Aliye Saygı, motosiklet hikayesi başladığından bu yana 35 ülkeyi gezmiş, Türkiye’nin bilinen sayılı kadın motosiklet sürücülerinden biri. 10 yıl önce meme kanseri atlatan, küçük bir reklam ajansı olan Aliye, hastalığı sonrası çalışmamaya başlamış ve bu süreçle birlikte bir hobi edinmek istemiş. “Motosikleti tercih ettim. Ne yapabilirim diye düşündüm. Maddi olarak en makul olanı motosikletti. Gittim, eğitim aldım ve böylelikle başlamış oldum” diye anlatıyor motosiklet hikâyesini.

TÜRKİYE’DEN BARTANG VADİSİ’Nİ TAMAMLAYAN İLK KADIN

35 ülkeyi gezdiği bir rota oluşturmuş kendine Aliye. İlk turunu 2015 yılında Nordkapp’a yapmış, Norveç’e gitmiş. Bir araçla gidilebilecek, kuzeydeki en uç noktaya gittiğini söylüyor ve devam ediyor: “2017’de Ege, Akdeniz ve Toroslar yapıp, Mersin Taşucu’ndan Kıbrıs’a geçtim motorumla. 2018’de Nepal, Hindistan, Pakistan ve İran’a gittim. 2019’da da Orta Asya, Moğolistan ve Rusya... Bu tam olarak 5 ay sürdü. Bu yolculukta tek başımaydım. İran’dan girip Azerbaycan’a, oradan gemiyle Kazakistan’a geçtim. Oradan Özbekistan, Tacikistan, Kırgızistan... Ve sonra tekrar Kazakistan, Rusya, Moğolistan. Oradan da yine Rusya’ya geçtim. Tacikistan’da Wakhan koridoru var, aslında hedefim orasıydı. Afganistan’la Tacikistan’ı birbirinden ayıran bir nehir vardı. O nehrin kenarında motor sürmekti hedefim. Yolda bir arkadaşla karşılaşıp Bartang Vadisi’ne geçtik. Bartang Vadisi aslında çok zor bir rota, 300 kilometrelik bir yol. Türkiye’den bu yolu tamamlayan ilk kadın benim. 3 ya da 4 erkek var Türkiye’den bunu yapan. Sonra Moğolistan’da Gobi Çölü’nü geçtim. Rusya’da Baykal Gölü’ne girdim. Oradan da tüm Sibirya’yı bir uçtan bir uca gezip Moskova’ya geçtim. Annem rahatsızlandığı için motorumu Moskova’da bırakıp dönmek zorunda kaldım. Pandemi süreci girince de motorum Moskova’da kaldı. Çok keyifli bir yolculuk oldu benim için.”

İRAN’DA KADINLAR MÜCADELECİ, PAKİSTAN’DA KADINLAR HİÇ YOK

İran ve Pakistan’da kadınların yaşamını, yaşadıkları zorlukları merak ediyorum, bu ülkelerde nelerle karşılaştığını sorduğumda aldığım cevap şöyle oluyor: “İran’a dair kafalarda çok fazla önyargı var. İran’a ilk girdiğimde kadınlar tarafından bir süper star gibi karşılandım. Çünkü Batılısınız, aynı zamanda Türk ve Müslümansınız ve motosiklete binip dünyayı gezmeye çıkıyorsunuz. Bu, büyük bir başarı olarak görünüyor. İran’da kadınlar çok bakımlı, çok güzel. Ama bunları kazanabilmek için çok büyük mücadeleler vermişler. İran muhteşem bir ülke. Her kadın İran’ı görmeli bence. Fakat Pakistan’da neredeyse hiç kadın görmedim. Büyükşehirler haricinde hiç kadın görmedim. Bu çok üzücü.”

Bu kadar uzun bir rotada herhangi bir tacizle, rahatsız edilmeyle karşılaşıp karşılaşmadığı da merak konusu oluyor haliyle anlattıklarını dinlerken. Aliye kötü bir durumla karşılaşmadığını, fakat batıdan gelen bir kadın olduğunuz için çok merak ettiklerini, motorla gelen bir kadının dikkat çektiğini ifade ediyor. “Buraya uzay gemisi gelse hepimiz bakarız mesela, size de öyle davranıyorlar. Hindistan’da bir anda etrafınızda yüzlerce insan oluyor. O yaklaşımlar, o bakışlar rahatsız etti açıkçası. Ve aslında insan olmayan her yer çok güzel, insan olan yerler sıkıntılı.”

ARABA SÜREN KADINLARA ŞAŞIRIYOR MUYUZ, MOTOSİKLET SÜRENE DE ŞAŞIRMAMAK LAZIM 

Türkiye’de motosiklet sürücüsü bir kadın olmanın zor olup olmadığı sorusunun çok sorulduğunu ifade ediyor Aliye. Kendisinin zorluklarla karşılaşmadığını hatta avantajı bile olduğunu söylüyor. Trafikte de kadın olduğu için sıkıştırılmak gibi şeyler de yaşamamış. Kadın motorcu veya erkek motorcu diye de ayırmamak gerektiğini düşünüyor: “Eğer sıkıştırılıyorsanız ya da önünüze kırıyorlarsa bu sizin kadın olduğunuzdan değil, motorcu olduğunuzdan kaynaklanan bir şey. Motoru görmüyorlar, bilmiyorlar, ya da hakikaten sevmiyorlar. Motosiklet sürmek bir zorluk değil. Araba süren bir kadına ‘Aa araba sürüyor’ diyor muyuz? Motosiklet süren kadınlara da şaşırmamamız lazım, bu bir ayrıcalık değil ki. Büyükşehirlerde motor süren kadınlara alışık olmadığımız için şaşırıyoruz. Ege’de, Akdeniz’de kadınların pek çoğu motosiklet kullanıyor, bisiklet gibi onlar için. En basit en ucuz ulaşım aracı bu, şaşırmamak lazım. Ekstrem olan şey şu, yurt dışına gidip zorlu rotalar yapmak.”

KADINLAR CANI NEREYE İSTİYORSA ORAYA SÜRSÜN 

Türkiye’de de yurt dışında da motosiklet grupları olduğundan ama kendisinin bir gruba dahil olmadığından bahsediyor. “Ben ilk motosiklet sürmeye başladığımda katılmıştım ama grupların çok bana göre olmadığına karar verdim. Hiçbirine dahil değilim, gerek de görmüyorum böyle bir şeyi. Bir sürü kadın motosiklet sürücüsü arkadaşım var. Canımız istediği zaman üç beş kişi gidiyoruz istediğimiz yere. Ben Orta Asya turu yaparken Tacikistan’da en büyük motor festivallerinden biri yapılıyordu, ona katılmıştım. Orada Kırgız, Kazak, Rus ve Moğol motosikletçilerle tanıştım” diyor. Kadın motosiklet sürücülerine önerisi de şu oluyor: “Canları ne istiyorsa onu yapsınlar, kadınlığın keyfini çıkarsınlar. Temkinli olsunlar, güvenliği elden asla bırakmasınlar. Canları nereye istiyorsa oraya sürsünler.”

EKİPMAN MOTOSİKLETTEN DAHA ÖNEMLİ
Pandemi süreci olmasaydı nisanın başında vizesini aldığını, Moskova’dan motorunu getirip, Avrupa üzerinden Fas, Moritanya, Senegal ve Dakar’a kadar gidip, Fas’ta çöle girip, okyanus kenarına inip, Avrupa’yı gezmek istediğini dile getiriyor. Fakat pandemiden dolayı bu planların hepsi 2021’e kalmış. “Umarım artık herkes için her şey iyi olur, herkes hayallerini gerçekleştirir. Umarım tüm dünya için her şey yoluna girer” diyor ve son olarak şunları söylüyor: “Herkes başlarken motosiklet olarak ne alacağını düşünür, aslında hiç kimse ekipmanı konuşmaz. Ekipman bu işte en önemli şeydir. Paranızın satın alabileceği en iyi ekipmanı almalısınız ki onlar sizi korusun. Altınızdaki motosiklet sizi korumayacak. Kafanızdaki kask, ayağınızdaki bot, elinizdeki eldiven sizin güvenliğiniz için. Bir bütçeniz varsa motor için, yarısını ekipman için kullanmalısınız. Belli testlerden geçmiş malzemelerle başlamalısınız. İlk önce ekipmanlarınızı alıp, eğitimlerinizi alıp, ondan sonra alacağınız motosiklete karar vermelisiniz. Motosiklet yavaş yavaş büyütülebilir ama ekipman öyle değil. İyisini alırsanız onlar sizi yıllarca korur. Can güvenliğiniz için önce ekipman.”