Tarihte kadın: Efsanevi Fransız tiyatro oyuncusu Sarah Bernhardt
Fransa’nın önemli tiyatrosu Comédie Française’in en dikkat çekici aktrisi olan, sonra kendi tiyatrosunu kuran Sarah Bernhardt, Fransız tiyatrosunun en unutulmaz isimlerindendir.

Fransız tiyatro oyuncusu Sarah Bernhardt, 22 Ekim 1844’de doğdu, 26 Mart 1923’te öldü. Ününü Avrupa’da 1870’lerde duyurdu ve bunun ardından Avrupa ve Amerika’da aranılan biri oldu. Ünü, ciddi drama aktrisi olarak gelişti ve “Kutsal Sarah” takma adını aldı.

Paris’te Rosine Bernardt olarak doğan Bernhardt; “Youle” ismiyle tanınan Julie Bernardt isminde Hollandalı Musevi bir hayat kadınının hayatta kalan en büyük kızıydı.

Geçimini sağlayabilmek için hem aktrislik hem de hayat kadınlığının yaptı. Bu zamanlarda her iki meslek de bir bakıma skandaldı; ancak hayat kadınları sosyal çevrelerde kabul edilmekteydi ve eğitimli olmaları durumunda eşit olarak görülmekteydiler. Bu vesile ile hayat kadınlığı bazı durumlarda daha saygı duyulan bir mesleğe ek iş olabiliyordu. Duc de Morny sponsorluğunda 1859 yılında tiyatro eğitimi için Convervatoire de Musique et Declamation okutuldu.

Sahne kariyeri 1862’de başlayan Sarah, ünlü Fransız okulu Comedie Francaise’de bir öğrenciydi. Ünü de 1870’li yıllarda Avrupa’da yayıldı ve Amerika’da New York’a kadar uzandı. Kısa bir süre sonra dramatik aktris olarak bir ün kazandı ve “Kutsal Sarah” lakabını bu dönemin en ünlü aktrislerinden biri olması sayesinde kazandı. Liane de Pougy de başta olmak üzere birçok genç kadını aktris olarak yetiştirdi ve eğitti.

Bir sahne sanatçısı olsa da Bernhardt, birçok prodüksiyonda kayıt diyalogları da yaptı. Bunlardan ilki de Jean Racine’in Phedre’sini Thomas Edison’un New York’u 1880’lerde ziyareti sırasında okumasıydı. Aktrisliği ile birlikte, görsel sanatlarla da ilgilendi. Ressamlık ve heykeltıraşlığın yanı sıra Antonio de La Gandara’ya da modellik yaptı ve bu sırada birçok kitap ve oyun da yayınladı.

Opera üzerinde de etkisi oldu. Tosca ve Salome örneğin; operanın en tanınmış iki kadın kahramanı Bernhardt’ın oyunlarında yazdığı karakterler üzerineydi.

Bernhardt, ayrıca sessiz filmlerin en ünlü aktrislerinden biriydi. 1900 yılında Hamlet olarak Le Duel d’Hamlet’i oynamıştı (Teknik olarak bu tam olarak bir sessiz film değildi, silindirler sayesinde film gösterilirken bir yandan da diyaloglar dinleniyordu). Bu filmle beraber 8 filmde ve 2 biyografi filminde oynadı. En son filmi Sarah Bernhardt a Belle-Isle (1912) günlük hayatını anlatan bir filmdi.

Sarah Bernhardt, Fransız Legion D’Honeur (Onur nişanı)’nı 1914’te aldı.

1915’te geçirdiği ciddi bir sakatlığın 10 yıl ardından, ayağı kesildi ve tekerlekli sandalye kullanmak zorunda kaldı. Yine de kariyerine ayakta durabilmesi için tahta bir protez ayak kullanarak devam etti. 1915’te Amerika’da başarılı bir turnenin ardından, Fransa’ya geri döndü ve kendi prodüksiyonlarında ölene kadar oynadı.

Başarıları Daniel (1920), La Gloire (1921) ve Regine Armand’yi (1922) de içerdi. Fiziksel durumu yüzünden sahne üzerine hareket edemiyordu ancak yaşlılığına rağmen değişmeyen sesi ile izleyicileri etkileyebiliyordu. 26 Mart 1923’te hayal ettiği gibi sahnede öldü ve Fransa’daki Pere Lachaise Mezarlığı’na gömüldü.

Biyografi: Wikipedia

Fotoğraf: Nadar, Wikimedia Commons 

İlgili haberler
GÜNÜN TİYATROCUSU: Jale Birsel

Tiyatronun duayenleri arasında yer alan Jale Birsel, 17 Kasım 2019 tarihinde hayatını kaybeden Yıldı...

3 Mart 1939 | Fransız tiyatro yöneticisi Ariane Mn...

Dünya çapında azınlıkların baskı ve dışlanmasına karşı kampanya yürüten, bir fabrika salonunu emekçi...

Danimarkalı tiyatro oyuncusu, işçi tiyatrosunun ku...

Berlin’de Bertolt-Brecht-Archiv’i kuran Ruth Berlau, işçi tiyatrosunun kurucularından biridir. Yönet...