Ekmek ve Gül’ün çağrısıyla pek çok kentte, çok sayıda dernek, çocuk hak örgütü ve çeşitli sendikaların destek verdiği “Okullarda 1 Öğün Ücretsiz, Sağlıklı Yemek Haktır” kampanyası tüm hızıyla devam ediyor. Çanakkale’de sürdürülen kampanyaya dair açıklama yapan kadınlar “Ekonomik kriz giderek derinleşirken Türkiye Büyük Millet Meclisinin, çocukların okullarda bir öğün sağlıklı, ücretsiz yemek hakkının sağlanmasından daha acil bir görev yok. Verilen kanun teklifleri bir an evvel gündeme alınarak çocukların beslenme hakkının güvence altına alınmasını istiyoruz” dedi.

Çanakkale Ekmek ve Gül Grubunun çağrısıyla Çanakkale’de de başlayan kampanyaya destek büyüyor. Kepez Özgür Kadın Dayanışması, ELDER, DİSK Emekli-Sen, Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği, Çanakkale Feminist Dayanışma, Çanakkale Pir Sultan Abdal Kültür Derneği, 2021 Tüm Emekli Sen Çanakkale’nin destek verdiği kampanya kapsamında okullarda, parklarda ve pazar yerlerinde imza toplamaya devam eden kadınlar, bugün de Türkan Saylan Sosyal Tesislerinde basın açıklaması yaptı. İmza kampanyasına dair açıklamayı yapan Meltem Gürses, “Bu konuda muhalefet partileri tarafından mecliste verilen önergeler iktidar partileri tarafından reddedilirken, kanun teklifleri halen görüşülmeyi bekliyor. Önergelere ret oyu kullanan milletvekillerine bakınca, tokun açın halinden anlamadığını bir kez daha gördük. Çocuk yoksulluğu ile mücadelede en önemli adım olan çocuklara okullarda bir öğün doyurucu, sağlıklı ve ücretsiz yemek verilmesi için Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına, Milli Eğitim Bakanlığına, Sağlık Bakanlığına, yerel yönetimlere sorumluluklarını hatırlatıyoruz. Ekonomik kriz giderek derinleşirken Türkiye Büyük Millet Meclisinin, çocukların okullarda bir öğün sağlıklı, ücretsiz yemek hakkının sağlanmasından daha acil bir görev yok. Verilen kanun teklifleri bir an evvel gündeme alınarak çocukların beslenme hakkının güvence altına alınmasını istiyoruz” dedi.

‘TOK AÇIN HALİNDEN ANLAMIYOR’

Gürses imza kampanyası için sık sık velilerle bir araya geldiklerini ifade ederek, “Ekmek ve Gül’ün çağrısıyla pek çok kentte, çok sayıda dernek, çocuk hak örgütü, çeşitli sendika şubeleri ile birlikte yürütülen “Okullarda 1 Öğün Ücretsiz, Sağlıklı Yemek” kampanyası tüm hızıyla sürüyor. Bizler de Çanakkale’de bir araya gelen dernek ve çeşitli çalışma grupları olarak okul önlerinde, kent merkezlnde, işyerlerinde, veli toplantılarında imza toplamaya devam ediyoruz. Bu konuda muhalefet partileri tarafından mecliste verilen önergeler iktidar partileri tarafından reddedilirken, kanun teklifleri halen görüşülmeyi bekliyor. Önergelere red oyu kullanan milletvekillerine bakınca, tokun açın halinden anlamadığını bir kez daha gördük” dedi.

‘EKONOMİK KRİZDEN EN ÇOK ÇOCUKLAR ETKİLENİYOR’

Ekonomik krizden en çok çocukların etkilendiğini dile getiren Gürses, “Derinleşen ekonomik krizle birlikte bir ailenin eğitim, sağlık, barınma, ısınma, ulaşım gibi giderlere harcama tutarı 24 bin 221 liraya ulaştı. Açlık sınırı 7 bin liraya vardı. Asgari ücret ise 5 bin 500 lira. Türkiye bir asgari ücretliler toplumu ve bu rakamlar ülkede genel yoksulluk oranlarının da arttığını gösteriyor. Bu durumdan en çok etkilenen ise çocuklar oluyor. Özellikle okul çağındaki çocukların beslenme çantaları boş, kantinler sağlıksız ve pahalı olduğu için yetersiz beslenme sorunu giderek büyümekte. İyi bir eğitim verebilmek için mutlaka çocukların gerekli vitaminler mineraller ve diğer ihtiyaçlar açısından yeterince iyi beslenmiş olması gerekir. Bu nedenle okul yemeği uygulaması eğitimin bütün aşamalarında ayrımsız kamusal bir hizmet olarak verilmelidir. Bunun için yeterli kaynağın olduğunu biliyoruz. Yeter ki bütçeden pay ayrılarak kaynaklar çocuklardan yana kullanılsın” sözlerine yer verdi.

DÜNYADA OKULLARDA ÜCRETSİZ YEMEK ÖRNEKLERİ

Dünyada çeşitli ülkelerde okul yemeği uygulamasının uzun yıllardır devam ettiğini kaydeden Gürses, “Türkiye ile aynı gelişmişlik düzeyinde sayılan Brezilya’da okul öncesinden başlayarak, orta öğretime kadar hak temelli yaklaşımla 42 milyon öğrencinin faydalandığı bir program uygulanıyor. Şili’de de 60 yıldan fazla bir süredir devam eden okul yemeği uygulaması var. Hindistan’da 79,7 milyonu ilkokul, 33,9 milyonu ortaokul öğrencisi olmak üzere toplam 113,6 milyon çocuğa yemek veriliyor. Bunlar ekonomik göstergeler açısından Türkiye ile aynı kategoride ülkeler. Finlandiya, İsveç gibi ekonomik ve gelişmişlik göstergeleri daha üst düzeyde olan ülkelerde de okul yemeği uygulamasını görüyoruz, buralarda devlet okullarında çocuklara verilen yiyeceklerin tamamı kamu bütçesinden karşılanıyor. ABD ve İrlanda’da devlet sıcak yemek programlarını karşılıyor. İngiltere, İskoçya, Galler, Kuzey İrlanda, İtalya, Fransa, İspanya, Hong Kong ve Japonya’da ise kısmen kamu tarafından sağlanıyor” sözlerine yer verdi.

İLGİLİ BAKANLIKLARA VE YEREL YÖNETİMLERE ÇAĞRI

“Ücretsiz 1 öğün yemek yemek” kampanyasıyla ilgili ilgili bakanlıklara ve yerel yönetimlere çağrıda bulunan Gürses, “Bu örneklerden de anlaşıldığı gibi okul yemeği uygulaması imkansız değil istenildiği takdirde hemen yapılabilecek bir uygulama. Okullar sadece çocukların derse girip çıktığı yerler değil, çocukların takibinin yapıldığı, çocuk koruma siteminin bütünlüklü olarak işletilmesi gereken yerlerin başında geliyor. Çocuk yoksulluğu ile mücadelede en önemli adım olan çocuklara okullarda bir öğün doyurucu, sağlıklı ve ücretsiz yemek verilmesi için Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına, Milli Eğitim Bakanlığına, Sağlık Bakanlığına, yerel yönetimlere sorumluluklarını hatırlatıyoruz. Okulda verilen yemek ile çocuğun toplam sıcak yemek tüketiminin yüzde 16’sı karşılanabilir” diye konuştu.

‘OKUL BAŞARISINI ARTIRIR’

Okullarda 1 öğün ücretsiz, nitelikli, doyurucu ve sağlıklı yemek yeme hakkının ortaya çıkartacağı tablonun önemine dikkat çeken Gürses, “Okul devamsızlığı ve okul terkinin azalmasını sağlar. Beslenme bozukluklarının engellenmesinde ve sağlıklı yemek yeme alışkanlıklarının küçük yaştan oluşturulmasında rol oynayarak uzun vadede ortaya çıkacak kronik hastalıklar engellenir. Uzun vadede cinsiyet ayrımcılığının azalmasına katkı sağlar. Ekonomik krizlerin yarattığı olumsuz koşullarda, çocukları okulda tutan bir sosyal destek önlemi olarak işlev görüyor. Sağlıklı beslenmenin önemi nedeniyle öğrencilerin eğitimden yararlanma potansiyelini artırır, okul başarısını artırır, okullaşma oranında da artışa katkı sunar. Çocuğun kısa ve uzun vadede yaşam kalitesini çok yönlü olarak artırır; vitamin ve mineral eksikliğine bağlı sağlık sorunlarını azaltır. Çocuğun sağlığını ve fiziksel gelişimini olumlu etkiler, bağışıklık sistemin güçlendirir, enfeksiyonlara karşı direncini artırır, yemek yeme alışkanlıklarını iyileştirir, beslenme bilgisini artırır” dedi. 

Fotoğraflar: Damla Yeltekin/Ekmek ve Gül