Okurumuzun Sorusu:

Merhaba. Sizi internette gördüm. Bir soru sormak istiyorum. Ben 2 ay önce doğum yaptım. Mevcut işimden istifa edip yeni bir işe başlarsam kısmi süreli çalışma hakkından yararlanabilir miyim?

Kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkı, İş Yasası’nın 13. maddesi ile Analık İzni veya Ücretsiz İzin Sonrası Yapılacak Kısmi Süreli Çalışmalar Hakkında Yönetmelik’te düzenlenmiştir.

Yasa ve yönetmeliğe göre kısmi süreli çalışma hakkından yararlanabilmenin koşulları şunlardır:

1) Her iki ebeveyn de çalışıyor olmalıdır. Eğer ebeveynlerden birinin sürekli bakım ve tedaviyi gerektiren bir hastalığı varsa ve bu durum doktor raporuyla belgelenirse, eşin çalışması şartı aranmaz. Benzer şekilde boşanma ve eşin vefatı hallerinde de, çocuğun velayetine sahip olan eş için de bu koşul aranmaz. Üç yaşını doldurmamış çocuğu tek başına evlat edinen bir işçi de eşin çalışması şartı aranmaksızın bu hakkı kullanabilir.

2) Kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkı için başvuru analık izinlerinin bittiği tarihten çocuğun zorunlu ilköğretim çağına geldiği tarihe kadar yapılmalıdır. Bu dönem içinde kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkı, ne zaman istenilirse o zaman kullanılabilir. Yani hakkın analık izinlerinin bitiminden hemen sonra kullanılması gibi bir koşul yoktur.

3) Başvuru, kısmi süreli çalışmaya geçilmek istenen tarihten en az bir ay önce yönetmelikte belirtilen usüllere uygun olarak gerçekleştirilmelidir. Başvuru dilekçesi örneği ve diğer dikkat edilmesi gerekenler bu yanıtımızda mevcuttur.

4) Bu hak her çocuk için bir kere kullanılabilir. Yani kısmi süreli çalışmadan tam zamanlı çalışmaya geri dönen işçi, aynı çocuk için yeniden kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkını kullanamaz.

Yasa ve yönetmelikte, kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkının sadece doğum yapılan tarihte çalışılan i şyerinde kullanılabileceği gibi bir kural ya da koşul bulunmamaktadır. İş değişikliğinin bu hakkı ortadan kaldıracağına ilişkin bir düzenleme de mevcut değildir.

Dolayısıyla doğum yaptığı tarihte çalıştığı iş yerinden çıkarılan ya da ayrılan işçi, tam zamanlı olarak yeni girdiği iş yerinde de (yukarıdaki koşulları karşıladığı takdirde) kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkını kullanabilir.

Sonuç olarak okurumuz, iş değişikliği yapması halinde de yeni gireceği iş yerinde -yukarıdaki koşullar mevcutsa- kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkını kullanabilir.

Çok önemli bir not düşmek istiyorum. Bir hakkın kullanılabilir olması, bu hakkın kötüye kullanılabileceği anlamına gelmez. Yani okurumuz kısmi süreli bir iş yerine tam zamanlı bir işe başvurup ve yeni gireceği iş yerine tam zamanlı olarak çalışabileceği izlenimi verip, işe girdikten çok kısa bir süre sonra kısmi süreli çalışmaya geçiş yapmak isterse, işveren hakkın kötüye kullanıldığı iddiasında bulunabilir. Bu durumdan kaçınmak için yeni girilen işte makul bir süre çalıştıktan sonra başvuru yapılmasında yarar vardır.