Okurumuzun Sorusu:

Merhaba. Özel bir kurumda kısmi zamanlı olarak çalışıyorum. Dilekçemde çalışma günleri pazartesi, salı, çarşamba olarak belirtildi. Kurum günleri onayım olmadan değiştirmek istiyor. Böyle bir hakkı var mı? Dilekçe yazdım “İş Yasası’na aykırıdır” diye. Bana “tekrar değiştirme haklarının olduğunu” ilettiler. İşten çıksam, dava açsam tazminat alabilir miyim?

Okurumuzun sorusundan şunu anlıyorum: Okurumuz tam zamanlı çalışırken doğum yapmış, analık izinlerini kullandıktan sonra da kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkını kullamış. Okurumuz kısmi süreli çalışmaya geçişinde çalışma günleri pazartesi, salı ve çarşamba olarak kararlaştırılmış.

Analık İzni Veya Ücretsiz İzin Sonrası Yapılacak Kısmi Süreli Çalışmalar Hakkında Yönetmeliğin 9. maddesine göre işçinin kısmi süreli çalışma talebinde, kısmi süreli çalışmaya başlayacağı tarih ile tüm iş günlerinde çalışılacak olması hâlinde çalışmanın başlama ve bitiş saatleri, haftanın belirli günlerinde çalışılacak olması hâlinde ise tercih edilen iş günleri yer alır.

Aynı Yönetmeliğin 15. maddesine göre ise kısmi süreli çalışmanın belirlenen günlük ve haftalık çalışma süresi içerisinde yapılacağı zaman aralığı, o yerin gelenekleri, işçinin yapmakta olduğu işin niteliği ve işçinin talebi dikkate alınarak işveren tarafından belirlenir. Yani işveren işçinin tercihlerine uymak zorunda değildir.

Ancak Yönetmelikte işverenin belirlenmiş gün ve saatleri daha sonra tek taraflı olarak değiştirebileceğine ilişkin bir düzenleme yer almamaktadır.

Analık izinleri sonrası kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkının amacı kadın işçilerin istihdamda kalmasını sağlamak, kadın işçilerin çalışma yaşamı ve çocuk bakımını bir arada yürütebilmesini kolaylaştırmaktır. Bu hakkını kullanan kadın işçinin çalışacağı gün ve saatler işçinin onayı olmadan değiştirilirse bu hak amacına ulaşmamış olur.

Dolayısıyla işverenin belirlenmiş günleri değiştirebilmesi için işçinin yazılı onayını alması gerektiği sonucuna ulaşıyorum. Çünkü İş Yasası’nın 22. maddesine göre çalışma koşullarında esaslı bir değişikliğe gidilebilmesi için işçinin yazılı onayı şarttır.

Eğer işveren kadın işçinin onayı olmadan çalışılan günleri değiştirirse, yani İş Yasası’nın 22. maddesine aykırı bir değişiklik yaparsa, kadın işçi haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanabilir; kıdem tazminatı ve diğer yasal haklarını talep edebilir.

Sonuç olarak okurumuzun yazılı onayı alınmadan değişiklik yapılması halinde okurumuzun haklı fesih yapabileceği ve kıdem tazminatını talep edebileceğini; tazminatın ödenmemesi halinde de önce arabulucuya gidebileceğini, anlaşma olmaması halinde de dava yoluna başvurabileceğini düşünüyorum.

Ancak okurumuzun bu yola başvurmadan önce bir avukatla görüşmesinde, hukuki destek almasında yarar vardır. Yönetmelik çok açık ve kesin hükümler içermediği için okurumuza davayı kazanacağının garantisini vermemiz ne yazık ki olanaklı değildir...