CHP, İYİ Parti ve HDP'nin çekildiği TBMM Kadına Yönelik Şiddetin Sebeplerini Araştırma Komisyonunun on dokuzuncu toplantısı 8 Temmuz’da patron örgütleri TİSK, TOBB, TÜSİAD, MÜSİAD’ın ve işçi sendikaları Türk-İş, Hak-İş ve Memur-Sen’in katılımıyla gerçekleşti. Komisyonun bir toplantısında daha kadınlar güvencesizliğe itildi, aileye bağımlı kılındı. Patron örgütlerinin sunumlarını yaptığı toplantının ilk oturumunda esnek çalışmanın “kadınların ev ve aile yaşamını dengelemesi” ve “istihdamın artırılması” için gerekliliği dile getirildi.

Esnek çalışma modelinin yaygınlaştırılmasına yönelik patron örgütlerinin çalışmalarına dair konuştuğumuz Demokrasi için Hukukçulardan Avukat Elif Yetigin ise esnek çalışmanın kadın işçilerin eşit işe eşit ücret, güvenceli çalışma haklarını ezip geçen bir çalışma biçimi olduğunu, sendikalaşmayı engellediğini, patronun işten atmasını kolaylaştırdığını ve kadınları eve bağımlı kıldığını söyledi.

Komisyon toplantısında konuşan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Kadın Girişimciler Kurulu Başkanı Nurten Öztürk kadın istihdamının artırılması için yapılabilecekler arasında “esnek çalışma mekanizmalarının uygulanmasını” da saydı.

Kadınların karşılaştığı ekonomik şiddetle mücadele etmeye çalıştıklarını ifade eden Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Kadın Komitesi Başkanı Nagehan Akan ise “Esnek çalışmayı çok ciddi destekliyoruz” dedi ve ekledi: “Buna ilişkin yeni modelleri, dünya üzerindeki örnekleri takip ederek bu örnekleri ülkemizde nasıl uygulayabiliriz? Tabii ki işçinin hakkını hiçbir şekilde ihlal etmeden güvenceli, esnek çalışma şeklinde bunu ülkemize nasıl katabiliriz, istihdamı nasıl artırabiliriz, bunu düşünüyoruz.”

Kadınların işten döndükten sonra evdeki tüm yükü de üstlenmesi gerektiği fikri üzerinden konuşan Akan, esnek çalışmayı desteklemelerine dair “Buradaki en önemli nedenlerden bir tanesi de kadınların aslında aile yaşantılarıyla iş hayatları arasındaki dengeyi sağlayabilmelerini amaçlamak çünkü kadın hem anne hem eş hem evlat ondan sonra, o yüzden evde yapması gereken de veya özel hayatında yapması gereken şeyler de var” dedi.

ESNEK ÇALIŞMA: GÜVENCESİZLİK, GELECEK KAYGISI, DÜŞÜK ÜCRET

Avukat Elif Yetigin, Kadınların ülkemizde en güvencesiz, düşük ücretli, sağlıksız ortamlarda, sigortasız, sendikasız işlerde çalıştırıldığına dikkat çekti: “Bu çalışmanın karşılığında hâlâ eve bağımlı, çalışması eve katkı niteliğinde görülen ama aynı zamanda da işverenlerin ucuz emek gücü depolarından da bir tanesi.” İstanbul Sözleşmesi’nin devletlere yüklediği sorumluluğu hatırlatan Yetigin, “İstanbul Sözleşmesinin söylediği önemli bir şey vardı hatırlayalım; toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlama ödevi. Bu ödev yalnızca salt bir hak eşitliği değildi, bu eşitliğin içerisinde tam da kadın istihdamında esnekliğe izin vermeyen çalışma hayatında kadını koruyan, haklarıyla donatan, çalışırken tek başına hayatta kalabilme olanaklarını yaratan bir eşitliği kurma ödevi yüklüyordu devletlere. Ama bakıyoruz ki pandemi döneminde artan iş yükü kadınların omzuna yüklendi yetmedi, çocuğun öğretmeni oldu, yetmedi evden çıkmadı, yetmedi ilk ücretsiz izne, kısa çalışmaya çıkarılan kadınlar oldu, yetmedi ücretsiz izinde olup hamile olan ve doğum yapan ancak dört gözle beklediği analık ödeneğinden yararlanamayan yine kadınlar oldu, yetmedi 1 Temmuz itibarıyla ilk gözden çıkarılan kadınlar oldu, yetmedi pandemide tacize, hakarete ses çıkaran kadınlar 25/2’den işten atıldı…” dedi.

Av. Elif Yetigin | Fotoğraf: Evrensel

Yetigin, esnek çalışmanın patron örgütlerinin ifade ettiğinin aksine emekçi kadınlara etkisinden şu sözlerle anlattı: “Esnek çalışma, kadınların bugüne kadar eşit işe eşit ücret, güvenceli çalışma taleplerini hiçe sayan bir modeldir. Hem çalış hem hak isteme hem evinle ilgilenip kadınlık görevlerini unutmaman gerektiğini söyleyen bir çalışma modelidir. Bu model kadın çalışanların özellikle sendikalaşmasını engelleyen, işyeri ile evin bir araya girdiği, çalışma saatlerinin belirsiz olduğu aynı zamanda kadınların her an ne zaman işten atılırım korkusuyla çalışmak zorunda bırakıldığı bir modeldir. Güvenceli yaşamı, çalışma yaşamını inşa etmesi için çaba sarf etmesi gerekirken tam olarak işverenlerin isteğine göre hareket eden komisyonun kadınlar için çalışmadığı da ortadadır. Bu sebeple çalışma hayatının da her alanında var olan kadınlara reva görülen güvencesiz bir çalışma olamaz. Olmaması için haklarımız da hayatlarımız da bizim demekten vazgeçmemeliyiz.”

Manşet Fotoğraf: TBMM