Okurumuzun Sorusu: Ben özel bir şirkette çalışıyorum. Normalde merkez ofiste çalışıyorum fakat bazen diğer şubelere de gönderiliyorum. Gidiş gelişlerim mesai saatinin dışına da çıkabiliyor. Bu yolda geçirdiğim süre fazla mesai olarak değerlendirilir mi?

Normalde işçinin evden işe, işten eve gitmek için yolda geçirdiği süreler çalışma süresinden sayılmaz ve bu süreler için ücret ödenmez.

İş Yasası’nın “Çalışma Süresinden Sayılan Haller” başlıklı 66. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendine göre “İşçilerin işveren tarafından işyerlerinden başka bir yerde çalıştırılmak üzere gönderilmeleri halinde yolda geçen süreler” günlük çalışma süresinden sayılır.

Dolayısıyla normalde merkez ofiste çalışan ancak bazen şubelere çalıştırılmak üzere görevlendirilen okurumuzun şubelere gidiş gelişler için yolda geçirdiği süreler de günlük çalışma süresinden sayılır. Bu süreler de dahil edilerek hesaplama yapıldığında okurumuzun haftalık çalışma süresi 45 saati geçiyorsa, İş Yasası’nın 41. maddesi gereği, 45 saati aşan süreler fazla çalışma (mesai) sayılır ve bu süreler için fazla mesai ücreti ödenmesi gerekir.

Fazla mesai ücreti, her 1 saatlik fazla mesai karşılığında (en az) 1,5 saatlik ücret tutarındadır ve aylık ücrete ilaveten ödenir.

Altını çizelim. Toplu iş sözleşmesi, iş sözleşmesi ya da işyeri uygulaması ile aksi kararlaştırılmamışsa, fazla mesai günlük çalışma süresinin aşılması ile değil haftalık çalışma süresinin aşılması ile söz konusu olur.

Sonuç olarak okurumuz, bu yöntemle hafta hafta çalışma sürelerini hesaplayabilir ve fazla mesai ücreti talep edebilir. İşverenin ödeme yapmaması halinde okurumuz 5 yıl içinde önce arabulucu anlaşma olmazsa da dava yoluyla fazla mesai ücretlerini talep edebileceği gibi; fazla mesailerinin ödenmemesi nedeniyle İş Yasası’nın 24. maddesinin 2. fıkrası uyarınca haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanabilir; kıdem tazminatı, fazla mesai ücreti ve diğer yasal haklarını yine aynı yöntemle talep edebilir.