Okurumuzun Sorusu:

Merhaba. Ben özel bir okulda öğretmen olarak çalışmaktaydım. İki senedir sözleşmem 31 Temmuz’da bitiyordu. Kurum kapanacağı için bana “artık okula gelme” dendi. Kurum kıdem tazminatı vermemek için herkesten bir şekilde istifa aldı. Ben de istifa yazmak istemedim çünkü işsizlik maaşına başvurmak istiyordum. İstifa yazmadığım için MEB sözleşmesinin hala devam ettiğini ileri sürerek 31 Temmuz başlangıçlı 3 gün üst üste işe gelmediğim gerekçesiyle 2 Ağustos’ta SGK’dan 29 koddan çıkışımı yapmışlar. Bu kodla çıkış yaptıkları için ne yeni bir işe başvurabiliyorum ne de işsizlik maaşı alabiliyorum. Halbuki kurum kapanıyor. Kendileri gitmemi istediler. Elimde sözleşme dışında herhangi bir belge yok. MEB’den sözleşme aldım tarih veya başka bir şey yok. Bu aşamada ne yapabilirim? 

Öncelikle şunu belirtelim. Yasal olarak kurum ile öğretmen arasında imzalanan ve tarihi açık bir biçimde belirtilmiş olan sözleşmenin bir örneğinin Milli Eğitim Bakanlığı’na verilmesi gerekiyordu. Ancak kurum okurumuzla 31 Temmuz 2019 bitiş tarihi olan bir sözleşme yapmış ancak okurumuza -üzerinde tarih bulunmayan- ikinci bir sözleşme daha imzalatıp bunu Bakanlığa vermiş. Yani işveren yasalara aykırı davranmış.

Bakanlığa verilen sözleşmede sözleşmenin bitiş tarihi 31 Ağustos 2019 olsaydı sorunu çözmek daha zor olabilirdi. Ancak bu sözleşmede tarih yok. Okurumuza verilen sözleşmede ise sözleşmenin tarihi 31 Temmuz olarak belirtilmiş. Sonuç olarak 31 Temmuz’da sona eren bir sözleşme varken, işverenin 1 Ağustos ve 2 Ağustos’ta işe gelmemeyi tazminatsız işten çıkarma gerekçesi olarak kullanmasının hiçbir yasal dayanağı ya da geçerliliği yoktur.

İşverenin niyeti açık. Kıdem tazminatı ödemekten kaçmaya çalışıyor. Çünkü sözleşmeyi yenilemeyi teklif etmediği takdirde kıdem tazminatı ödemek zorunda kalacağını biliyor. Çünkü -her ne kadar aksi yönde bilgi kirliliği olsa da- özel öğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerin kıdem tazminatı hakkı devam etmektedir! Detaylar için bakınız: TIKLAYIN

Peki okurumuz bu aşamada ne yapabilir?

Derhal bir avukat ile görüşerek ödenmeyen kıdem tazminatı ve diğer yasal hakları için arabulucuya başvurabilir. Arabulucu da anlaşma olmazsa da dava açabilir. Davanın neticesinin garantisini veremem. Ancak başvurulabilecek tek yol bu. Bu sürecin de en kısa süre içinde başlatılmasında yarar var. Çünkü kurum kapanmadan önce dava sonucunda hak kazanılabilecek alacakları tahsil edebilmek için gerekli yasal sürecin işletilmesi gerekiyor. 

Okurumuz, işverenin yanlış kod bildirimi nedeniyle mahrum kaldığı işsizlik ödeneğini kurumdan dava yoluyla talep edebileceği gibi yukarıda sözünü ettiğim davanın sonunda
davayı kazandığı takdirde İş-Kur’dan geçmişe dönük ödeme de alabilir. Ancak okurumuzun -reddedileceğini bilse bile- İŞ-KUR’a işten çıkış tarihinden itibaren 30 gün içinde yasal başvuruyu yapması gerekiyor. 

Gelelim yeni işe başvuramama meselesine. İşverenin 29 no'lu koddan (işveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih) çıkış yapmış olması okurumuzun yeni işe başvurması ve özel öğretim kurumlarında öğretmen olarak çalışmasına hukuki bir engel teşkil etmemektedir. Okurumuzun başvurduğu kurum “son işinden neden ayrıldığını” sorarsa, okurumuz “sözleşmesinin bittiğini, kurum kapanacağı için sözleşmenin yenilenmediğini, işverenin yasal yükümlülüklerinden kaçınmak için bu kodu gösterdiğini” izah edebilir ve son sözleşmesi ile bu durumu kanıtlayabilir.