Sürdürülebilirlik Akademisi tarafından Intertek işbirliği ile verilen ‘İş’te Eşit Kadın’ sertifikasını AVON kazandı. ‘Kadınların kadınlar için çalıştığı şirket’ reklamlarıyla kadınların gönlünü kazanmaya ve pazardaki yerini korumaya çalışan AVON’da çalışan işçi kadınlar için ise durum reklamlardaki gibi değil. Defalarca kez ağır çalışma koşulları ile gündeme gelen AVON’da işçi kadınlar, bu sertifikanın nasıl AVON’a verildiğini merak ediyor?

BU DENETİM NASIL YAPILDI?

Intertek tarafından gerçekleştirilen sertifikasyon denetiminde Kadının Güçlenmesi Prensipleri ile örtüşen Kadına Eşitlik Prensipleri çerçevesinde gerçekleştirildiği; denetimde yönetim sistemi, işe alım ve çalıştırma, tedarik zinciri ve sosyal etki başlıkları altında şirketin cinsiyet eşitliğine yönelik politikaları, şirket söylemlerinde kadınların yeri, ayrımcılığa karşı şikayet mekanizmaları, kadın ve erkek çalışanlar arasında ücret dengesi ile sosyal hayatta kadını destekleyen çalışmaların incelendiği belirtiliyor.

AVON İŞÇİSİ: BÖYLE BİR DENETİM GÖRMEDİK

Ekmek ve Gül’e konuşan, AVON’un İstanbul Tuzla’da bulunan üretim fabrikasında çalışan bir kadın işçi böyle bir denetimle hiç karşılaşmadıklarını söyledi. Denetim yapıldığı söylenen başlıkları tek tek değerlendiren kadın işçi, örneğin ‘işe alım’ konusunda nasıl bir değerlendirme yapıldığını anlamadıklarını söyledi. İşe alım sürecini şöyle anlatıyor kadın işçi: “Önüne geleni işe alıyorlar. Çünkü iş çok ağır ve işçi dayanmıyor, giren hemen işten çıkıyor. Bu yüzden çok işçi alımı oluyor. İşçi alırken de çok seçici davranılmıyor.”

ÇALIŞMA KOŞULLARI ÇOK AĞIR

Çalışma koşullarını ise şöyle anlatıyor, “Çalışma koşulları çok ağır. Ben hatta, ürün toplamada çalışıyorum. Biz hattan hem ürünleri indiriyoruz hem de çok ağır malzemeleri kaldırıyoruz. Kadın olarak çok zorlanıyoruz ağırlık yüzünden. Bel ve boyun ağrıları yaşıyoruz sürekli.”
2 vardiya üretim yapılan fabrikada gündüz vardiyasında 9 buçuk, gece vardiyasında 7 buçuk saat mesai yapılıyor. Ama işçiler zorunlu olarak fazla mesaiye bırakılıyor. Katalog dönemlerinde, özellikle de Ekim-Aralık ayları arasında sürekli fazla mesaiye bırakıldıklarını söyleyen kadın işçi, “Mesaiye kalma zorunluluğumuz oluyor. Kalmadığımız zaman bonusumuzu kesiyorlar” diye anlatıyor.

KADIN-ERKEK DEĞİL AMA KADROLU-KADROSUZ AYRIMI VAR

İşyerinde kadın-erkek işçiler arasında ciddi bir ayrımla karşılaşmadıklarını söyleyen kadın işçi fabrikada başka bir ayrımcılık olduğunu anlatıyor: Kadrolu-kadrosuz işçiler arasında yapılan ayrım. “Biz taşeron firmaya bağlı çalışıyoruz. Kadrolu işçiler pazar mesaiye kalınca yüzde 100 yevmiye alıyor biz ise yüzde 50 alıyoruz. Böyle bir fark var aramızda.
Kadın işçilerin daha fazla çalıştığı fabrikada bir de izin konusunda ayrımcılık yaşandığını söyleyen kadın işçi, “Bize izin konusunda daha çok sorun yaratıyorlar. Çünkü hatta çalışacak eleman yok. Bizi süründürüyorlar izin almak istediğimizde. Ama erkeklerin şefi ayrı, onlar daha rahat izin alabiliyorlar”

ŞEFLER İYİ DAVRANIYOR ÇÜNKÜ İŞÇİLER AYRILMAK İSTİYOR

Yönetim sistemine ilişkin kötü bir muameleyle karşılaşmadıklarını söyleyen kadın işçi, bunun da nedenleri olduğunu düşünüyor. “Şefler bize iyi davranıyor” diye başlıyor anlatmaya sonra da bunun nedenlerini açıklıyor: “AVON’da eleman durmuyor. Bu yüzden bu incelikler. İş ağır olduğu için kimse kalmak istemiyor bu yüzden de kim varsa onu tutmaya çalışıyorlar. Şeflerin iyiliği de şöyle; bize kaba davranmıyorlar o kadar. Yoksa başka bir iyilikleri de yok aslında.”

KADINLIK DURUMLARIMIZ UMURLARINDA DEĞİL!

Kadın işçiler kadın olmaktan kaynaklı sorunlarının çözümü konusunda da fabrikada herhangi bir destek alamadıkları gibi burada da kanuna dahi uygulamalar yaşanıyor. “Önceden, hamile olan işçilere daha iyi davranıyorlardı, hamile olunca oturarak çalışmasını sağlıyorlardı” diyen kadın işçi son günlerde yaşananları şöyle anlatıyor: “Son birkaç aydır böyle değil. Şimdi 2 arkadaşımız hamile ama onları hatta çalıştırmaya devam ediyorlar. ‘İçeride yerimiz yok. Burada çalışacaksın’ diyerek hatta, ayakta çalıştırmaya devam ediyorlar.
AVON’da işçi kadınlara “Regl döneminde ücretsiz ped vereceğiz. Siz de regl döneminde rahatsızlığınız olunca şeflerinize haber verin” gibi uyarılar yapılmış ama bunlar hiç hayata geçmemiş. İşçi kadınlar ne ücretsiz ped alabiliyor ne de regl ağrıları için mola.
Sosyal hayatta kadını destekleyen çalışmalar konusunda da denetim yapıldığı söyleniyor. Ama kadınların çalışma yaşamına katılması konusunda da diğer sorumluluklarını paylaşmak noktasında da herhangi bir destek görmediklerini söyleyen kadın işçi “Örneğin kreş yok, kreş yardımı gibi bir şey de yok. Kadınları destekleyeceklerse ne önemli sorun olan çocuk bakımında destek olmaları gerekir. Ama böyle bir şey yok. Sosyal hayatımızı rahatlatacak herhangi bir şey de görmedik” diye konuştu.

SENDİKALAŞMAK İSTEDİKLERİ İÇİN İŞTEN ATILMIŞLARDI
2016 yılında kötü çalışma koşulları, düşük ücret, hak gaspları ve tacize karşı sendikalaşmak istediği için işten atılan işçilerin direnişiyle gündeme gelmişti AVON.
DGS-Sen’e üye olduktan işten atılan 8 işçi, günlerce Gebze’deki AVON fabrikası önünde “Güzelliğimiz gücümüzden, gücümüz direnişten geliyor” diyerek direnişlerini sürdürmüşlerdi.


AVON işçileri direnişini Hayat TV’de yayınlanan Ekmek ve Gül programında anlatmışlardı.