“Eğer hikâyeyi sözcüklerle anlatabilseydim, yanımda sürekli bir fotoğraf makinası taşımaya ihtiyaç duymazdım.” der Lewis Hine.

Dünya, sözcüklerle anlatılamayan çok fazla olaya şahitlik eder; bunlardan bazıları vardır ki aynaya bakınca insanoğlunun utanç duymasına sebep olur. Kendi eli ile yarattığı ayıbı, kendi gözlerini kapayarak görmezden gelir. Fotoğraf makineleri gerçeğe gözlerini yummaz; biz bunu bildiğimiz için elimize makinelerimizi aldık ve insan olmanın büyük utançlarından birine karşı kapanan gözlerimize fotoğrafın ışığını tutmaya, hem göz önünde olan hem de görülemeyen bir utancı ortaya sermeye çabaladık. Ve çocuk işçileri fotoğrafladık.

‘Çocuk işçiliği’ çoğu kez çocukları çocukluklarını yaşamaktan alıkoyan, potansiyellerini ve saygınlıklarını eksilten, fiziksel ve zihinsel gelişimleri açısından zararlı işler olarak tanımlanır.

Dünyada çalışan çocukların sayısı 2000 yılından bu yana üçte bir azalarak 246 milyondan 168 milyona inmiştir. Bu çocukların yarıdan fazlası, yaklaşık 85 milyonu tehlikeli işlerdedir. Tarım, çocuk işçiliği açısından açık ara en başta gelen sektördür (98 milyon ya da toplam çocuk işçilerin yüzde 59’u), ancak hizmet (54 milyon) ve sanayi (12 milyon) sektörlerindeki çocuk işçiler de önemli bir nicelik oluşturmaktadır ve bu çocukların çoğu kayıt dışı ekonomide çalışmaktadır.

Tüm bu veriler göz önüne alındığında yaranın derinliği daha net bir biçimde idrak edilebilir. Bir yanlışı düzeltmek için öncelikle o yanlışı görebilmek gerekir; umarız ki çocuk işçiler fotoğraf sergisi vicdanlarda, toplumsal duyarlılık ve hassasiyetin artmasına bir nebze de olsa katkı sağlar...”

Bursa Arama Kurtarma Spor Klübü Derneği(BAKUT) Fotoğrafçılık atölyesi; Çocuk İşçiler Fotoğraf Sergisi’nin kitapçığında tam da böyle anlatıyor ortaya koymak istedikleri çalışmayı. Türkiye’nin tarafı olduğu Çocuk Hakları Sözleşmesi 23 yıl önce bugün imzalandı imzalanmasına ama, çocuk işçilerin sayısı da çocuk hak ihalleri de her yıl giderek artıyor. Çocuk işçiler adına farkındalık yaratmak amacıyla Beşevler Konak Kültür Merkezinde 31 Ocak’a kadar devam edecek olan fotoğraf sergisi Bursa’da yaşayan sanatseverlerin oldukça yoğun ilgisini görüyor. Biz de sergiye ev sahipliği yapan BAKUT gönüllülerinden Nejla Türemen’le çocuk işçiliği fotoğrafçılık sergisindeki çalışmaları üzerine sohbet ettik.

‘ÇOCUK İŞÇİLİKLE MÜCADELE’ DİYE BİR ŞEY BİLE OLMAMALI

Türemen “Aslında biraz geç kalınmış bir çalışma. Hükümet 2018’i çocuk işçilikle mücadele yılı ilan etti, bizim burada dikkat çekmek istediğimiz şey çocuk işçilikle mücadele diye bir şey dahi olmamalı. Nasıl ki çocuk gelinler diye bir şey çok acı veriyorsa çocuk işçiliği de aynı durum. Bunu Hükümetin söylemesi ise daha vahimdir. TÜİK’in 2012’den bugüne çocuk işçilere dair sağlıklı hiçbir verisi yok” diye söze girerken şöyle devam ediyor: “Biz bu sergiyi yapmak için yola çıktığımızda sadece Bursa’dan fotoğraflar yoktu, birçok ilden -Konya, Antep, Urfa, İstanbul- birebir fotoğrafladık çalışan çocuk işçileri. Her fotoğrafın altına Gülhan TUĞ’un değerli mısraları anlam kattı. Fotoğraflarıyla katkı sunan tüm gönüllülere bu anlamlı çalışmalarından dolayı taşakkürlerimizi iletiyoruz ve tüm Bursalıları çocuk işçiliği farkındalık sergini ziyaret etmelerini bekliyoruz.”

O zaman son söz olarak Gülhan TUĞ’un dizelerini ilştirelim biz de buraya:

Doldur boşluğu da gidelim hayat, benim yüküm `el arabası
Gülmüyorsa tüm çocuklar, haktır yansın bütün kitaplar…
Bileğinde kopan ışık, düşümüze yorgan olsun
Kâh dünyaya tuttuğum kafa, kâh kafama dayanır koca dünya
Ey çizgiden taşan yük, söyle çizgiyi aşan kim.