Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele 4’üncü Ulusal Eylem Planı kapsamında 2021 yılında gerçekleştirilen çalışmalar ve 2022 yılı yol haritasını açıklamak amacıyla Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ve Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer ile Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş basın toplantısı düzenledi. İktidarın kadına yönelik şiddetle mücadeleye ilişkin planlarını aktaran Bakanlar, kadına yönelik şiddetin azaldığını iddia ederken, şiddete karşı mücadelede yine somut çözümler ortaya koyamadı, bu güne kadar yaptıklarını aktarmakla yetindi. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ise bu yılki hedeflerinin "adım adım Türkiye'deki bütün erkeklere aile içi ve kadına karşı şiddet konusunda neler yapmamaları gerektiğini anlatmak" olduğunu söyledi.

BAKAN YANIK: KADIN CİNAYETLERİ SADECE YÜZDE 15 ARTTI

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, 'şiddette sıfır tolerans' ilkesiyle 2007 yılından bu yana sorunun çözümü için politika geliştirip, dönemin ihtiyacına göre yeni çözüm yolları ve önerileriyle de mevcut politikalarını geliştirdiklerini söyledi. İstanbul Sözleşmesi’nde de değinen Yanık, “Geri çekilme kararını hiçbir şekilde Türkiye'nin 'Kadınların korunmasından ve şiddetle mücadeleden taviz verdiği' anlamında yorumlayamayız” dedi.

Kadın cinayetlerinde bu yıl geçen yıla göre yüzde 15 artış olduğunu ifade eden Yanık, şunları söyledi:

"İçişleri Bakanlığı'nın verilerine baktığımızda 2016 yılında 301, 2017 yılında 353 olan kadın cinayeti sayısının 2018 yılında 279'a düştüğünü görüyoruz. 2019 yılında kadın cinayeti sayısı 336, 2020 yılında 268, 31 Aralık 2021 tarihi itibarıyla da 307'dir. Söz konusu verilere göre kadın cinayetlerinde bu yıl, geçtiğimiz yıla göre yüzde 15 artış gerçekleşmiştir. Verilerdeki farklılığın; bazı olayları örtmek amacıyla değil, 'kadın cinayetleri' teriminin tanımsal belirsizliğinden kaynaklandığını ifade etmek isterim. Sivil toplum kuruluşları ile veriler arasındaki farklılık da yine bu tanımlama hususundan kaynaklanan bir durumdur. 6284 sayılı yasa kapsamında her bir kadın cinayeti değerlendirilmekte ve istatistiklere geçmektedir. Verilerin düzenli tutulması bizim hedeflerimiz kapsamındadır. Geçmiş verilerde rakamların düşük olması işlenen cinayetlerin kadın cinayeti kategorisinde değerlendirilmemesinden kaynaklanmaktadır" diye konuştu.

TÜRKİYE, KADINA ŞİDDETİN EN YAYGIN OLDUĞU ÜLKE KONUMUNA GELDİ
CHP Bilim Platformu tarafından hazırlanan şiddet raporuna göre, kadınların erkek şiddetine karşı koruma talep sayısı, 2012’den 2020’ye yüzde 114 artışla 339 bin 792’ye yükseldi. Ayrıca Türkiye'nin OECD ülkeleri arasında kadına karşı şiddetin en yaygın olduğu ülke konumuna geldiği belirtildi. 

MİLLİ EĞİTİM BAKANI ÖZER: KIZ ÇOCUKLARININ OKULLAŞMA ORANLARI YÜKSELDİ

Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer ise, 2014 yılı itibarıyla tüm eğitim kademelerinde kız çocuklarının okullaşma oranlarının yükseldiğini, özellikle ortaöğretim seviyesinde ve yükseköğretim seviyesinde ilk defa erkek çocuklarının okullaşma oranlarını geçtiğini vurguladı.

" Attığımız tüm adımların, kadınlarımızın toplumda eğitimlerini tamamlayarak çok daha güçlü olmaları ve istihdamda çok daha kolay iş gücü piyasasına erişmeleri anlamda çok kıymetli bir hamle olacağını düşünüyorum.

OKULLULAŞMA ORANI DÜŞTÜ, DÜŞÜYOR, BU ÇOCUKLAR NEREDE?
Çocuklar açısından eğitimdeki eşitsizlik ve geçen koskoca bir buçuk yıl boyunca buna karşı gerçek bir önlem alınmaması, 6 milyon çocuğun online eğitime ulaşamaması sonucunu ortaya çıkardı. Okullulaşma oranı ise ciddi oranlarda geriledi.
✓ 2019-2020 eğitim öğretim yılında beş yaş grubunda yüzde 71,22 olan okulöncesindeki net okullaşma oranı, 2020-2021 eğitim öğretim yılında yüzde 56,89’a gerilemişti.
✓ Benzer bir gerileme ilkokul kademesinde de yaşandı. 2019-2020 eğitim öğretim yılında ilkokul kademesinde yüzde 93,62 olan net okullaşma oranı 2020-2021 eğitim öğretim yılında yüzde 93,23 ile ifade edildi.
✓ Ortaokuldaki okullaşma oranlarında da dramatik bir düşüş görüldü. 2019-2020’de yüzde 95,90 olan okullaşma oranı 2020-2021’de Yüzde 88,85’e düştü.
✓ Okulöncesi, ilkokul ve ortaokul kademesindeki düşüşe karşın lise kademesindeki okullaşma oranı az da olsa arttı. Lisede okullaşma oranı 2020-2021’de yüzde 87,79’a çıktı.
✓ 156 bin çocuk bir yılda, 2020’den 2021’e, eğitimden koptu. 

4. EYLEM PLANI’NDA İRADE YOK, BÜTÇE YOK, PLANLARI İZLEYECEK ETKİLİ MEKANİZMA YOK!
Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele 4. Ulusal Eylem Planı’nı değerlendiren Kadın Koalisyonu Planın İstanbul Sözleşmesi’nden çıkmakla yaratılan boşluğu ve tahribatı doldurmayacağına dikkat çekti.

BAKAN SOYLU: BU YIL HEDEFİMİZ ERKEKLER

İçişleri Bakan Süleyman Soylu da Kadın Destek UygulamasınI (KADES) hatırlatarak “KADES şu ana kadar yaklaşık 3 milyon 52 bin kadınımız tarafından indirildi. Bugüne kadar da 279 bin ihbar aldık ve bunların hepsine gidildi. Bunların 159 bini de gerçek ihbar. Yine 81 il merkezimizde 2019-2020-2021 eylem planı çerçevesinde aile içi şiddet ve kadına karşı şiddete yönelik; bunlarla mücadele büroları kuruldu. 2020 yılına yönelik eylem planı bizim için hem bir ödev hem de her safhasını takip edeceğimiz bir süreç olarak önümüzde durmaktadır” dedi. Bakan Soylu ayrıca, kadının korunmasına yönelik çok büyük adımlar attıklarını ve atmaya da devam ettiklerini işaret ederek, "Biz bu yıl bir uygulama başlattık. Bu yıl hedefimiz erkekler. Adım adım Türkiye'deki bütün erkeklere aile içi ve kadına karşı şiddet konusunda neler yapmamaları gerektiğini anlatan bir çalışma başlatıyoruz" dedi.

KADES GERÇEKTEN İŞE YARIYOR MU?
İçişleri Bakanlığı tarafından 2018 yılında hayata geçirilen KADES uygulaması, şiddeti önlemede ne kadar etkili? Kadın örgütleri ve kadın hakları savunucuları cevapladı.

ERBAŞ: ŞİDDETİN ÖNLENMESİ, ADALET DUYGULARININ GELİŞİMİYLE MÜMKÜN

Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş da "Bu noktada Diyanet İşleri Başkanlığımız tüm görevlileriyle; kadınlarımızın, çocuklarımızın ve insanlığın maruz kaldığı şiddet hadiselerinin son bulup bundan sonra yaşanmaması için büyük bir azim ve kararlılıkla çalışmaya devam edecektir. Diyanet İşleri Başkanlığımız hamdolsun bugün toplumumuzun her ferdine ve katmanına yönelik manevi rehberlik hizmetleri yürütmektedir. Özellikle, günümüzde karşı karşıya kaldığı riskler ve yeni sorun alanları karşısında aile fertlerinin dini bilgi ve manevi destekle güçlendirilmesi konusuna büyük önem vermektedir. Bu bağlamda başkanlığımız hem kadınlara hem de erkeklere yönelik zihniyet dönüşümünü hızlandırmak ve yüce dinimizin adaleti, insafı, merhameti tesis eden referanslarıyla toplumu buluşturmak amacıyla, hizmet ağını her geçen gün genişletmektedir. Biliyoruz ki hiçbir insanımızın şiddete ve hak ihlallerine uğramaması, öncelikle ailede adalet ve hakkaniyet duygularının gelişimiyle mümkündür" ifadelerini kullandı.

SERPİL SANCAR: ‘DİYANET MEDENİ YASA ALANINA GİRDİ’
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın zamanla artan yetkisine, tarikat ve cemaatlerin etkinliğine, kadınların yaşamlarına din aracılığıyla nasıl müdahale edildiğine dair konuştuğumuz Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Serpil Sancar, yaşanan sürecin kadınların medeni haklarının adım adım “hukukun” alanı olmaktan çıkarılarak “dinin” ve dini teamüllerin etkin olduğu bir süreç olarak yaşandığına dikkat çekiyor. Bunun kadın hakları bakımından önemli gerilemeler ve gerilimler yaratacağına dikkat çeken Sancar, “Kadın-erkek fıtratları gereği eşit değildir” anlayışını yaygınlaştıran Diyanet’in devletin “icracı bir mekanizması” haline adım adım nasıl getirildiğini anlatıyor. 
DİYANET’İN ARTAN ETKİSİ KADINLARIN HAYATINI NASIL ETKİLİYOR?
İktidarın Diyanet’e yüklediği işlevlerin sonuçlarını, bu süreci kadın örgütlerinin nasıl değerlendirdiğini ve kadın hareketi açısından bunun nasıl ele alındığını, alınması gerektiğini tartıştık. 

Fotoğraf: Ekmek ve Gül