salgınla mücadele etmesi beklendi hem de canla başla. Ücretsiz barınma, beslenme koşullarının iyileştirilmesi gibi sorunlar çözülmedi çünkü bütçe yetersizdi. “Hakkınız ödenmez dediler, ödemediler” çünkü bütçe yetersizdi! Sağlık Bakanı tavandan ek ödeme vereceğiz dedi bizim bordrolarımıza maalesef o ek ödeme hiç yansımadı çünkü bütçe yetersizdi….

BÜTÇE HALK İÇİN KULLANILSAYDI SALGIN ÖNLENEBİLİRDİ

Bilimsel verilerle değil ekonomik verilerle yönetilen bir salgın döneminde bizlerin alım gücünün günden güne düştüğünü hep birlikte yaşıyoruz. Eğer bütçe halk için yapılmış olsaydı pandeminin ilk ilan edildiği günlerde maliyeti ne olursa olsun tam kapama yapılarak salgın büyümeden önlenebilirdi. Ekonomiyi bahane edip tam kapama yapmayan iktidar halkın sağlığını riske attı, güya aldığı tedbirlerle de salgının büyümesine sebep oldu. Tüm salgın dönemi boyunca patronları koruyan iktidar halkın sırtına yük üstüne yük bindirmiştir.

Şimdi yeni yılın bütçe planlaması yapıldı. 2020 yılı, kriz ve salgın koşulları bütçenin nerelere ayrılması gerektiğini göstermişken, hükümet yine tercihini sermayeden yana kullandı. Her şeyden önce sağlığa ve eğitime ayrılması gereken bütçe, savunmaya, örtülü ödeneklere, sermayeye vergi teşviklerine ayrıldı, halkın sırtındaki vergi yükü artırıldı.

Ancak bizim yapmamız gereken yeniden ve yeniden öncelikle eğitim ve sağlığa bütçe, toplamda “halk için bütçe” talebini yükseltmemiz olacaktır.