Maraş ve Hatay merkezli yaşanan depremlerin ardından on binlerce bina yıkıldı, milyonlarca kişi evinden oldu, on binlerce kişi hayatını kaybetti. Depremin ardından çadıra, ekmeğe, suya bile erişmekte hâlâ büyük sorunlar var. Afetler sonrasında ise var olan eşitsizliklerin, ayrımcılıkların daha da derinleştiğini biliyoruz. Deprem bölgelerinde kadınlar “Temizlik, çocuk bakımı, yemek yapımı, yardım yerlerini dolaşmak” gibi işlerin sorumluluğunu üstlenmek zorunda kaldıkları için kaybettikleri yakınlarının, evlerinin acısını yaşayamadıklarını söylüyorlar. Kadınların yükleri artarken bir yandan da zaten ihtiyacı karşılayacak yeterlikte kurulmamış, düzenlenmemiş geçici yerleşim alanlarında kadınlar riske açık halde.
Türkiye’de gerekli mekanizmaların işletilmemesi ve cezasızlık politikaları ile kadına yönelik suçlar artarken, afet sonrası kadınlara ve çocuklara yönelik şiddet suçlarında da artış yaşanması muhtemel. Deprem bölgelerinde adliyelerde savcı ya da hakimlerin bulunmadığı, bazı adliye binalarının ağır hasarlı olduğu, kolluk güçlerinin farklı işlerle uğraştığı koşullarda kadınları şiddete karşı koruyacak mekanizmaların nasıl işletileceği kocaman bir soru işareti olarak duruyor.

Depremin ardından kadınları şiddete karşı korumak üzere nasıl önlemler alacaklarına dair tek bir açıklama bile yapmayan Adalet Bakanlığına ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına çağrımızdır:

•    Çadırlarda kalan, çadırlarda kalamadığı için hasarlı evlerine dönmek zorunda kalan kadınlar için, ayrımcılığı katmerli olarak yaşayan mülteci kadınlar için şiddeti engelleyecek, önleyecek; şiddet yaşandıktan sonra da kadınları koruyacak mekanizmaları oluşturun

•    Çadır kentlerde ve depremzedelerin toplu yaşam alanlarında kadına yönelik şiddet konusunda uzman kamu görevlileri görevlendirin. Kadın örgütleriyle işbirliği yapın. Şiddetle mücadelede deneyimli kadın örgütlerinden destek alın, çalışmalarını engellemeyin

•    Ulaşılabilir hatları yaygınlaştırın, gezici personelle kadınları bilgilendirin, kadınlara erişimi kolaylaştırmak için anadilinde hizmet alabilecekleri sistem kurun

•    Afet bölgesinde şiddete uğrayan kadınların hızla ulaşabileceği yerel birimler oluşturun, kolluk güçlerinin ve adalet kurumlarının “iş yükünü” bahane ederek şiddetle karşı karşıya kalan kadınları “başlarından savmasına” izin vermeyin ve gerekli önlemleri bir an önce alın!

Kadınların eşitsizlikten kaynaklı yaşadıkları hak ihlallerinin, kadına yönelik şiddete karşı önlem alınması için mekanizmaların işler hale getirilmesinin takibi için barolara çağrımızdır: Kadın Hakları Merkezlerinden, TÜBAKKOM’dan görevlendirmelerle deprem illerinde kadınların şiddete karşı korunması için yapılması gerekenlerin, yapılmayanların inceleneceği çalışma grupları kurun! Kadınların sorunları Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından bile dile getirilmemişken daha da görünmez hale getirilmesine izin vermeyin!

Biz de Ekmek ve Gül ve çağrımıza yanıt veren kadınlarla, kadın örgütleriyle birlikte “Kızkardeşlik Köprüsüyle Hayatı Yeniden Kuruyoruz” kampanyamız boyunca kadınların yaşadığı her türlü hak ihlalini, şiddeti görünür kılmaya ve dayanışma noktalarımızda kadınlara destek sunmaya devam ediyoruz.

Tüm kadınları deprem bölgesindeki kız kardeşlerimiz için bu dayanışmanın parçası olmaya çağırıyoruz.

Ekmek ve Gül