Güzellik standartları yüz yıllar boyunca toplumlar içerisinde değişiklik göstermiştir. Kadın bedeninin görünümü, toplum içerisinde kabullenilişini(!) ya da dışlanışını temsil etmiştir. Kimi zaman ayva göbek, kimi zaman büyük kalçalar, kimi zaman dik memeler, kimi zaman da oyuk bir bel hattı kadınlar için ideal vücut özellikleri olarak tanımlanmıştır. Son süreçte ise kadın bedeninin inceliği ve zayıf olması ön plana çıkarıldı. İnce bir bel, selülitsiz bacaklar, dümdüz bir karın. Böyle bir vücuda sahip olmayı “başarabilenler” ve başarmak için onca yolu kat etmek zorunda kalanlar... Kadınları mecbur bırakıldıkları zayıflama yöntemleri ve kadınlardan istenilen(!) bedene sahip olunmadığında ortaya çıkan zorbalık...

Bunun en yakın örneği yakın zamanda hayatını anoreksiya nevroza nedeni ile kaybeden Nihal Candan. Nihal Candan’ın hayatını kaybetmesi ile yeniden ortaya çıkan görüntüler kadınların fiziki görünüşleri açısından toplumun oluşturduğu baskıların somut örneği oldu. Candan’ın katıldığı yarışma programında başta kendisi olmak üzere yarışmacıların yaşadıkları baskı yeniden gündeme geldi. Kiminin kollarının kalın olması kusur olarak görülürken, kimine kilo vermesi defalarca ısrarla söyleniyor. Bazı jürilerin “Ben büyük beden istemiyorum, 36 bedenleri getirin bana” sözleri de hâlâ kulaklarımızda. Gizlenmiş baskı yerine açık açık, herkesin gözü önünde yapılıyor bu zorbalıklar.

Nihal Candan tüm bunların sonucunda hayatını kaybetti. Elbette onu vuran, yaralayan bir katili yoktu. Bedeni üzerinden yapılan linçlerin psikolojisine etkisi, sosyal medyada yapılan yorumlar, programdaki sözler... Her biri birikerek bugüne gelindi.

Güzellik algısına uymayan, aşağılanıyor. Bu aşağılanma özellikle genç kadınlarda beden algı bozukluklarına, yeme bozukluklarına ve öz güven kaybına neden oluyor. Tüm bunların sonucunda kadınlar kabul görmek için vücutlarında değişiklikler yapmaya, kilo vermek için sağlıksız yöntemleri tercih etmeye başlıyor.

BEDEN ÖLÇÜMÜNÜN YARGISI HER YERDE

Daha geçtiğimiz günlerde Aksaray’da zayıflamak için sık sık bitki çayı içen bir kadının karaciğer nakli olduğu haberleri düştü önümüze. Çünkü sadece ekran önünde olanlar, ünlüler, influencerlar değil artık herkes birbirini bedenleri üzerinden kolayca yargılayabiliyor. Özellikle sosyal medya böyle yorumlarla dolu. Mesleğini yapan kadınların paylaşımları altında bedenlerinin görünümleri en önemli konulardan biri oluyor. Her birimiz beden görünümü yorumcuları ile yaşıyoruz. En sonunda en büyük yorumcu kendimiz oluyor, sadece yorumcu olmakla kalmıyor değiştirmek için de çaba harcıyoruz.

Elbette sağlıklı olmak yaşam kalitemiz açısından öncelikli bir durum. Bedenimizin sağlığını korumak için gerekli önlemleri almak, beslenmemizi buna göre düzenlemek, düzenli egzersiz yapmak özel önem göstermemiz gereken şeyler. Ama bu değildir ki toplumun oluşturduğu beden algısında olmayan herkes sağlıksız.

Nihal Candan’ın ölümünün ardından sosyal medyada da herkes beden algısı üzerinden nasıl linç edildiğine dair paylaşımlarda bulundu. NTV’nin eski haber spikeri Ceren Kerimoğlu hamile olduğu dönem yaşadığı sağlık sorunları nedeniyle kilo aldığını, zayıflaması için sürgün ile tehdit edildiğini anlattı örneğin. Gazeteci Çağla Üren de “Paylaşılması istenen, bir de ‘paylaşmaya ihtiyaç duyduğu’ hayatı varmış Nihal Candan'ın” diyerek Candan’ın genel hesabı ve özel olarak kullandığı hesabı arasındaki farkı anlatmış bizlere. Birinde istenilen(!) bedene sahip olan ve herhangi bir sorun yaşamayan biri gibi gözüken Candan, kişisel hesabında hastane günlerini paylaşmış mesela. Anoreksiya nedeniyle hastanede yaşadıklarını dahi gizlemek istemiş diğerlerinden.

YARGILARIN SONU ÖLÜME BİLE GÖTÜRÜYOR

Sözün özü Nihal Candan’ın ölümü bir gerçekliği bir kere daha vurdu yüzümüze. Kadınlar üzerinde oluşturulan beden algısı, yarattığı etkilerle sonu ölüme kadar gidebilecek bir duruma geldi. Bugün özendirilen vücutlar, yapılan operasyonlar, sunulan yiyecekler-içeceklerin her birinin sonu vücudun sağlıklı halini bozmak oluyor. Tüm bu yaşananlara yeterli olmasa da en iyi cevabı geçtiğimiz günlerde oyuncu Burcu Özberk bir takipçisine verdi. Paylaştığı hikayeye “daha kilo alma” yazan takipçisinin paylaşarak “Şaka gibi ama gerçek. Evet kilo aldım. Evet biliyorum. Fakat mutluyum. Belki mutsuz. Belki işim gereği kilo almam gerekiyordu. Ben model değilim. Allah korusun; belki hastayım. Hayatımda sağlığım ile ilgili sohbet etmediğim insan kendine bunu kaçış noktası olarak kullanıyor. O da farkında… Lütfen; sağlıklı, özgün ve mutlu olalım! Bu saçma sapan insanları takmadan…” sözleri ile yanıt vermişti. Özberk’in söylediği şeyleri yapmak zor olabilir ama bugün ihtiyacımız olan bu. Bu saçma sapan insanları takmadan, sağlığımızı koruyarak hayatımıza devam etmek. Sağlıklı, özgün ve mutlu olmamızı sağlayacak şey bu.

Görsel: Canva Pro yapay zeka görsel oluşturma aracı