KEFEK RTÜK katılımıyla gerçekleşti
Mecliste KEFEK, RTÜK Üyemiz, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu temsilcilerinin katılımıyla gerçekleşti.
Mecliste Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu temsilcilerinin katılımıyla gerçekleşti.
RTÜK üyesi Deniz Güçer yaptığı sunumda kadına yönelik şiddete ilişkin 8 maddelik RTÜK etik ilkelerini anlattı. Maddeler şu şekilde:
1-“Mağduru değil, faili göster. Haberlerde ağırlıklı olarak hep mağdur görünüyor ve ilginç bir şekilde faillerin görüntülerine yer verilmiyor.”
2- “Şiddeti meşrulaştırma.”
3- “Saygın değil, suçlu. Suçu hafifleten ‘cinnet geçiren eş’, ‘uzun zamandır işsiz olan koca’ yani sanki bunlar olmasaydı onu işlemeyecekti, buna bir gerekçelendirme sunar gibi. Veya suçu olumlayan nitelendirmeler; ‘saygın iş insanı’, ‘2 çocuk babası’, ‘ünlü sanatçı’ hayır, oradaki sorumlu, şiddeti yapan kişidir. Bunun herhangi bir sıfatla olumlanmasına izin vermemeliyiz. Olayın gerçekleştiği şart ve durumlar. Sanki öyle bir durumda, ‘gece yarısı parkta bir kadın’ dediğimizde sanki o şiddet yapılabilirmiş gibi; hayır, öyle bir şey yok.”
4- “Mücadeleyi destekle. Şiddete uğrayan kadını yargılayan ve tetikleyici detay içeren ham görüntülerinin ayrıntılı çekimlerinin kullanılmaması; atmosferik müzikler, ses efektleri ve en önemlisi suç tekniklerinin öğretilmemesi.”
5-“Çocuklara örnek ol. Hayata, işe ve eve dair sorumlulukların dengeli sunulmasının, kadın-erkek arasındaki iş bölümünü vurgulayan mesajların verilmesinin özellikle küçük yaşlar için önemli.”
6- “Güçlü kadını anlat, kadını güçlü anlat.”
7-“Cezayı yayınla, adaleti göster. Faile verilen, suçluya verilen cezaların sık sık tekrarlanmasını istiyoruz.”
8-"Destek al, destek ver. Burada kamuyu, paydaşlarımızı bu maddenin içinde ortak bir çalışmaya teşvik etmek istedik. Öncelikle, şiddet konusunda uzman görüşleri alınırken psikolog, pedagog, avukat, sosyolog bunların kendi alanlarıyla ilgili yayınlara katılması gerektiğinin önemine inanıyoruz.”
‘TAHLİYE ÇOK NORMAL OLABİLİR’
Sunumun ardından söz alan AKP Milletvekili Fatma Serap Ekmekci, kadına ve çocuğa yönelik suçlarda failin serbest bırakıldığı, cezasızlığın görünür kılındığı haberlerde “dosyanın tamamının bilinmediğini” öne sürdü. Ekmekci şu ifadeleri kullandı: “Bu konularda bilgi sahibi olmadan orada tamamıyla bir yorum yapılıyor ve buna yönelik de tabii, halkımız yanlış şeye kapılabiliyor; işte, hâkimi suçlayabiliyor, adalete olan güven de belki sıkıntı yaşayabiliyor. Ben dinlediğim zaman bazen diyorum ki: Gözaltı süresi dolmuştur, bir rapor vardır, tahliye çok normal olabilir.”
NARİN’İ KONUŞMAYALIM MI?
MHP’li vekil Ayşe Sibel Ersoy ise kadına yönelik şiddet ve çocuk istismarını artıranın bu olayları gündeme getiren haberler olduğunu şu ifadelerle öne sürdü: “Yani kadına şiddeti, çocukla ilgili o istismarları sürekli gündeme getirmek acaba toplumu iyileştiriyor mu, daha da kötüleştiriyor mu? Yani o olayları sürekli gündeme getirmek toplumu iyileştiren bir şey mi, yoksa kötü bir örnek gösterip onun çoğalmasını sağlıyor muyuz? Yani sürekli Narin'i tartışarak acaba oradaki yaraları sarıyor muyuz, yoksa oradaki cahil insanlara örnek mi oluyoruz? Yani herkesin algıladığı şey farklı, işte, bir... Yani sonuçta "cahil" diye de ayırmak istemiyorum çünkü bir çocuk istismarı için cahillik de çok önemli bir kriter olarak önümüze gelmiyor, çok eğitimli insan da yapabiliyor bunu. İşte, bir film seyrediyoruz, hepimizin o filmden algıladığı şey çok farklı yani belki de yaşamımızda, geçmiş yaşamımızda yaşadığımız şeyler bizi farklı farkındalıklarla izleme yoluna itiyor.”
‘TELEVİZYONDA YAYINLAMADIK, BAKANLIK SOSYAL MEDYADA YAYINLADI’
DEM Parti Milletvekili Adalet Kaya, RTÜK başkanına Sağlık Bakanlığının “Normal Doğum Eylem Planı” kapsamında hazırladığı kamu spotunu sordu. Kaya, “Bir kadınları anneliği ve doğum yapma şekli üzerinden ayrıştıran bir dil kullanılmış bu spotlarda. Bir de ‘normal doğum’ tanımı bile zaten tıbbi değil. Buna tabii ki doktorlar, hekimler karar verirler kadınların nasıl doğum yapacağına yani bu kamu spotunun kendisinin şiddet içeren, ayrıştırıcı bir spot olduğunu düşünüyorum ve bunun olmaması gerektiğini düşünüyorum” dedi. RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin, sözü geçen videoyu yayımlamadıklarını “Bizim içinde ters bir şeydi. Orada iki kamu spotu vardı; biri gayet güzel, bizim oybirliğiyle yayınlayabileceğimiz bir kamu spotuydu, diğerini de Bakanlık yetkililerine, Sayın Bakanımıza anlattık ve yayınlamadık onu, farklı algılanabileceği için yayınlamadık. Sanıyorum kamuoyunda yayınlandı ama kamuoyunda yayınlanan, bizden önce yayınlanan kamu spotu diye değil, satın alınan bölüm olarak yayınlandı. Yani, bir zaman dilimi satın alındı, yayınladı, reklam gibi yayınlandı o ve kamu spotu değildi; onu düzeltmek isterim. Hatta televizyonda da bizim uyarımız üzerine yayınlamadı; sosyal medyada yayınladılar. Evet yani bizim de aynı sebeplerden dolayı kabul etmeyeceğimiz bir kamu spotuydu yani nadir de olsa birlikte aynı düşünüyoruz diye düşünmeyin ama o konuda öyleydi gerçekten” diye yanıtladı.
Gazeteci İrfan Değirmenci’nin milletvekili adayı Esmeray’ı konuk aldığı 25 Kasım 2023 tarihli, programda Esmeray’ın “...Şu anda beni ekranda gören özellikle Z kuşağında olan LGBTİ+ çocuklar şu an çok seviniyorlardır ve kendilerini yalnız hissetmiyorlardır buna eminim.” sözleri nedeniyle RTÜK, 28 Aralık 2023’te Halk TV’ye 495 bin 636 lira ceza kesilmişti. RTÜK gerekçe olarak “toplumun milli ve manevi değerlerine, genel ahlaka ve ailenin korunması ilkesine aykırı olamaz” hükmünü göstermişti. Bu cezayı da gündem eden Kaya, neden ceza verildiğini RTÜK Başkanına sordu. RTÜK Başkanı ise Kaya’ya yanıt verirken, “Bizim kanunumuz bellidir, o kanunda ihlal olarak görülen şeyi ihlal olarak görmememiz şu anki kanununda mümkün değil. Siz onu öyle görmeyebilirsiniz ama oradaki kanunda açık açık yeri vardı, o söylemin oradaki yere muhalif olduğunu düşündüğümüz için verdik” ifadelerini kullandı.
‘GÖZDEN KAÇMIŞTIR’ BAHANESİ
TRT'nin çektiği LGBTİ’leri hedefe koyan True Colors belgeselinin reklamının da kurul olarak yaptıklarına soran Kaya’ya, RTÜK Başkanı “TRT'deki belgesel, bizim zaman zaman yayınladığımız, TRT'den aldığımız -biz kendimiz yapıyoruz ama- ikame yayınlar veyahut da bunun yerine kullandığımız şeylerde daha dikkatli davranırız. Yani, burada arkadaşların gözünden kaçmış bir şey olabilir, ben inceleteceğim onu; görmedim, kusura bakmayın çünkü onu ben belirlemiyorum, ilgili birim amirleri belirler” diyerek reklamı henüz yayımlanmadan bile pek çok yerde yapılan belgeselin “gözden kaçmış olabileceğini” öne sürdü.
DEM Milletvekili Kaya, LGBTİ'leri hedef gösteren kamu spotlarına dair, “Ceza Kanunu'na göre suç içeren, açıktan nefret ve ayrımcılık söylemi kullanılan birtakım kamu spotları bunlar. Bunlarla ilgili ne diyeceksiniz?” diye sordu. Saraçhane mitingi kamu spotunu hatırlattı. Bunların nefret içerikli, toplumun bir kesimine ayırımcılık ve nefreti normal gösteren, normalleştiren içerikler taşıdığını belirtti. Kaya’nın bu sorusu RTÜK Başkanı tarafından yanıtlanmadı.
GÜNDÜZ KUŞAĞI PROGRAMLARI
RTÜK Başkanı, gündüz kuşağı programlarıyla ilgili olarak 2021 yılından günümüze kadar 26 bin 998 tane şikâyet geldiğini, bunun toplam şikâyet oranının yüzde 13,4'ünü kapsadığını belirtti. Bu müracaatlar ve şikâyetler üzerine gündüz kuşağı programlarına toplam cezanın 518 tane olduğu ifade edildi.
Fotoğraf: TBMM
- EN SON
- ÇOK OKUNAN
- ÖNERİLEN
Editörden
Bültenimize abone olun!
E-posta listesine kayıt oldunuz.