Otuz üç yaşında, İzmir Seferihisar’da yaşayan bir kadın Buse*. Twitter üzerinden Ekmek ve Gül’e ulaşarak yardım talebinde bulunan kadınlardan biri. Öğrenciyken garsonluğa başlayan, 6 yıl garsonluk yapan Buse şimdi satış pazarlama işi yapıyor. ODTÜ’de Kimya Öğretmenliği okurken pek çok sebepten ötürü öğrenimini tamamlayamamış: “En önemlisi ekonomik sebepler tabii ki” diyor. “Okurken çalışmak zorunda kalmıştım. Bu da bir şekilde okul ortamından uzaklaştırdı beni. Sınıfta kala kala 5-6 yaş benden küçük insanlarla aynı sıraları paylaşmaya başlamıştım. Bu durum aralarına girmemi zorlaştırdı, ders notu bulamıyor, isteyemiyordum. Böyle böyle uzaklaşmaya başlamış oldum. Ders çalışmaya vakit bulabilir miyim bilmiyorum ama bu yıl şansımı deneyip üniversiteye devam etmek istiyorum İzmir’de. Tekrar kimya olabilir ya da puanıma göre başka bir bölüm olabilir” diye anlatıyor.  

2014’te evlenmiş. O sırada okulu varmış ama olmayınca İzmir’e taşınmışlar. Eşi de web tasarım, garsonluk gibi birçok işle uğraşmış. Kayınpederi İzmir’de diye İzmir'e taşınmışlar ama eşinin rahatsızlığı nedeniyle bu sefer Ankara’ya geri gitmiş. Eşinin şu an çalışamadığını söylüyor.

Pandemi dönemi ile yaşadığı zorluklardan da bahsediyor Buse: “Yaz dönemi fena kazanmıyordum ancak korona ile birlikte kış dönemi günde 20 lira bile olmadan geçiyor. Koronaya kadar aileden destek alarak bir şekilde hallediyordum. Şimdi ekonomik olarak daha da ağırlaşmış bir sürecin içerisindeyim. Ailenin de gücü tükenmiş durumda çünkü. Bütün ümitlerimizi tüketmiş durumda. İki ağabeyime de borcum var. Annemler bizim için kredi çekti. Onlar onu ödüyorlar, ben ödeyeceğimi söylemiştim ama ödeyemiyorum. Eşimin durumunu da bilmiyorlar, çalıştığını sanıyorlar. Baskı ile karşılaşmamak için söylemedim.
Eşimde bipolar bozukluk var, son iki yıldır kendini eve kapatmış durumda. İşe gittiğim süreçte evden çıkmadan yiyecek/içecek hazırlayıp öyle çıkıyordum. Dışarı çıkmak istemiyor, kimse ile konuşmak istemiyor, tamamen asosyal oldu. Son bir yıldır ilaç kullanmıyordu ama bu yıl tekrar başladı. Engelli raporu almaya ikna ettim. Şimdi haftada bir hastaneye gidip geliyoruz. Yeni ilaçlar deniyorlar, önümüzdeki ay lityum tedavisine başlayacak. Yeşil kartlı olduğumuz için ilaçların yüzde 20’sini ödüyoruz.”

‘CANIMIN İSTEDİĞİ AMA YİYEMEDİĞİM ŞEYLER ÇOK FAZLA OLUYOR’

Zaman zaman elektriklerinin ödenmeyen faturalar nedeniyle kesildiğini söyleyen Buse, bu durumun nasıl üstesinden geldiklerini anlatıyor: "İki ay önce kesildi daha. Twitter’dan birinin yardımı ile ödedim. Twitter üzerinden nakit para yardımı yapanlar ya da fatura ödeyenler oluyor. Kiramızı bile ödeyenler oldu. Şu an 4 bin750 lira kira borcumuz var. Destek geldikçe ufak ufak veriyorum. Onun dışında markete vs. borcumuz var. Bir şey yemeden geçirdiğim, uyuduğum günler de oldu. Onun dışında canımın istediği ama yiyemediğim şeyler çok fazla oluyor. Tatlıya çok düşkünüm. Bazen canım çok tatlı çekiyor, evde bulursam bir şeyler öyle yapmaya çalışıyorum.”

“Bu ara evde olduğum için lif örmeyi öğrendim. Günde en fazla 1 tane örebiliyorum. Geçen gün paylaştım ‘Almak isteyen olursa lif örüyorum’ diye, birisi dolandırıcı bu kadın dedi. Hayatımda ördüğüm ilk lifler bunlar. Bir başkası dolandırmış beni o zannediyor. İnandırmak için kaymakamlıktan, e-devletten belgeler yolladım. Çünkü bir yandan ağrıma da gidiyor, sonuçta ihtiyacım olduğu için böyle bir şey yapıyorum. Zaten hayat yeterince zor bir de bunlarla karşılaşıyorum. Yardım isterken yeterince utanıyorum bir de böyle itham edilince insan gerçekten kötü hissediyor kendini. Kaymakamlıktan iki kere pandemi destek yardımı verdiler. İzmir Büyükşehir Belediyesi iki defa gıda kolisi yolladı ve 400 lira nakit yardımı yaptı. Düzenli yardım için kaymakamlığa başvuru yaptım yine de. 40 günde bir verilen 300 liralık bir yardım varmış, onun sonucunu bekliyorum. Her yere başvuru yaptım.”

‘EŞİMİN RAHATSIZLIĞI NEDENİYLE ESNEK SAATLERİ OLAN BİR İŞ İSTİYORUM’

Mevcut gidişatın değişmesi gerektiğinin söyleyen Buse köklü bir değişime ihtiyaç olduğunun altını çiziyor: “Bu devlet sistemi ile olacak bir şey değil. Devletin bir şeyler yapması gerekiyor ama yapamadığı durumlarda insanlar yetişmeye çalışıyor birbirine. Ben bu süreçten önce insanların bu kadar iyi olduğunu bilmiyordum açıkçası. Çok güvenmiyordum insanlara ama bu süreçte gördüm ki insanlar birbirinin yardımına koşuyor gerçekten. Dayanışmayı gördüm. Talebim; birikmiş borçlarımı ödeyebilmek. 2-3 günde bir ev sahibi arıyor, o aramazsa başkası arıyor. 7 aydır bekleyen bir borcumuz var. Markete çok gidemiyorum, param olsa bile çok gitmek istemiyorum, yüzüm olmuyor. Borçlarımızı ödeyebilmek istiyorum. Eşimin durumundan dolayı düzenli bir işte çalışamıyorum. O da çalışamıyor. Yalnız kalmak istemiyor, kötü olduğunda ‘İşten çık gel’ diyor bana. Bu sebeplerle biraz daha evden çalışabileceğim veya esnek saatleri olan bir iş istiyorum. Ailesi de ilgilenmiyor hiçbir şekilde. Deprem olduğunda bile arayıp sormadılar.”

*Buse gerçek ismi değildir. İsim değiştirilerek kullanılmıştır.

Fotoğraflar: Ekmek ve Gül