Asuman Baytop 27 Mart 1920’de İstanbul’da dünyaya geldi. İlk, orta ve lise öğrenimini Sainte-Pulchérie Fransız Kız Orta Okulunda ve Şişli Terakki Lisesinde tamamladı. Daha sonra İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Eczacılık Bölümünde üniversiteye başladı. 1943’te mezun olduktan sonra Fen Fakültesi Farmakobotanik ve Genetik Enstitüsüne asistan olarak çalışmaya başladı. Ord. Prof. dr. Alfred Heilbronn’un yanında genel botanik, farmakobotanik ve farmakognozi çalışmaları yaptı.  

Asuman Baytop, daha sonra ETH Zürih’e gitti ve Eczacılık Okulunda doktora çalışmalarına başladı. Prof. Dr. Hans Flück danışmanlığında doktorasını bitirdi. 1949 yılında İstanbul Üniversitesine geri döndü ve farmakognozi kürsüsünde asistan olarak çalışmaya başladı. İsviçre’deyken topladığı 601 bitki örneğini yanında getiren Baytop, bunları İstanbul Üniversitesi’ne bağışladı. Çalışmalarına devam eden Asuman Baytop, 1964’te ise Farmasötik Botanik Kürsüsü direktörü oldu. Ayrıca İSTE Herbaryumu (İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbayumu) ’nun kurulması ve sürüdürülmesi için bir çok çalışma yaptı. 23 binden fazla örneği bu herbaryuma Asuman Baytop kazandırmıştır. Günümüzde İSTE Herbaryumu binlerce örnekle Türkiye’nin önemli herbaryumlarından biri olarak botanikçilere kapılarını açmaktadır.

Asuman Baytop, ilk araştırmalarını farmakognozi alanında yapmışsa da sonraki çalışmalarını botanik alanında sürdürdü. Anadolu’da, Trakya’da ve Marmara’da pek çok arazi çalışması yapan Baytop, bu çalışmalarıyla hem yeni türler buldu hem de Anadolu florasını yoğun olarak çalıştı. 150’den fazla arazi çalışması gerçekleştiren Asuman Baytop, 268 tane yayın bırakmıştır. Çoğunluğu özgün araştırma makalesi olan 268 çalışmasının beş tanesi ders kitabı, iki tanesi ise sözlük olan kaynak kitaplardır. Asuman Baytop’un İngilizce-Türkçe Botanik Terimler Sözlüğü’ndeki terimlere IZEF Uluslararası Herbaryumu’ndan da ulaşabilirsiniz.

Asuman Baytop’un çalışmaları Türkiye’nin florasının ortaya çıkarılmasına yönelik olup, çok önemli katkılar sağlamıştır. Ancak Baytop, sadece flora çalışmalarıyla kendisini sınırlamamıştır. Botanik alanındaki çalışmaların tarihiyle de ilgilenmiştir. Anadolu’da ilk bitki toplayan araştırmacılar, botanik araştırmalarının tarihi hakkında çalışmalar yürütmüş, Evliya Çelebi’nin Seyahatname’sindeki bitkileri incelemiştir. “Türkiye’de Botanik Tarihi Araştırmaları” kitabı Asuman Baytop’un bu alanda verdiği eserlerden biridir.

Asuman Baytop, pek çok öğrenci yetiştirmiş, kitapları ve yazdığı eğitim materyalleriyle bir çok öğrencinin eğitim hayatına girmiş, Türkiye florasının keşfedilmesinde önemli rol oynamış ilk kadın botanikçilerimizdendir. Baytop, 18 Şubat 2015'te yaşamını yitirmiştir. 

Bilim Kadınları’nda Asuman Baytop’un anlatıldığı sayfayı buradan okuyabilirsiniz.

Kaynak: bilimma.com