Kocaeli Körfez’de kapı kapı gezerek referandum çalışması yürütürken çaldığımız kapılardan birinde, geçimini kağıt toplayarak sağlayan bir kadın açıyor kapıyı. “Bu hükümetin bizim için adım atacağına inancım kalmadı, hayır diyeceğim” diyor. Haberlerde hep aynı şeyleri duymaktan bıkmış. “Ama her şey ortada” diyor, “Bir oğlum askerde, iki kızım ortaokula gidiyor. Sabah yiyecek ekmek bulamıyoruz. Her gün yeni şeyler vaat ediyorlar, ama bizim durumumuz hiç değişmiyor.”
Dolaşmaya devam ederken, bir balkonda sohbet eden kadınları görünce selam verip yanlarına oturuyoruz. Onların da yanıtı çok net oluyor; Hayır! İçlerinden biri “Ben Aleviyim, bugüne kadar hep yok sayıldım. Bu sistem her şeyi tekleştiriyor. Bu ülkede sayıca az olup da farklı hayatlar yaşayan herkesin aynı düşünceye sahip olması mümkün mü? Elma ağacı da armut ağacı da aynı bahçede nasıl yemiş veriyorsa, bu ülkedeki farklı insanlar da bir arada huzur içinde yaşayabilsin diye hayır diyeceğim” diye açıklıyor oyunun gerekçesini.
O sözlerini noktalamak üzereyken “evet” çağrısı yapan bir ses aracı geçiyor. Diğer kadınlardan biri hemen atılıyor; “Bizim onlar gibi olanaklarımız yok, olsa da özgürlüğümüz yok. Madem biz bir arabayla bangır bangır çağrı yapamıyoruz o zaman hepimiz sosyal medya hesaplarımızın profil fotoğraflarına ‘hayır’ yazalım, konu komşu ile konuşup neden hayır dediğimizi anlatalım, çevremizi ikna etmeye çalışalım” diyor. Ve telefonunu eline alıp tüm hesaplarındaki fotoğraflara “hayır” yazılı bir afişi koyuyor.
Oradan parka yöneliyoruz. Parkta çay içen bir grup kadının yanına gidiyoruz. Biri, “Hepimiz evet diyoruz” diyor hemen. Sebebini sorduğumuzda da “Bundan 15 sene evvel bu ülke ne haldeydi, şimdi ise hastaneler, yollar, okullar pırıl pırıl. Türbanla istediğimiz yere de girebiliyoruz, istikrar için evet diyoruz” diye yanıtlıyor. Anayasa değişikliği ve maddelerin içeriğini sorduğumuzda “Okumadık” diyorlar, “Ama evet diyeceğiz, Erdoğan’ı seviyoruz.”
Açıp maddeleri okumaya başlıyorum; önce şaşırıyorlar, televizyonlarda böyle anlatılmadığını söylüyorlar. “Bunca yetkiyi gönül rahatlığıyla başka bir lidere verebilecek misiniz peki?” diye sorunca “Sus kız, kafamızı karıştırdın, hepimiz için hayırlısı olsun” diyorlar, gülüşüyoruz.