Okurumuzun Sorusu: Merhabalar öncelikle. Web sitenizi bir arkadaşımdan duydum ve bana yardımcı olabileceğinizden bahsetti. Ben çalışan bir anneyim. 30 Aralık 2016 şu anki aktif olarak çalıştığım işimin giriş tarihi. Ağustos 2019 da hamile olduğumu öğrendim ve kasım 2019 da erken doğum riski sebebi ile heyet raporu ile çalışamaz durumda idim. Nisan 2020 tarihinde doğurmam gerekirken 16 Mart 2020'de çocuğumu kucağıma aldım. Devletin normalde hak tanıdığı analık iznimden faydalandım daha sonra ücretsiz iznimi tam 5 ay kullandım. Akabinde işyerimin geri çağırması ile işte doğan personel ihtiyacından dolayı işime geri döndüm. Süt izinlerimi de kullandım. Çocuğuma annem bakıyor ve zorlandığımız bir dönemden geçtiğimiz için kısmi çalışma yapılabileceğini duydum. Bana umut oldu, fakat onunda başvuru için belli bir süresi varmış sanırım, tam bilemiyorum. Bana işverenim o süreyi kaçırdığımdan dolayı böyle bir hakkımın olmadığını ve kaybettiğimi söyledi. Ben de araştırmak istiyorum, bir umut var mıdır diye. Eğer yardımcı olursanız çok sevinirim. Şimdiden teşekkür ederim.

Öncelikle okurumuzu tebrik edelim; okurumuzun bebeğine uzun, mutlu ve sağlıklı bir ömür dileyelim.

Son zamanlarda kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkı ile ilgili benzer soruları sıklıkla alıyoruz. Görünen o ki, işverenler gerçek dışı iddialar ve yalanlarla kadın işçilerin kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkını kullanmasını engellemeye çalışıyor. En sık kullanılanlardan biri de “başvuru süresi geçti” yalanı.

Oysa mevzuat çok açık ve net.

İş Yasası’nın 13. maddesine göre:

“Bu kanunun 74 üncü maddesinde öngörülen izinlerin bitiminden sonra mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden ay başına kadar bu maddeye göre ebeveynlerden biri kısmi süreli çalışma talebinde bulunabilir. Bu talep işveren tarafından karşılanır ve geçerli fesih nedeni sayılmaz”.

Görüldüğü üzere analık izinlerinin bitiminden sonra kadın işçi çocuğu zorunlu ilköğretim çağına gelene (yani son kanun değişikliği gereği çocuk 6 yaşını doldurana) kadar istediği zaman kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkını kullanabilir.

Analık İzni veya Ücretsiz İzin Sonrası Yapılacak Kısmi Süreli Çalışmalar Hakkında Yönetmeliğin 8. maddesinde de bu durum açıkça şu şekilde düzenlenmiştir:

“MADDE 8 – (1) İşçi, 5 inci maddede belirtilen analık izninin, 6 ncı maddede belirtilen ücretsiz iznin veya 7 nci maddede belirtilen ücretsiz iznin bitiminden itibaren çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden ay başına kadar herhangi bir zamanda kısmi süreli çalışma talebinde bulunabilir.”

Görüldüğü üzere yönetmelik çok açık bir biçimde “çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden ay başına kadar herhangi bir zamanda” diyerek kadın işçinin bu hakkını zorunlu ilköğretim çağına gelene kadar canı ne zaman isterse o zaman kullanabileceğini düzenlemektedir.

Hem yasa hem yönetmelik gereği kadın işçinin kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkını kullanabilmesi için önce analık izinlerini kullanmış olması gerekmektedir. Yani analık izinlerinin kullanılmış olması kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkını ortadan kaldırmak bir yana, bu hakkın kullanılabilmesinin ön koşuludur. Sonuç olarak okurumuzun işvereninin söyledikleri tamamen gerçek ve hukuk dışıdır. Analık izni kullanmak, ücretsiz izin kullanmak, süt izni kullanmak kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkını ortadan kaldırmaz. Okurumuzun bebeği henüz 1,5 yaşındadır ve okurumuz bebeği 6 yaşına gelene kadar istediği zaman bu hakkını kullanabilir.

Dolayısıyla okurumuzun kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkını kullanmasının önünde herhangi bir engel yoktur.

Kısmi süreli çalışmaya geçiş hakkı ile ilgili detaylı bilgiler ve örnek başvuru dilekçesi bu yanıtımızda mevcut: Kısmi süreli çalışmaya nasıl geçilir?

Son olarak şunu da belirtelim. Okurumuz kısmi süreli çalışmaya geçiş için dilekçesini verir ancak işveren yasal bir gerekçesi olmadığı halde bu talebi reddederse okurumuz haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanarak ve tüm yasal haklarını talep ederek işten ayrılabilir. Böyle bir durum söz konusu olursa okurumuz yeniden bizimle irtibata geçebilir.