2024 yılı merkezi bütçesinin Meclis Genel Kurulunda görüşmeleri sürüyor. Bugün Milli Eğitim Bakanlığı Bütçesi ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Bütçesi Meclis Genel Kurulunda görüşülecek.

Kadınlarla çalışma yürüten kadın dernekleri bütçe görüşmelerine dair ne diyor, ne talep ediyor? İstanbul’da çalışma yürüten Esenyalı Kadın Dayanışma Derneği yönetiminden Fatima Topçu ve Kocaeli Ekmek ve Gül Kadın Dayanışma Derneği Yönetiminden Reyhan Başaran kadınların güçlendirilmesine ve eğitime ayrılması gereken bütçeyi değerlendirdi.

Esenyalı Kadın Dayanışma Derneğinden Fatima Topçu, derneklerine başvuran kadın sayısının geçmiş yıllara göre çok arttığını ifade etti. Başvuruların kadına yönelik şiddetten ve geçim sıkıntısıyla ilgili olduğunu söyledi. Derneklerine yapılan bir başvurudan örnek vererek yoksulluk ve şiddetin katmerli boyutuna işaret etti: “Derneğimize başvuranlar arasında bir kadın geçinemiyor, şiddete maruz kaldığı için yer değiştiriyor. 4 tane çocuğu var. Geçinemediği için pastanelerden akşamları kurumuş, bayat pasta, poğaçaları alıp, ıslatıp çocuklarının beslenmesi dahil tüm öğünlerini böyle geçiriyorlar. 4 çocukla yaşam mücadelesi veriyor şu anda.” Bu örnek üzerinden soruyor Topçu: “Kime göre, neye göre bütçe ayrılıyor?”

OKULLARDA BİR ÖĞÜN YEMEK EN ACİL İHTİYAÇ

Ekmek ve Gül’ün çağrısını yaptığı “Okullarda her çocuğa bir öğün ücretsiz, sağlıklı yemek verilsin” kampanyasını sürdüren derneklerden olan Esenyalı Kadın Dayanışma Derneği, pek çok okulun önüne gidip veliler ile görüştü, bu talep için imza topladı. Topçu, geçtiğimiz yıl okul öncesine ücretsiz öğünün kazanılması ile velilerin bu talebin gerçekleşmesine inancının arttığını belirtti. Geçim sıkıntısının artmasıyla çocuklar için bir öğün ücretsiz ve sağlıklı yemeğin çok acil bir talep ve ihtiyaç olduğuna dikkat çekti.

“Ücretsiz yemek talebini ben de çok istiyorum. Beslenemiyor çocuklarımız, ekmek arası ile karınlarını doyurmaya çalışıyoruz” diye ekledi.

İki oğlu olduğunu belirten Topçu, “Bizim okulda ana sınıflarını veliler temizlesin diye toplantı yapılmış. ‘Çocuğunuzun sağlığı söz konusu’ denerek mecburen insanlar gidip temizlemeye başladı. Sözde bütçe ayrılıyor ya o bütçe nerede? Neden o anne gidip okulu temizlesin? Devlet nerede?” diye soruyor.

Okullar açıldığı zaman tüm velilerden “okula destek, yardım” adı altında para alındığını hatırlatan Topçu, “İnsanların geçinmeye zar zor ayırdıkları bütçeyle, ‘ay sonunu nasıl getirelim’ düşüncesi varken kafalarında bir de okula A4 kağıdı alıyorlar. Milli Eğitim, eğitime bütçe ayırıyorsa neden ben gidip sınıf temizliyorum? Neden ben ödev kağıdının parasını bile ödüyorum? Çok zor şartlar altında çocuklarımızı okula gönderiyoruz” diye tepki gösteriyor.

‘SAĞLIKLI BESLENMEK EN TEMEL HAK’

Kocaeli Ekmek ve Gül Kadın Dayanışma Derneğinden Reyhan Başaran da ekonomik krizin en ağır faturasının kadınların üzerinde olduğunu belirtip ekliyor: “Çocuğuna harçlık veremeyen, beslenme çantasına yiyecek koyamayan kadınlara dert oluyor en çok. Dernek olarak geçtiğimiz yıl mayıs ayında “Okullarda Bir Öğün Ücretsiz, Sağlıklı Yemek” kampanyası başlattık. Kısa zamanda tüm ülkeye yayılan Meclise taşınan kampanyamız Bakanlık tarafından geçen yarı dönem sadece ana sınıflarında bir öğün ücretsiz yemek verilmesiyle sınırlı bırakıldı. Bu yıl da devamı getirilmedi.”

“Sağlıklı beslenmek en temel haktır. Sosyal devlet çocukların sağlıklı beslenmesinden sorumludur” diyen Başaran, “Ödediğimiz vergilerin fütursuzca harcandığını, tarikatlara, cemaatlere aktarıldığını biliyoruz. Yeni başlatılan bir uygulamayla okullara imam bile atanması ama çocukların beslenme ihtiyacına bütçeden pay ayrılmaması söylenecek söz bırakmıyor. Biz Kocaeli Ekmek ve Gül Kadın Dayanışma Derneği olarak tüm kadınları hakkımız olanları alabilmek için bir araya gelmeye birlikte mücadele etmeye çağırıyoruz” diyerek kadınları yan yana gelmeye çağırıyor.

BÜTÇE KADIN POLİTİKALARININ YANSIMASI
Kocaeli Ekmek ve Gül Kadın Dayanışma Derneğinden Reyhan Başaran, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bütçesinde kadının güçlendirilmesine ayrılan payın, toplam bütçenin binde 8,7’sini oluşturmasına tepki gösteriyor ve kadınların yaşadıklarını şöyle anlatıyor: “Kadınlar her geçen gün derinleşen ekonomik kriz koşullarında hayatta kalma mücadelesi veriyor adeta. Yoksulluk derinleştikçe şiddet artıyor. Kadınların iş güvencesi yok. Bu yüzden şiddete sessiz kalmak zorunda kalıyorlar. Kadınlara çalışma koşulları yaratılmıyor. Nitelikli ve istihdam güvenceli mesleki kurslar yok. Kadınlar ucuz işçiliğe, sömürüye ve kötü çalışma koşullarına maruz kalıyor. Çocuğu olan kadınlar çalışamıyor çünkü ne iş yerlerinde ne de yaşadıkları semtlerde ücretsiz kreş imkanı var. Şiddete maruz kaldıklarında hayatta kalabilecek, yaşamlarını idame ettirebilecek hiçbir dayanakları yok. Şiddet önleme merkezleri (ŞÖNİM) sığınmaevleri hem yeterli sayıda hem de yeterli nitelikte değil. Çalışan kadınlar açısından bakıldığında yine ekonomik kriz dönemlerinde işyerlerinde ilk elden kadınlara kapı gösteriliyor. Kadınların şiddetten korunması ve güvenceli iş olanakları için gerçek mekanizmalara ihtiyacı var.” İstanbul Sözleşmesi’nin feshi ve mevcut yasaların fiilen uygulanmaması, kadın haklarının sürekli tırpanlanmaya çalışılmasının iktidarın kadını nerede konumlandırmak istediğini gösterdiğini ifade eden Başaran, bütçeden ayrılan payın da bunu doğruladığını söylüyor. “Eşit, özgür çalışan bir kadın yerine aile birliğini koruyan en az üç çocuk doğuran yani ucuz işçi ordusu üreten bir kadın profili hedefleniyor iktidar tarafından” diyor.

Fotoğraflar: Ekmek ve Gül