Koronavirüs salgını nedeniyle mart ayında başlayan ve haziran ayında ara verilen uzaktan eğitime 31 Ağustos’ta yeniden başlandı. Televizyon ve internet üzerinden verilen eğitimin hem eşitsizliği hem de altyapı yetersizliği tartışılırken, sürekli ekran karşısında olmanın çocuk sağlığını da etkileyeceği konuşuluyor. Çocuk Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Erhan Bayram ile uzaktan eğitimin çocuklarda yaratacağı nörolojik sorunları konuştuk.

Yaş dönemlerine (ilkokul, ortaokul, lise) göre çocukların ekran başında kalma süresi ve molaların sürelerini değerlendiren Bayram, “Çocuklarımızın sağlıklı beyin gelişimleri için ilk 3 yaşta ekran ile hiçbir ilişkilerinin olmaması gerekir. 3 yaş sonrası ergenlik dönemine kadar toplam günlük 1 saat, ergenlik ve sonrası ise toplam ekran süresinin 2 saati geçmemesi gerekir” dedi. Öğrencilerin ekran başında kalma sürelerinin uzun olmasından dolayı çeşitli rahatsızlıkların meydana geleceğini ifade eden Bayram, “Yoğun ekran süreleri, en başta baş ağrısı, dikkat eksikliği, agresiflik, uyku kalitesinde bozulmalara neden olmakta iken, bazı olgularda epilepsi nöbetleri, tik bozuklukları gibi sorunları artırmaktadır” diye belirtti.

‘YOĞUN EKRAN SÜRELERİ PSİKOLOJİK HASTALIKLARA NEDEN OLUR’

Aşırı teknoloji kullanımının engellenmek isterken, teşvik edilir konuma gelmesinin öğrenci davranışlarında problemlere yol açabileceğini dile getiren Bayram, “Pandemi öncesi biz çocuk hekimleri ve bilinçli ailelerimiz tarafından kısıtlanan ekran süreleri pandemi döneminde eğitimin ekran aracılığı ile yapılması nedeniyle teşvik edilir hale geldi maalesef. Öncelikle eğitmenlerin ve velilerin çocuklarımıza karşı bu tutum değişikliği çocuklarımızda bir karmaşaya neden oldu, daha yakın zamana kadar yasak, şimdi ise istemesem de zorunluyum ‘neden?’ ‘Demek ki zararlı değil’. Başta bu tutarsızlık çocuk-ebeveyn, çocuk-eğitmen ilişkisinde bir güven sorunu oluşturacak. Sağlık yönüne baktığımızda ise birçok nörolojik ve psikolojik hastalıkların yoğun ekran süreleri ile birlikte gelişebileceğini ve var olanlarında şiddetlenebileceğini üzülerek söyleyebiliriz” diye konuştu.

‘UYKU DÜZENİ GELİŞİM İÇİN ÖNEMLİ’

Uyku düzeninde yaşanan bozuklukların kalıcı öğrenmedeki etkisine de değinen Bayram, “Uyku periyodu beyin için bir yenilenme, gün içi gelişen problemlerin kabaca tamir edildiği bir dönemdir. Uyanıklık döneminde öğrenilen yeni bilgilerin kalıcı belleğe atıldığı kıymetli periyottur. Gece derin uykuda üretimi artan melatonin hormonu, büyüme hormonu seviyelerini artırmakta ve sadece beyin gelişimini değil aynı zamanda, büyüklerimizin de bize yıllarca söylediği ‘Uyusun da büyüsün’ öğretisinin gerçekleştiği dönemdir” diyerek düzenli uykunun çocukların gelişiminde önemli olduğunu söyledi.

Dikkat eksikliği, hiperaktivite, öğrenme güçlüğü, epilepsi vb. nörolojik kökenli farklılıkları/problemleri olan öğrenciler için normalde daha az teknoloji kullanımı gerekirken, uzaktan eğitimin var olan problemleri arttıracağını ifade eden Bayram, “Nörolojik ve psikolojik hastalıkları nedeniyle tedavi alan çocuklarımızın şikayetlerinde artışa neden olacağı gibi aynı zamanda hiç şikayeti olmayan çocuklarımızda da yeni şikayet ve hastalıkların gelişimine meyil yaratacaktır” dedi.