Herkesten duyarsınız Karadeniz kadınları emekçidir, çalışkandır diye. Ben de bir Karadeniz kadınıyım. Çaykur Genel Müdür İmdat Sütlüoğlu’nun “Kadın sporculara yardım etmem, günahtır” açıklamasını gördükten sonra 9 yaşından bu yana her yıl sabah 5’te başladığımız, akşam en erken 5’te bitirdiğimiz çay toplama günlerimiz geldi aklıma. En erken 5’te bitirirdik çünkü Çaykur 5’ten sonra çay almazdı. Bütün gün yazın o kavurucu sıcağında canımızı dişimize takıp çay toplardık.

Bizim oralarda genelde bu işi kadınlar yapar. Çayı kadınlar toplar, çuvallar taşınacak olduğunda eğer bir erkek varsa yardım eder, yoksa kadın kimseden medet ummaz, kendisi taşır. Çuvalların kilosu 25 ile 40 lira arası değişir tepmeye göre. Eğer alım yerinde de kimse el uzatmazsa satma işini de kadınlar yapar.

En son sürümde yanlış hatırlamıyorsam özel sektörler çayın kilosuna 1 lira 70 kuruş, Çaykur ise 2 lira 30 kuruş civarında veriyordu. Böyle söyleyince Çaykur aslında çok veriyormuş gibi geliyor ancak kota koyduğu için çayın bir kısmı özele satılmak zorunda kalırdı. Yani aslında Çaykur’dan alabildiğimiz çok bir şey yok. Ama oraya çay da satmak zorundayız. Yıllardır bu böyle sürüyor. Ve her yıl çay paraları geç yatıyor. Bazen para yerine kuru çay karşılığında satman isteniyor. Marketlerde kilosu en az 25 lira olan çay bizden en fazla 2 liraya çıkıyor.

Karadeniz’de kadınlar her yıl çay toplar, çay parasına umutlar bağlar. Ancak gelen paranın çoğu da zaten gübreye ve yola gider. Biz hiçbir zaman hakkımızı alamayız. Özellikle kadınlar hiçbir şekilde tam olarak haklarını alamaz. Çünkü çay cüzdanları erkeklerin adına çıkartılır ve parayı da onlar alır.

Demem o ki en az 3 sürüm boyunca verdiğimiz emeğin karşılığını hiçbir zaman alamıyoruz. Zirâ ciddi şekilde sömürülüyoruz.

Aslında Genel Müdür Sütlüoğlu futbol takımındaki kadınlara yardım etmenin günah olduğunu söylerken zihniyetini açıkça belli etmiş. Çünkü Sütlüoğlu yıllardır kendisine çay toplayan kadınlara da asla yardım etmemiştir. Biz de sebebini bugün net bir şekilde öğrenmiş olduk.

Başta Karadeniz’in emekçi kadınları olmak üzere tüm kadınlar için soruyorum. Sayın Sütlüoğlu yıllardır nice emekler vererek size çay toplayan kadınların hiçbir şekilde emeklerinin karşılıklarını alamamaları sevap mıdır?

Gıda-İş Sendikası Sütoğlu’nun sözleri üzerine bir açıklama yayımladı: ÇAYKUR, emeğiyle çayı var eden kadınlarındır