Geçtiğimiz hafta Yeni Zelanda’da, kadınların yoğunlukta olduğu sektörlerde ücretlerin artırılmasını sağlayan yasaya yönelik değişiklik Meclis’ten geçti.

2020 tarihinde çıkarılmış olan Eşit Ücret Yasası kapsamında, ayrımcılıktan kaynaklı düşük ücret aldıklarını düşünen çalışanlar, bireysel ya da sendikalar aracılığıyla ücretlerini artırabilmek için başvuruda bulunabiliyordu. Yasa, çalışanların yaklaşık yüzde 60’ını kadınların oluşturduğu sektörlerde, benzer düzeyde beceri, sorumluluk, deneyim vb. gerektiren ve erkeklerin domine ettiği sektörlerdeki ücretlerle karşılaştırma yapılarak ücretlerin artırılmasının önünü açıyordu.

Yasada yapılan değişiklikle birlikte, ücretlerin artırılması amacıyla binlerce kişi adına yapılan 33 başvuru durduruldu ve yeni yasaya göre yeniden değerlendirilmesi planlanıyor. Yasanın değiştirilmesi üzerine konuşan Çalışma Bakanı Van Velden, başvuruların ağırlıklı olarak kamu sektöründe yoğunlaştığını ve şimdiye kadar yapılan anlaşmaların devlet hazinesine yıllık 1,78 milyar dolara mal olduğunu ifade etti.

NE DEĞİŞTİ?

2025 Ücret Eşitliği Değişiklik Yasası olarak bilinen düzenleme ile, ücret eşitliği başvurularının yapılabilmesi için gerekli olan “çalışanların yüzde 60’ını kadınların oluşturması” şartı yüzde 70’e çıkarıldı. Sendikaların çok sayıda çalışan adına yaptıkları başvurularda, karşılaştırılan işin aynı ya da büyük ölçüde benzer olduğunun kanıtlanması zorunlu hale getirildi.

Değişiklik, işverene başvuru konusu işin benzer olmadığını düşündüğünde başvuruyu reddetme hakkını açıkça tanıyor. Ücret artırımı için yeniden talepte bulunulabilmesi için ise 10 yıllık bir sınır getiriliyor. Ücret artırımına yönelik anlaşma sağlanmışsa bu artış kademeli olarak üç yıla yayılabiliyor. İşverenlerin geriye dönük ödeme yapmasının ise önü kapatılıyor.

Ancak yasanın bu şekilde düzenlenmesi, hem muhalefet hem de işçi ve emekçi kadınlar tarafından, öğretmenlik, sosyal hizmet çalışanlığı gibi geleneksel olarak "kadın mesleği" sayılan işlerde ücret eşitsizliğinin perçinlenebileceği şeklinde yorumlanıyor. Nitekim Yeni Zelanda’nın pek çok ilinde de bu yasa değişikliğine karşı işçi ve emekçiler çeşitli protesto eylemleri düzenleniyor.

Kaynak: RNZ
Fotoğraf: baseimage/Canva