Geçtiğimiz aylarda Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Çakır, kendisine gelen öğrencilerin "sadece kadınların kullanabileceği pembe trambüs" talebinde bulunduğunu söylemiş, iki adet ‘Pembe Trambüs’ siparişinde bulunduğunu açıklamıştı. Bu açıklama sonrası Malatyalı kadınlar imza kampanyası başlatmış ve uygulamanın iptalini istemişti. Birçok kitle örgütü, siyasi parti ve milletvekili de uygulama hakkında açıklama yaparak uygulamaya tepkisini dile getirmişti. Bütün bu tepkilere rağmen belediye ısrarından vazgeçmedi, seferlerin önümüzdeki günlerde başlayacağını duyurdu. Bu pembe trambüs Malatya Şehirlerarası Terminal İşletmeleri (MAŞTİ)- Üniversite arasında çalışacak. Yani en çok da üniversite öğrencileri bu "pembe trambüs"e maruz kalacak! Peki İnönü Üniversitesi'nde okuyan kadın öğrenciler başkanın "öğrenciler talep etti" dediği bu pembe trambüsle ilgili ne düşünüyorlar?

KADINI ÖTEKİLEŞTİREN VE TOPLUMDAN SOYUTLAYAN BİR UYGULAMA
Ceren: Kadını ötekileştiren ve toplumdan soyutlayan pembe trambüs uygulaması ulaşım probleminin ve kadına taciz vakalarının bir çözümü olarak değil esasen yeni bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. İktidarın, medyanın, ataerkil kültürün toplumun her alanında yansıttığı kadını ikinci plan atan, kadın-erkek arasındaki kutuplaşmayı derinleştiren söylemleri bu tür uygulamalarla hayata geçmekte ve toplumun sosyolojik yapısını etkilemektedir. Ulaşım probleminin asıl çözümü araç sayısını cinsiyet ayrımı gözetmeksizin artırmaktan geçmektedir. Taciz vakalarının son bulması ise bu tür yüzeysel çözümlerde değil bilinçli, toplumsal cinsiyet eşitliğine dayalı, kadını eve, araca, yahut başka bir alana hapsetmeyen bir toplum yaratmakla mümkündür.

AYRIŞTIRICI POLİTİKALARDAN VAZGEÇİLMELİ
Elvan: Kadını toplumdan soyutlayacak olan pembe trambüs bir çözüm değil aksine sorunun kendisi olacaktır. Pembe trambüse binen kadına verilen taciz ve tecavüz yoktur garantisinin normal trambüse binen kadına verilmemesi kadına karşı uygulanan bir dayatmadır. Toplumsal hayatın her anında kadınlara yapılan müdahaleler kadını toplumda pasif duruma düşürecektedir. Tacize ve tecavüze karşı kadınlar için ayrı bir araç oluşturmak değil trambüs seferlerini artırmak modern bir çözüm olacaktır. Kadına karşı yapılan bu dayatma meşrulaştırılamaz. Cinsiyetçi, ayrıştırıcı politikalardan vazgeçilmelidir.

TRAMBÜSÜ KULLANMAYANLAR İÇİN TACİZ MEŞRU MU OLACAK?
Serdilan: Biz öğrenciler için üniversiteye gidip gelmek şehir dışında olduğu için kabusa dönüşmüş durumdadır. Seyir halinde yanan trambüslere, öğrencilerin itirazlarına, mühendislerin uyarılarına rağmen bu uygulama devam ediyor. Malatya Belediyesi sözde tedbir amaçlı ve ulaşım sıkıntısı çözmek için pembe trambüs uygulamasını başlatacakmış. Bu uygulama tacizin önüne geçmeyip aksine pembe trambüsü kullanmayanlar için tacizi meşrulaştıracak bir uygulamadır.

ZİHNİYETLER DEĞİŞTİRİLMELİ
Dilber: Biz kadınlar, sizin yaptıklarınıza uymak zorunda değiliz ve uymayacağız. Malatya’da uygulamaya konulmaya çalışılan pembe trambüs kadınları cinsel bir obje olarak göstermekten başka bir şey değildir. Eğer bir kadın pembe trambüse değil de başka bir ulaşım aracına binerse, o kadına tacizi meşru görecekler; “Aranıyordu, Kaşar olmasa buna binmez zaten” gibi ahlaksız cümleler kurmaktan çekinmeyecekler. Kadınları sürekli bir şeyden kısıtlamak yerine, ahlaksız fikirler değiştirilmelidir. Erkeklere trambüslerdeki TV’lerde bir toplu taşıma aracında nasıl davranması gerektiğine dair kamu spotu göstersinler.

TRAMBÜSLERİ HURDALIĞA KALDIRMALIYIZ
Aylin: Sözde demokrat hükümetin demokrat belediyesi şeriat yolundaki küçük görünen ama aslında planlanan değişim adına kocaman bir adım daha. Neden biz kadınlar hep ötekileştirilip bir kalıp içine konuluyoruz ki? Aslında tacizlerin, tecavüzlerin, kadın cinayetlerinin suç sayılmadığı bu dönemde kadına tacizin kapısının biraz daha aralanmasına, biraz daha meşrulaşmasına şaşırmamalıyız. Tecavüze “Bağırmadı” indirimi veren zihniyet acaba ‘pembe trambüse’ binmeyen ve bu yüzden belki de tacize uğrayacak olan kadınlarımıza ne gibi yakıştırmalarda bulunacak? İşin asıl üzücü yanı ise buna destek veren çok fazla kadının olması. Bu ayrımcı projeye karşı kadın-erkek herkesin el ele vererek, pembe trambüsü hurdalıktaki yerine göndermesi gerekiyor.

SOKAKLARDA DA TACİZE UĞRUYORUZ, SOKAKLARI DA MI AYIRALIM?
Dilan: İnönü Üniversitesi öğrencilerinin çok ciddi bir ulaşım sorunu var. Evet taciz, tecavüz, istismar sorunu tüm kadınlar için var. Fakat pembe trambüs gibi gerici, tamamen polarizasyona yönelik uygulamalar ne tacize, tecavüze ne de ulaşım sorununa bir çözüm değildir. Üniversiteye gelmiş öğrencilerin çok daha akılcı talepler etrafında birleşmesi gerektiğini düşünüyorum. Mesela üniversiteye gittiğimiz otobüs aynı zamanda hastaneye giden otobüs. Hastane ve üniversite otobüslerinin ayrılması bu sorunu giderebilir. Otobüslerde tacize uğramanın çözümü buysa sokaklarda da tacize uğruyoruz o zaman kadınların yürüdüğü sokak ayrı erkeklerin yürüdüğü sokak ayrı mı olmalı? Akılcı çözümler etrafında birleşmenin zorunluluğu açıktır.