Türkiye’de bulunan 5 milyon 13 bin 631 göçmenin* 1 milyon 365 bin 884’ünü eğitim çağındaki çocuklar** oluşturuyor. Eğitim çağındaki bu çocukların ise sadece yüzde 68’i eğitim alabiliyor.

Ekonomik krizin derinleşmesiyle birlikte alım gücünün düşmesi, özellikle işçilerin ve emekçilerin yaşamının günden güne daha da zorlaştığı bir süreç gözetilince mülteci çocuklarda bu süreçlerden etkilenen kesimlerden biri oluyor. Bu zorlu cendereden geçmek için çalışmak zorunda kalan mülteci çocuklar zaten sağlıksız büyümeye mahkum oluyorlar ancak okula gidenler için de durum pek farklı değil.

PORSİYONLARIMIZ KÜÇÜLDÜ

İstanbul’un İkitelli mahallesinde Suriyeli, 5 çocuklu bir ailenin evine misafir oluyoruz. Çocuklardan sadece 2’si okula gidebiliyor. “Hayat pahalılığı dediğin şeyi uzun yıllardır yaşıyoruz ama bu sene inanılmaz zorlanıyoruz” diye başlıyor anne H.A. “Okul masraflarının üstesinden gelmek zaten mümkün değil. Biz bu sene okul forması almaya bile çok zorlandık” diye devam ediyor. “Ev içinde bile yemek öğünlerimizin porsiyonu küçüldü. Karbonhidrat ağırlıklı besleniyoruz. Çocukların öğlen okula gitmesi bizim için avantajlı oluyor çünkü ekstra beslenme hazırlama derdim olmuyor” diyor.

Ona telefondan “Beslenme çantasında ıslatılmış bayat simit var” haberini gösteriyorum. Haberi birlikte okuyoruz. “Bugüne kadar bu durumu yaşamadım ama beslenmeye ekmek ve peynir dışında çok bir şey koymam mümkün değil zaten. Şimdi aç göndermeye kıyamıyorum ama kantinden bir şey almaları da mümkün değil. Çok pahalı öyle bir lüksümüz yok. Evde ne varsa yiyoruz” diyor.

‘UMARIM AYRIMCILIK OLMAZ’

Ekmek ve Gül’ün çağrısını yaptığı “Okullarda bir öğün ücretsiz sağlıklı yemek her çocuğun hakkı” kampanyası hakkında sohbet ediyoruz. “Burada arka mahallemizde bir okulda çocuklara çanta dağıttılar ama mülteci çocuklara vermediler. O okulda okuyan komşularımın çocukları artık okula bile gitmek istemiyor. Keşke bir öğün ücretsiz sağlıklı yemek çocuklara verilse kim istemez ki? Hele bizim gibi zor bela geçinenler için çok önemli ama umarım orada da bir ayrımcılık olmaz” diyor.

İkitelli Ekmek ve Gül Grubundan “Okullarda bir öğün ücretsiz sağlıklı yemek” talebi için çalışma yürüten kadınlar da sohbetimize dahil oluyorlar. Okul önlerinde imza toplarken tüm çekincelere rağmen mülteci kadınların da imza attığı gözlemlerinden bahsediyorlar.

H.A. “Böyle giderse zaten çocukların okula gitmesi de zor olacak. Yaşamı sürdürmek bazen diğer şeylerin önüne geçiyor” diyor.

‘BU KAMPANYA MÜLTECİ ÇOCUKLAR İÇİN HAYAT KURTARICI’

İkitelli gibi birçok mahallede mülteci çocukların yoksulluk ve ayrımcılık yüzünden hayata dahil olmaları zorlaşıyor. Ankara’da çalışma yürüten Dünya Evimiz Uluslararası Dayanışma Derneği Genel Koordinatörü Burçak Sel ile mülteci çocukların beslenmesine dair konuşuyoruz.

“Şimdi bayat ekmek almaya bile gücü olmayan ailelerle temas ediyoruz. Günden güne durum mülteciler açısından tahammül edilemez oluyor. İlerlemek değil hayatta kalabilmek için bir mücadele içindeler. Sağlıklı yemek hakkı sadece okullarda değil gerçekten tüm çocukların hakkı. Şimdi bu kampanya da çok kıymetli çünkü en azından herkesin yaşadığı sorun daha görünür oldu.

Ankara’da farklı bölgelerde mülteciler seyretme politikasıyla boşaltıldı. Evlerini, işlerini, okullarını kaybeden mülteciler yine bir arayış içine girdiler. Okulda sağlıklı öğünü bırakın kuru ekmek götüremiyor mülteci çocuklar. Çoğu zaten çalışıyor. Örneğin sabah okula gidiyor ve akşam çalışıyor veya tersi. Çoğu ailede zaten okutabilen çocuk sayısı çok az. Bu durumda da kız çocuklarını değil, erkek çocuklarını okutmayı tercih ediyorlar.

Bizim en çok dikkatimizi çeken mesele ise mülteci sofralarının boşalması ve öğünleri neredeyse bire indirilmesi oldu. Yani sağlıklı bir çocuğun yetişmesi için asgari düzeyde bile bir beslenme programı yok. Bu çalışmaların mülteci çocuklar açısından da kritik bir yerde durduğunun altını çizmek isterim. Bu kampanyanın mülteci çocuklar açısından da ne kadar hayat kurtaran bir yerde durduğu önemli.”

* Göç İdaresi Başkanlığının 2021- 2022 verilerine göre

**Ocak 2022 verisine göre

Fotoğraf: Unsplash