Vida Tomšič; Yugoslavya ve Slovenya tarihinde mücadeleci politik kadın figürü bakımından öne çıkan isimlerin başında gelir. Bir enternasyonalist olan Tomšič, kadın haklarını ülkenin bütünüyle sosyal ve ekonomik kalkınmasına bağlı gören Marksist Feminist görüşlere sahipti. İnandıklarını yaşam pratiğinde uygulayan ve Yugoslavya Halk Kahramanı unvanı verilen Tomšič’in hayatına bir göz atalım.

26 Haziran 1913 tarihinde günümüzde Slovenya başkenti olan ancak o dönem Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’na bağlı olan Ljubljana’da doğdu. Ljubljana’da hukuk okudu ve 1941’de mezun oldu. Tomšič genç yaşta komünist fikirlerle tanıştı, öğrencilik hayatı boyunca
sosyalist hareketlere katıldı ve 1934’te Yugoslavya Komünist Partisine üye oldu. Parti ile olan faaliyetleri nedeniyle 1934’te tutuklandı ve on bir ay hapis yattı. 1937’de kendisi gibi komünist faaliyetlerden tutuklanan ve gelecekte eşi olacak olan Tone Tomšič ile tanıştı. Ardından serbest bırakıldı ve 1940’a kadar Yugoslavya Komünist Partisi Merkez Komitesi üyesi olarak görev yaptı. Benito Mussolini liderliğindeki faşist İtalya’nın 1941 yılında başlayan işgali sırasında Mary Singer takma adını kullandı. Aynı yılın aralık ayında hem Tone hem de Vida Tomšič, Komünist Partiyi destekleyen “yasa dışı” siyasi faaliyetleri nedeniyle tutuklandı. İtalya askeri mahkemesi Tone Tomšič’i ölüme mahkum etti, Vida Tomšič’ı ise 25 yıl hapis cezasına çarptırdı. Bu sırada doğmuş olan oğlundan ayrılan Vida Tomšič, ilk partizan gruplarından birini kurduğu zamandan İtalya Krallığının yıkılışına kadar bir dizi hapishanede kaldı. Tone ise 21 Mayıs 1942’de işgalciler tarafından öldürüldü.

Tomšič , Slovenya’da faşizme karşı Gradec’de başlayan ayaklanmanın 20 yıldönümü etkinliğinde, 1961

Savaş sonrası özgürlüğüne kavuşan Vida Tomšič aralık 1943’te Slovenya’ya geri döndü. Şubat 1944’te Slovenya Ulusal Kurtuluş Konseyine seçildi ve özellikle kadınlar arasında siyasi faaliyetlerde yer aldı. Bu dönemde İnsan Hakları adlı dergide yazılar yazdı, Slovenya Komünist Partisi Merkez Komitesinde görev aldı. 5 Mayıs 1945’te Slovenya Ulusal Hükümeti tarafından Sosyal Politika Bakanı olarak atandı ve emekli olana kadar Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti Hükümetinde önemli görevler sürdürmeye devam etti. 1970’lerde Ljubljana Üniversitesi Hukuk Fakültesinde Aile Hukuku profesörü olarak ders verdi. Tomšič Federal Kadınlar Örgütünün ilk başkanıydı. Vida Tomšič, hem ikili diplomatik ilişkilerde hem de uluslararası alanda Yugoslavya’yı sıklıkla temsil etti. Bununla birlikte çoğunlukla aile ilişkileri ve kadın haklarıyla ilgili çalışmalar yürüttü. Birleşmiş Milletler’de birçok kez Yugoslav heyetinde görev aldı. Santo Tomšič , Slovenya’da faşizme karşı Gradec’de başlayan ayaklanmanın Domingo’da 1979-1985 yılları arasında Kadının İlerlemesi için 20 yıl dönümü etkinliğinde, 1961 Uluslararası Araştırma ve Eğitim Enstitüsü Yönetim Kurulunda görev yaptı. 1960-1963 ve 1971-1974 arasında Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi’nde Yugoslav temsilci olarak çalıştı.