Kenya uzun süredir binlerce kadını, ev ve bakım hizmetlerinde çalıştırmak üzere Suudi Arabistan'a gönderiyor. Ancak bu göç, çoğu zaman insanlık dışı koşullarla ve istismarla dolu bir hayata dönüşüyor. New York Times’ın Abdi Latif Dahir ve Justin Scheck imzalı haberine göre, Kenya'da devlet yöneticileri, işçi gönderme ajanslarının da sahipleri olarak bu sistemden büyük kazançlar elde ederken, göçmen kadınlar korkunç koşullarda çalışmaya zorlanıyor.

Ekim 2024'te Başbakanlık Kabine Sekreteri Musalia Mudavadi, 2002'den bu yana Körfez ülkelerinde 316 Kenyalı işçinin hayatını kaybettiğini ve bunların 166'sının Suudi Arabistan'da öldüğünü açıkladı. Son beş yılda, çoğu kadın olmak üzere, en az 274 Kenyalı işçi Suudi Arabistan'da yaşamını yitirdi. 2024'te ise en az 55 işçi öldü; bu, bir önceki yılın iki katı. Otopsi raporlarında ise çelişkiler var: Yanıklar ve elektrik şokları gibi travma belirtileri taşıyan kadınlar için bile "doğal ölüm" kaydı yapılıyor.

Kenya Ulusal Meclisi Çalışma Komitesi Başkan Yardımcısı Fabian Kyule Muli gibi yetkililerin, işçileri koruma görevi bulunuyor. Ancak Muli, aynı zamanda Suudi Arabistan'a kadın işçi gönderen bir ajansın da sahibi. NYT'ye konuşan Muli'nin ajansına kayıtlı bir işçi olan Margaret Mutheu Mueni, Suudi işvereninin pasaportuna el koyduğunu, kendisini "satın aldığını" söylediğini ve açlıkla cezalandırdığını anlattı. Yardım için bağvurduğu Kenya'daki ajansın temsilcisinden aldığı yanıt ise şok ediciydi: "Kızıldeniz'i yüzerek geçip kendi başına Kenya'ya dönebilirsin."

Suudi kraliyet ailesi, ev işçilerini yerleştiren ajanslara yüksek yatırımlar yapıyor. Uganda ve Kenya'da ise siyasetçiler ve akrabaları, bu ajansların sahipleri arasında. Kenya Cumhurbaşkanı William Ruto, önümüzdeki yıllarda Suudi Arabistan'a yarım milyon işçi göndermeye devam edeceğini söylüyor. Danışmanlarından Moses Kuria'nın daha önce bir işe alım ajansına sahip olduğu bilinirken, kardeşi hala bu sektörde faal durumda.

Suudi Arabistan, yaklaşık 500 bin Kenyalı ve Ugandalı işçiye ev sahipliği yapıyor. Hükümet sözcüsü, istismar vakalarına yönelik para cezalarının artırıldığını, işçilerin işten ayrılmasının kolaylaştırıldığını açıklasa da Uganda Toplumsal Cinsiyet, Çalışma ve Sosyal Kalkınma Bakanlığı yetkilisi Milton Turyasiima, istismarin hâlâ yaygın olduğuna dikkat çekiyor.

SUUDİ ARABİSTAN'DA DOĞUM YAPMAK KENYALI KADIN İŞÇİLER İÇİN KABUSA
Suudi Arabistan'da doğum yapan Kenyalı işçi kadınlar, bebeklerine yasal belge alamadıkları için ülkede mahsur kalıyor. Guardian'ın 2024'teki haberine göre, beş Kenyalı kadın, doğum belgeleri olmadan "kapana kısıldıklarını" açıkladı.
Bu belgeler olmadan çocuklar "vatansız" sayılıyor ve temel haklara erişimleri engelleniyor. Kadınlar, evlilik dışı ilişkiler sonucu doğan bebekleri nedeniyle hapis cezası veya sürgün riskiyle karşı karşıya. Bir kadın, doğum yapmak için hastaneye gitmeye çalıştığında, belgeleri olmadan hapse atılmakla tehdit edildiğini anlattı. "Doğum sancılarıyla hapse girmekten korktum, hastaneden kaçarak evimde doğum yaptım." dedi.
Uzmanlar, binlerce vatansız çocuğun olduğunu ve her çocuğun kimlik ve korunma hakkı bulunduğunu vurguluyor.

Kolaj: Canva Pro