Bir sağlık çalışanı öğrencilik dönemi de dahil olmak üzere çalışma yaşamı boyunca defalarca psikolojik ya da fiziksel şiddete maruz kalıyor. Sadece hasta yakınından değil, kıdemlisinden, yöneticisinden, mesai arkadaşından da şiddet görüyor. Uzman hekim asistan hekime, sekreter hemşireye, hemşire hasta bakım personeline diye liste uzayıp gidiyor. Sağlık çalışanlarının çalışma sürelerinin uzunluğu ve ağırlığı artık herkesin bildiği bir gerçekken “Aman canım siz de 24 saat çalışıp 48 saat dinleniyorsunuz!” diyenler o 24 saatte neler yaşandığını bilmiyor. Sahi o 24 saatte neler oluyor?

■ Polikliniklerin doluluğundan ya da hâlâ 1. basamak sağlık hizmetinin ne işe yaradığını bilmediğinden soluğu acilde alan hasta, kırmızı alanda ter döken hekime “Ben de acilim!” diyor. Değilsin diyen hekimi “Senin beyaz kodun olmasa yapacağımı bilirdim!” diyerek tehdit ediyor.

■ “Bir gün çalışır iki gün de dinlenmiş olurum” diyerek nöbet sistemi çalışmayı kabul eden gebe hemşirenin tuttuğu nöbette verilen sağlık hizmetini beğenmeyen hasta yakını olay çıkarıyor. Hekim darp edilirken hemşire o gece korkudan bebeğini kaybediyor.

■ “Bizim işimiz neden bu kadar uzun sürdü?” diyen hastayla sekreter ağız dalaşına giriyor. Birkaç gün sonra sekretere hastane yönetimi tarafından hastaya düzgün davranması yönünde uyarı yazısı geliyor.

■ Sabah hastalarını mesaiye gelen arkadaşlarına devreden nöbetçi hemşirenin gözünden kaçan bir iş yüzünden sorumlu hemşire hastanın yanında nöbetten çıkacak olan hemşireyi aşağılıyor.

■ O ay hastane giderlerinin fazlalığından döner sermayesi eksik yattığı için yöneticilerine karşı çıkan asistan hekim “Beğenmiyorsan kapı orada!” cevabıyla susturuluyor.

■ Ebe doğum sancısı sıklaşan iki hastasından acil olana bakmayı seçtiği için bir diğer hastanın eşi tarafından darp ediliyor. Olaya müdahale eden hastane polisi “Hasta yakını özür diliyor siz de şikâyetçi olmayın” diyerek ebeyi şikâyetinden vazgeçirmeye çalışıyor.

24 saat bitiyor ve ne mi oluyor! Hekim istifa ediyor. Hemşire yurt dışında gideceği ülke için yabancı dil çalışmaya başlıyor. Temizlik personelinin kapıyı çekip çıkacak hali olmadığından yeni kapılar arayıp saatlik ek işler yapıyor. Sekreter “Dişimi sıkarım” diye düşünürken sağlık bakım teknisyeni “Aman canım zorla atandım zaten susar otururum.” diyor.

Birileri nöbet çıkışında yorgunluktan ölürken birileri hasta yakınının kurşunuyla ölüyor. “Giderlerse gitsinler!” denilenler, gidemeden oracıkta sedyesinin ya da masasının başında ülkesine değil hayatına veda ediyor.

Öyleyse çözüm hastane girişine konulacak X-ray cihazında, yurt dışına gitmekte ya da kendine başka bir meslek edinmekte mi? Çözüm yaşadığımız toplumun asli unsurları olarak mesleki saygınlığımızı yeniden elde etmekte. “Aile hekimi bu hastalıktan anlamaz.” algısını yıkıp 1. basamak sağlık hizmetlerine ulaşımın önünü açarak hastane acillerinin yükünü azaltmakta. Sağlık sisteminin bir ekip işi olduğunu ve hemşirenin, ebenin, teknisyenin, personelin de bu ekibin bir profesör kadar parçası olduğunu anlamakta ve anlatmakta. Sağlıkta şiddetin önüne geçmek için, beyaz kod sonucu açılan ve somut bir yere varmayan davalar yerine, gerekli caydırıcı cezai işlemleri uygulamakta.

Zor zamanlarda alkışladığınız bizler sağlıklı koşullarda çalışmayı ve can güvenliğimizin sağlanmasını sonuna kadar hak ediyoruz.

Fotoğraf: Evrensel