Kadınların siyasete girmesi ve temsil olanaklarından yararlanma hakkı çok uzun ve meşakkatli bir yolculuğun kazanımı... Bu her ne kadar erkekler tarafından kadınlara verilen bir ‘armağan’ olarak düşünülse de “Hayır, o iş öyle değil ” diyoruz bir kez daha. Kadınların siyaset hakkı kadınların mücadeleleri, çabaları ve ısrarları sonucu kazanılmış bir haktır. Türkiye’de kadınların siyasete girme öyküsü 1908 yılına kadar uzanıyor... Kadınlar, Meclis-i Mebusan’ın açılışında, mecliste bulunmak için dilekçe vererek kendilerine hak verilmezse gösterilerde bulunacaklarını söylemişler. O dönem birçok erkeğin söz söylemeye cüret edemediği Osmanlı’ya açık açık ‘sokaklara dökülürüz’ diyor kadınlar...
1913 Osmanlı Müdafaa-i Hukuk-u Nisvan Cemiyeti’nin programına, bu hakkı ilke olarak koyamadıklarını çünkü, öncelikle mahrum edildikleri, toplumsal yaşama, çalışma hayatına ve eğitim hakkına kavuşmak istediklerini, zamanı geldiğinde bu hakkı isteyeceklerini söylemiş kadınlar. 1921 yılında bu amacı, derneğin programına almışlar, seçim hakkının verilmesini istemişler. Cumhuriyet kurulduktan hemen sonra, bundan tam 94 yıl önce 16 Haziran 1923 tarihinde, Kadınlar Halk Fırkası’nı kurmuşlar. Ancak Nisan 1923’te kabul edilen seçim kanununda “Her erkek Türk seçme seçilme hakkına sahiptir” ibaresinin yazılı olduğu gerekçe gösterilerek, partiye valilikçe izin verilmemiştir. Bu tarihten on yıl kadar sonra, 1930 yılında yerel seçimlerde, 1934 yılında ise, genel seçimlerde kadınlara seçme ve seçilme hakları tanınmıştır. Kadınlar yıllardır talep ettiği hakka ancak bu tarihte kavuşmuştur.
1935-1946 yıllarını kapsayan tek parti döneminde yapılan üç seçimde kadınların sayısı nispeten çoktu. Sırasıyla 1935’te 18, 1939’da 15 ve 1943 seçimlerinde 16 kadın parlamentoya girdi...

Kaynak: Petrol-İş Kadın Dergisi