Dünya genelinde milyonlarca kız çocuğu hâlâ eğitim, güvenlik, sağlık gibi birçok haktan yoksun bir şekilde yaşıyor. Türkiye’de de istismar, okul dışı kalma gibi sorunlar devam ediyor. Gelin 11 Ekim Dünya Kız Çocukları Günü vesilesiyle Türkiye ve dünyada kız çocuklarının neler yaşadığını verilerle inceleyelim.

Dünyada neler oluyor?

Birleşmiş Milletler Kadın Birimi’nin açıkladığına göre dünya genelinde hala 122 milyon kız çocuğu okula gidemiyor. 20–24 yaş aralığındaki her 5 genç kadından biri 18 yaşından önce evlendi ve bugün hayatta olan 50 milyon kız çocuğu cinsel şiddete maruz bırakıldı. Her yıl 4 milyon kız çocuğu kadın sünnetine maruz bırakılıyor ve bunların yarısı 5 yaşından küçük kız çocukları.

2024 yılında, 676 milyon kadın ve kız çocuğu ölümcül çatışmaların çok yakınında hayatını sürdürmek zorunda kaldı. Bu durum onların eğitimlerinin kesintiye uğramasına, şiddete maruz bırakılmalarına ve sağlık hizmetlerine erişimlerinin engellenmesine yol açtı.

Türkiye tablosu: İstismar, okuldan kopuş, çocuk işçilik

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre 2024’te Türkiye nüfusunun 21 milyon 817 bin 61'ini çocuklar oluşturdu. Çocuk nüfusun yüzde 51,3'ünü erkek çocuklar, yüzde 48,7'sini kız çocukları oluşturuyor.

Milli Eğitim Bakanlığının istatistiklerine göre okul öncesi eğitim seviyesinde 5 yaş net okullaşma oranı 2023/'24 öğretim yılında kız çocukları için yüzde 84 olarak gerçekleşerek yüzde 84,3 olan Türkiye ortalamasının altında kaldı. 

Türkiye’de, zorunlu eğitim çağında olmasına karşın 6-17 yaş aralığında yaklaşık 611 bin çocuk okul dışında. Bu grubun yüzde 44,3’ü kız çocuklarından oluşuyor.

15-17 yaş grubundaki çocukların işgücüne katılma oranı yüzde 24,9 olurken bu oran kız çocuklarında yüzde 13,7 olarak gerçekleşti. 

Resmi olarak yasak olsa da Evlenme İstatistiklerine göre 16-17 yaş grubunda olan kız çocuklarının resmi evlenme oranları yüzde 1,6' olarak gerçekleşti. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre 2024 yılında 9 bin 354’ü kız çocuğu erken yaşta evlendirilerek istismara maruz bırakıldı.

Adalet Bakanlığının 2023’teki raporunda cinsel istismar davalarının yüzde 85’inde mağdurların kız çocukları olduğu belirtilirken 2025 itibarıyla kız çocuklarına yönelik cinsel istismar vakaları hakkında resmi veriler hâlâ açıklanmış değil. 

Fotoğraf: Antonius Ferret/Pexels