Diyarbakır’da eski erkek arkadaşı C.A. tarafından katledilen 22 yaşındaki İlayda Alkaş için TBMM’de soru önergesi verildi. DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Ceylan Akça Cupolo, İçişleri, Adalet ve Aile Bakanlıklarına yönelttiği sorularla, İlayda’nın maruz kaldığı şiddetin önlenememesi ve devletin koruma mekanizmalarının neden işlememiş olmasını gündeme taşıdı.

İlayda Alkaş göz göre göre öldürüldü

İlayda Alkaş, katledilmeden önce aylarca sistematik şiddete maruz kaldı; hamileyken darp edilerek bebeğini kaybetti, ölüm tehditleri aldı, şiddetten kaçmak için şehir şehir kaçtı, kadın sığınmaevinde kaldı. Buna rağmen korunamadı ve 17 Temmuz 2025’te doğum günü kutlamasından dönerken evinin önünde C.A. tarafından vurularak hayatını kaybetti.

İlayda Alkaş

İçişleri Bakanlığına sorular

Milletvekili Cupolo, soru önergesinde “İlayda Alkaş vakası; emniyetin önleyici tedbirlerini ve koordinasyonunu gözden geçirme gerekliliğini ortaya koymaktadır” ifadelerini kullandı. İçişleri Bakanlığına Cupolo şu soruları yönlendirdi: 

1.    “İlayda Alkaş'ın katil zanlısı C.A. hakkında, olay öncesinde kolluk kuvvetlerine (polis, jandarma) herhangi bir şiddet veya tehdit şikayeti ulaşmış mıdır? Ulaştıysa, bu şikayetlere yönelik olarak kolluk kuvvetlerince hangi adli veya idari işlemler yapılmıştır?
2.    Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun (6284 sayılı Kanun) kapsamında verilen koruma ve uzaklaştırma kararlarının emniyet birimlerince takibi ve uygulanması ne düzeydedir? Bu kararların ihlal edilmesi durumunda faillere yönelik caydırıcı müdahalelerin etkinliği yeterli midir? İlayda Alkaş vakasında bu tür kararların takibi nasıl yapılmıştır?
3.    Kadın Destek Uygulaması (KADES) uygulamasına gelen ihbarlara kolluk kuvvetlerinin ortalama müdahale süresi nedir? KADES'in tanıtımı ve yaygınlaştırılması konusunda Bakanlığınızca ne gibi çalışmalar yürütülmektedir ve uygulamanın etkinliği nasıl ölçülmektedir?
4.    Kolluk kuvvetleri personelinin, kadına yönelik şiddet ve cinayet vakalarına müdahale, delil toplama ve mağdurla iletişim konularında toplumsal cinsiyet eşitliği perspektifiyle özel eğitimler alması sağlanmakta mıdır? Bu eğitimlerin içeriği ve sıklığı yeterli midir?
5.    Şiddet mağduru kadınların ihbarlarının ciddiyetle ele alınması, risk değerlendirmelerinin doğru yapılması ve gerekli önleyici tedbirlerin hızla hayata geçirilmesi konusunda emniyet birimlerinin kapasitesini artırmaya yönelik yeni projeler veya uygulamalar planlanmakta mıdır?

Adalet Bakanlığına: ‘Fail cesaretlendiriliyor’

“İlayda’nın katledilmesi yargı süreçlerindeki olası eksiklikleri ve şiddet mağduru koruma mekanizmalarının yetersizliğini bir kez daha gözler önüne sermiştir. Kadın cinayetleri, basit birer adli vaka olmaktan çok öte, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin ve bu eşitsizliğe karşı hukuki yaptırımların yetersiz kaldığı bir sistemin sonucudur” diyen Cupolo Adalet Bakanlığına şu soruları yöneltti:

1.    İlayda Alkaş'ın katil zanlısı C.A. hakkında, olay öncesinde kadına yönelik şiddet veya benzeri suçlardan herhangi bir şikayet, adli işlem, uzaklaştırma kararı ya da koruma tedbiri kararı bulunmakta mıdır? Şayet varsa, bu şikayetlere yönelik yargı mercilerince hangi adımlar atılmıştır ve bu kararların takibi nasıl yapılmıştır?
2.    Kadına yönelik şiddet vakalarında, şüphelilerin tutuksuz yargılanması, adli kontrol tedbirlerinin yetersiz kalması veya yargılamaların uzun sürmesi gibi durumlar, faillerin cesaretlenmesine ve yeni suçların işlenmesine zemin hazırlamakta mıdır? Bu konudaki mevcut uygulamalar gözden geçirilmekte midir?
3.    Türk Ceza Kanunu'nda kadına yönelik şiddet ve cinayet suçlarına ilişkin maddelerde caydırıcılığı artırıcı veya cezaları ağırlaştırıcı yeni bir yasal düzenleme yapılması planlanmakta mıdır? Özellikle "iyi hal indirimi" gibi indirimlerin kadın cinayetleri vakalarında uygulanmaması yönünde bir çalışma bulunmakta mıdır?
4.    Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun (6284 sayılı Kanun) kapsamında verilen koruma tedbirlerinin uygulanması ve takibi konusunda yargı birimleri ile emniyet birimleri arasındaki koordinasyon yeterli midir? Bu koordinasyonu güçlendirmeye yönelik ne gibi çalışmalar yapılmaktadır?

Aile Bakanlığına: “Sığınmaevinde kalan kadın neden korunamadı?”

Cupolo sığınmaevinde kalan İlayda’nın korunamamış olmasının, şiddete maruz kalan kadınların yeterli sosyal destek ve koruma mekanizmalarına erişimindeki eksikleri gösterdiğini ifade edip Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına sordu:

1.    İlayda Alkaş, olay öncesinde Bakanlığınıza bağlı herhangi bir birimden (Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi - ŞÖNİM, Aile Destek Merkezi - ADEM vb.) destek talebinde bulunmuş mudur veya kendisine yönelik herhangi bir koruma kararı alınmış mıdır? 
2.    İlayda Alkaş için koruma kararı alındıysa, bu süreçte kendisine ne tür bir destek sağlanmıştır ve neden etkili bir koruma sağlanamamıştır?
3.    Kadına yönelik şiddet mağdurlarına yönelik hizmet veren ŞÖNİM'lerin ülke genelindeki sayısı ve kapasitesi yeterli midir? Özellikle kırsal bölgelerde ve dezavantajlı gruplara yönelik erişilebilirliği artırmak için ne gibi çalışmalar yapılmaktadır?
4.    Kadın Destek Uygulaması (KADES) uygulamasının tanıtımı ve kullanımı konusunda Bakanlığınızca yürütülen çalışmalar nelerdir? KADES'in, İlayda Alkaş gibi önceden şiddet mağduru olmuş kadınlara ulaşarak onları etkin bir şekilde koruma altına alabilmesi için ek tedbirler planlanmakta mıdır?
5.    Kadına yönelik şiddet mağdurlarına psikolojik, hukuki ve sosyal destek sağlayan mekanizmaların etkinliği ne düzeydedir? Bu hizmetlerin kalitesini ve erişilebilirliğini artırmak amacıyla Bakanlığınızca yeni projeler veya iş birlikleri düşünülmekte midir?
6.    Kadın cinayetlerinin toplumsal cinsiyet eşitsizliğinden kaynaklandığı göz önüne alındığında, Bakanlığınızın toplumsal cinsiyet eşitliği bilincini artırmaya yönelik farkındalık çalışmaları ve eğitim programları nelerdir? Özellikle erkeklere yönelik bu tür eğitimlerin yaygınlaştırılması planlanmakta mıdır?

Fotoğraf: TBMM