Çocuk İstismarının Araştırılması Komisyonunun ikinci toplantısı geçtiğimiz hafta gerçekleşti. Komisyonda Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Adalet Bakanlığı uzmanları dinlendi. Komisyonun İstanbul ziyareti planına dair görüşmeler ise yapılmadı. Komisyonun bir sonraki toplantısı bu çarşamba (3 Şubat) Milli Eğitim Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığından yetkililerin katılımı ile gerçekleşecek.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığından uzmanların yaptığı sunumlarda çocukların istismara uğradıktan sonra Bakanlığın çocuklara sunduğu imkanlara dair bir sunum yapması ve istismarı önlemeye dönük neler yapıldığına sunumlarda yer verilmemesi muhalefet milletvekilleri tarafından tepkiyle karşılandı.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürü Musa Şahin, çocukları herhangi bir riskle karşı karşıya olmaları durumunda sosyal incelemelerini yaparak eğitim, sağlık, danışmanlık, bakım ve barınma tedbirlerini aldıklarını belirtti.

H.K.G.'NİN ŞİKAYETİNDEN SONRA SÜREÇ NASIL İLERLEDİ?

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı yetkilileri 6 yaşından itibaren istismara uğrayan H.K.G’nin kurumlarına başvurduğundan itibaren neler yapıldığını anlattı:

30 Kasım 2020: H.K.G. çocuğuyla birlikte kaçarak evden ayrıldı ve Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığına başvurarak eşinin kendisine küçük yaştan itibaren cinsel istismarda bulunduğuna ve 2012 yılında yaşının tespiti yapılırken de hastanede yerine bir başkasının kemik testine sokulduğuna ilişkin şikâyetçi oldu. Savcılık barınma yeri olmadığını öğrenmesi üzerine H.K.G.’yi İstanbul’daki ŞÖNİM’e sevk etti.

8 Aralık 2020: H.K.G. 2016 doğumlu çocuğu ile birlikte Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı yatılı hizmet birimlerinden hizmet almaya başladı.
Ekim 2021: H.K.G. Kadir İstekli ile anlaşmalı olarak boşandı.

15 Kasım 2021: H.K.G.’nin Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunduğu bilgisi paylaşması üzerine o Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı il müdürlüğüne bağlı hukuk birimi tarafından İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığına hitaben yazı gönderilerek yürütülen soruşturma aşaması ve akıbeti soruluyor. İlgili bilgi ve belgelerin il müdürlüğüne tebliği istenmiştir. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Hukuk Hizmetleri Genel Müdürü Hakan Ay, konuya ilişkin Başsavcılığın herhangi bir yanıt vermediğini komisyonda açıklıyor.

12 Eylül 2022: Savcılıklara tekrar Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından soruşturmaya dair bilgi almak için yazı gönderiliyor. Bakırköy, Çağlayan ve Anadolu Adliyelerine iki kere Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı soruşturmanın akıbetine dair bilgi almak için başvurdu.

H.K.G.’nin bir travma mağduru olmasından dolayı psikolojik iyi halini güçlendirmek için psikiyatri servisine yönlendirmeleri yapıldı, tedavi programı uygulandı.

Tedbir kararı çıkarıldıktan sonra çocuğunun bebeklik aşılarının olmadığı fark edilince çocuğun aşıları yapıldı. Çocuğun ihtiyaçları gözetilerek ekonomik destekte bulunuldu.

Okuma yazma kurslarına gönderildi. H.K.G. açıktan ilkokul diplomasını aldı, ortaokul diplomasını da aldı. Aşçılık kursuna gönderildi.

6284 sayılı Kanun kapsamında kimlik bilgi ve belgeleri süresiz olarak değiştirildi.

31 Ekim 2022: İddianame düzenlendi. İstanbul Anadolu yakası Ağır Ceza Mahkemesinde dava açıldı.

27 Kasım 2022: İlk tensip duruşması yapıldı. Sanıkların tutuksuz yargılanması, tarafların dinlenmesi yönünde ara kararlar verildi.

2 Aralık 2022: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına dava tebliğ edildi, Bakanlık dosyaya müdahillik dilekçesini sunup dosyayı takibe aldı.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı iki dilekçe daha vererek dosyaya gizlilik kararı verilmesini talep etti.

Kemik yaşının tespitine yönelik 2012 yılında gerçekleşen olayda dosyada kovuşturmaya yer olmadığı kararına itiraz etti. Bu itiraz üzerine savcılık dosyayı yeniden incelemeye aldı, H.K.G.’nin ifadesi yeniden alındı.

AKP'Lİ VEKİLLER: 'İSTİSMARIN VAKIFLA ALAKASI YOK'

AKP’li vekiller kızını evlilik adı altında cinsel istismara uğraması için Kadir İstekli’ye teslim eden Yusuf Ziya Gümüşel’in Hiranur Vakfı’nın kurucusu olmasının vakfı fail yapmayacağını söylediler. Komisyon sırasında diyalog şu şekilde gerçekleşti:

AİLE VE SOSYAL HİZMETLER BAKANLIĞI ÇOCUK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRÜ MUSA ŞAHİN –Vakıflarla ilgili denetimi İçişleri Bakanlığımız yapıyor. Onların gereken ihtimamı göstereceğini düşünüyoruz, belki de yapmışlardır ama bizim bir vakfı, bir kuruluşu gidip denetleme gibi yasal bir hakkımız maalesef yok.
CHP MİLLETVEKİLİ CANDAN YÜCEER– Takibini yapmıyor musunuz peki? Tamam, yetkiniz yok ama takibini yapma yetkiniz de mi yok?
KOMİSYON BAŞKANI AKP MİLLETVEKİLİ CENGİZ AYDOĞDU – Hayır, olay Hiranur Vakfı diye gelmedi, değil mi?
AİLE VE SOSYAL HİZMETLER BAKANLIĞI ÇOCUK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRÜ MUSA ŞAHİN – Yok.
KOMİSYON BAŞKANI CENGİZ AYDOĞDU – Bir evlilik hikâyesi olarak geldi yani şahsın Hiranur Vakfının Başkanı olması vakfı olayda fail yapmaz.
AKP MİLLETVEKİLİ EMRULLAH İŞLER– Yani kendi çocuğu zaten şahsın, vakfın bir öğrencisi değil ki.
KOMİSYON BAŞKANI CENGİZ AYDOĞDU – Yani vakıf Başkanının çocuğu olması…
EMRULLAH İŞLER– Yani vakıfla alakası yok bunun.
CANDAN YÜCEER– Fark eder mi? Orada nikahı kıyılmış, orada evlendirilmiş.
MHP MİLLETVEKİLİ METİN NURULLAH SAZAK– Efendim, sonuçta bu hadise Türkiye ’de değil mi?
KOMİSYON BAŞKANI CENGİZ AYDOĞDU- Zaten şu anda da yargıda olan bir konuyu konuşuyoruz.
İYİ PARTİ MİLLETVEKİLİ AYLİN CESUR– Başkanım, hiç araştırmak gerekmez mi?
KOMİSYON BAŞKANI CENGİZ AYDOĞDU –Elbette araştıracağız ama şu anda devam edelim lütfen .

RESMİYET DIŞINDA EĞİTİM KURUMU YOKSA SIBYAN MEKTEPLERİ NE?

HDP Milletvekili Filiz Kerestecioğlu’nun, resmi eğitim kurumları dışında çocukların gönderildiği yerlere dair neler yapıldığı sorusunu sorması üzerine AKP’li Komisyon Başkanı Cengiz Aydoğdu , “Türkiye ’de resmî kontrol dışında hiçbir yerde eğitim yapılamaz. Hayır, yapılıyorsa şikâyet ederiz, gideriz, bakarız. Yapılamaz, öyle bir şey olur mu?” diyerek sıbyan mektepleri gibi resmiyet dışı kurumların olmadığını iddia etti.

Çocuklarını sıbyan mektebine göndermek zorunda kalan kadınlar Ekmek ve Gül’e gözlemlerini yazmışlardı:
Ben çocuğumu niye sıbyan mektebine verdim?
Sıbyan mektepleri gerçeği: Çocuklarda travma, ailelerde çaresizlik
Sıbyan mektebinin ‘korkunç’ dünyası!

FELSEFE KİTABINI SAKINCALI BULAN BAKANLIĞIN ÖNERİ LİSTESİNDE DİNİ KİTAPLAR AĞIRLIKTA

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürü Musa Şahin, 36 kitap hakkında küçük çocuklara zararlı olduğu kanaati getirilerek bunların toplatılması ya da uygun şekilde satılması noktasına müdahalede bulunduklarını sunumu sırasında hatırlattı. “Çıtır Çıtır Felsefe” çocuk serisinden yedi kitap da geçtiğimiz yıl Haziran ayında Bakanlık tarafından “çocuklar için sakıncalı” bulunarak sansür uygulanmıştı.
Şahin aynı zamanda aileler için çocuk dostu kitap listeleri yayımladıklarından bahsetti. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının “çocuk dostu kitaplar” listesinde neler vardı? 0-18 yaşı kapsayan liste 1093 eserden oluşuyor. İlk göze çarpan ve büyük tepki toplayan, listede yer alan dini içerikli yayınların ağırlığı. “Benim güzel kelimelerim-Elhamdüllilah”, “Subanallah Allah’ım”, “Küçük Sahabiler”, “Peygamberim ve Ben”, “Kur’andaki Hayvanlar Ara Bul”, “Minik Oruç Yıldızı”, “Dualarımı Öğreniyorum”, “Zehra’nın Hadis Günlüğü”, “Hikayelerle Çocuklara 40 Ayet” gibi daha adından, amacını ve içeriğini belli eden çok sayıda kitap yer alıyor.

Bakanlığın kitap listesine dair Ekmek ve Gül’de yer alan değerlendirme yazısını okumak için TIKLAYIN: Sistematik sansür ve ‘Çocuk Dostu’ kitaplar

BİRTAKIM VERİLER…

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürü Musa Şahin ve Kadın Statüsü Genel Müdürü Gülser Ustaoğlu, yaptıkları sunumlarda çeşitli verilere de yer verdi. Bunların bir kısmı şöyle:
-Ailesinin yanındaki 157 bin çocuğa Bakanlık tarafından ekonomik destek veriliyor.
-Kız ve erkek çocuklara hizmet veren 35 adet ihtisaslaştırılmış çocuk evi sitesi var. Burada şu anda yaklaşık 950 çocuk bakım ve koruma altında.
-Toplam kapasitesi 3 bin 624 olan 149 kadın konukevi var ve yüzde 75-80 doluluk oranı var.
-2022 yılında kadın konukevlerinde 47 bin 925 kadın ve beraberindeki 32 bin 814 çocuk olmak üzere 2022 yılında toplam 80 bin 739 kişi kaldı.
-2022 yılında ŞÖNİM’lerde 256 bin 507 kadın, 25 bin 441 erkek ve 16 bin 230 çocuğa hizmet verildi.

Adalet Bakanlığından komisyona katılan uzmanlar, çocuk izlem merkezlerinden, ihtisaslaşmış mahkemelerden ve çocukların ifadelerinin nasıl alındığına dair mekanizmaları anlattıktan sonra H.K.G.’nin istismarına dair, 4. Yargı Paketi ile çocuk istismarına “somut delil” şartı getirilmesine dair soruları yazılı yanıtlayacaklarını ifade ettiler.

Fotoğraf: TBMM Haber