GÜNÜN BELLEĞİ: Käthe Leichter
Kendini işçi sınıfına adayan ve Viyana İşçi Odası kadın bölümü kurucusu olan Käthe Leichter, 1942 yılının 17 Mart’ında Naziler tarafından gaz odasında katledildi.

Toplum bilimcisi, sosyalist sendikacı, Viyana İşçi Odasının kadın bölümü kurucusu Käthe Leichter (Pick), 1895 yılında Viyana’da doğdu. Varlıklı bir yaşam süren Leichter, babası avukat olduğu için devlet memurlarının kızları için açılan liseye devam etti. Bir kadın olarak, başlangıçta Viyana Üniversitesinde eğitim görmesine izin verilmedi. 1914’te mahkeme kararıyla Viyana Üniversitesinde kabul edildi ve siyaset bilimi bölümüne kaydoldu. Avukat, Milletvekili Julius Ofner ve sosyal reformcu Josef Popper-Lynkeus sayesinde toplumsal konulara ilgi duymaya başladı.Öğrenimine ek olarak Döblingen’deki “Kırım” proleter semtinde yoksul çocuklar için eğitici olarak çalıştı.

Birinci Dünya Savaşı patlak verdiğinde, savaşı özgürlük mücadelesi olarak gördü ve bir kadın olarak cephede hizmet etmesine izin verilmemesinden öfke duydu. İşçi sınıfı ve onunla bağlantılı deneyimleri sayesinde iki yıl sonra savaşın kararlı bir karşıtı oldu. O zaman Avusturya’da çalışması imkansız olduğundan 1917’de Almanya Heidelberg’e, taşındı. Kasım 1917’nin sonunda bir okuma grubunun lideri olarak savaşa karşı yayımladığı itiraz manifestosu nedeniyle vatana ihanetle suçlandı, 26 Aralık 1917’de savaşın sonuna kadar Almanya’ya girmesi yasaklandı. 24 Temmuz 1918’de ulusal ekonomik doktora sınavının tamamlanması için aldığı özel bir izinle Heidelberg’de Max Weber’de doktorasını yaptı. Viyana’ya döndükten sonra, gelecekteki eşi sosyal demokrat Gazeteci Otto Leichter ile tanıştığı konsey hareketine katıldı.

‘KADIN YAŞAMI’ FİLMİ
Nisan 1919’dan itibaren Otto Bauer için Devlet Sosyalleşme Komisyonunda araştırma görevlisi olarak çalıştı. 1921’de Otto Leichter ile evlendi. 1925’te Viyana İşçi Odasındaki kadın bölümünün inşası görevini üstlendi. Bu pozisyonda, çalışan kadınlar ve özel ve mesleki yaşam koşulları hakkında ayrıntılı olarak anketler ve materyaller içeren bir veritabanı oluşturdu. Bu çalışma Frauenleben/Kadın Yaşamı filmi ile sonuçlandı.

Sanayide çalışan kadınların hayatının anlatıldığı ‘Böyle Yaşıyoruz’ adlı araştırmalarını yayımladı. Şubat 1934’te Dollfuss faşist hükümeti tarafından sosyal demokrasinin ezilmesinden sonra ailesiyle İsviçre’ye kaçtı. Eylül 1934’te Käthe ve Otto Leichter Avusturya’ya döndüler ve parti için illegal çalıştılar. Käthe Leichter, Avusturya Devrimci Sosyalistlerinin eğitim komitesinin üyesiydi. Viyana yakınlarındaki Mauer’deki evleri zulüm altındaki işçi hareketi yetkilileri için bir buluşma noktası oldu. Bu süre zarfında, Otto Leichter’in de görev aldığı Avusturya sosyal demokratlarının Der Kamp/Mücadele dergisi yayımlandı. Käthe Leichter’in Anna Gaertner takma adıyla yazdığı Sosyalist Eğitim Çalışmalarının Görevleri makalesi dergide yayımlandı. Der Kampf/Mücadele, sosyal demokrat partinin Çek Cumhuriyeti’nde sürgünde basılan dergisinin devamıydı. Partinin 12 Şubat 1934’te yasaklanmasından sonra, Avusturya sosyal demokratlarının parti aygıtı çalışmalarını Çekoslovakya’nın Brno kentinden organize etti. Käthe Leichter’in Alman Sosyal Demokratları ile yakın işbirliği vardı.

Nasyonal Sosyalist Almanya birliklerinin 12 Mart 1938’de Avusturya’ya girişi, Leichter ailesi açısından siyasi eğilimleri ve ırkçılık nedeniyle zulüm görmeleriyle sonuçlandı. Otto Leichter, sahte bir pasaportla Mart 1938’de İsviçre’ye kaçmayı başardı. Daha sonra oğullarıyla birlikte ABD’ye sığındı. Leichter de kaçmaya hazırlanırken “Arbeiter-Zeitung” un eski bir spor editörü olan casus Hans Pav tarafından ihbar edildi ve 30 Mayıs 1938’de Gestapo tarafından tutuklandı. Başlangıçta Gestapo gözaltı merkezinde kaldı ve daha sonra Viyana Bölge Mahkemesinde hapse alındı. Gözaltında, arkadaşı Frieda Nödl’e teslim ettiği anılarını yazdı. Çok sayıda dış müdahaleye rağmen, Nazi rejimi Kathe Leichter’ı Ocak 1940’ta Ravensbrück kadın toplama kampına sürdü. 46 yaşındayken 17 Mart 1942’de gaz odasında zehirli gazla öldürüldü.

İlgili haberler
GÜNÜN BELLEĞİ: Cibali Tütün Fabrikası'nda 3500 işç...

Neredeyse yarısını kadınların oluşturduğu Cibali Tütün Fabrikası’nda 3 bin 500 işçi bundan tam 57 yı...

Engels’in Jenny Marx’ın ölümü üzerine yazdığı mekt...

Karl Marx'ın büyük kızı Jenny Caroline Longuet-Marx 11 Ocak 1883'te öldü. Ölümünün ardından Engels'i...

GÜNÜN BELLEĞİ: Valentina Vladimirovna Tereshkova

Valentina Vladimirovna Tereshkova Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliğinin (SSCB) bayrağı altında u...