Okurumuzun sorusu:

Belediyede taşeron olarak çalışıyorum. Kesin listeler yayınlandı. Sınav yapılacak. Ama güvenlik soruşturması bitmedi diyorlar. Güvenlik soruşturması engel olabilir mi?

Önce çok sık yapılan bir hatayı düzeltelim. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması birbirinden farklıdır. Güvenlik soruşturması, arşiv araştırmasından daha kapsamlıdır. Taşeron işçiler için güvenlik soruşturması yoktur, arşiv araştırması vardır. Ancak kurumlar, işçiler ve hatta bazı sendikalar bile arşiv araştırması değil, güvenlik soruşturması yapıldığını sanıyor (yanıtımızın sonunda ilgili yönetmeliğe göre arşiv araştırması ve güvenlik soruşturmasının tanımlarını ayrı ayrı bulabilirsiniz).

696 sayılı KHK’nın 127. maddesi ile taşeron işçiler için getirilen koşullardan biri de Devlet Memurları Kanunu’nun 48. maddesindeki memuriyete atanma koşullarını (eğitim ve yaş hariç) taşımaktır. Bu koşullardan biri de şudur: “Güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmış olmak.”
Görüldüğü üzere Devlet Memurları Kanunu’na göre

a) sadece güvenlik soruşturması,

b) sadece arşiv araştırması,

c) hem güvenlik soruşturması hem arşiv araştırması yapılabilir.

Ancak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın 1 Ocak 2018 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğine göre taşeron işçiler için sadece arşiv araştırması yapılacaktır. Tebliğ ile bu konuda çok açık bir düzenlemeye gidilmiştir.

Tebliğin merkezi yönetimlerle ilgili 7. yerel yönetimlerle ilgili 32. maddelerinde açıkça belirtildiği üzere başvuran tüm işçiler için arşiv araştırması yapılacaktır. Yine aynı maddelere göre işçiler başvuru sırasında ilgili formu doldurmuş ve bu formlar merkezi Ankara’da bulunan idarelerin merkez teşkilatları için

Emniyet Genel Müdürlüğü’ne, diğer tüm idareler için ise bulundukları illerin Valiliklerine gönderilmiştir.

Tebliğin 7 ve 32. maddelerine göre “İlgili mercilerden intikal eden arşiv araştırması sonucunda elde edilen bilgilerin değerlendirilmesi tespit komisyonunca yapılır.”

Sonuç olarak tebliğe göre tespit komisyonlarının arşiv araştırmasının sonuçlarını aldıktan sonra, bunları da değerlendirerek listeleri oluşturması ve yayınlaması gerekiyor. Yani arşiv araştırmasının listeler yayınlanmadan önce yapılmış olması zorunludur.

Sonuç olarak taşeron işçiler için ayrıca güvenlik soruşturması yapılmayacaktır. Başvuran tüm işçiler için ise ayrı ayrı arşiv araştırmasının yapılmış ve araştırmanın sonuçlarının da tespit komisyonlarınca dikkate alınmış olması gerekir. Listeler yayınlanmış ve kesinleşmişse, arşiv araştırmasının yapıldığı ve listede kabul edilen işçilerin bu şartı karşılamış olduğu sonucuna ulaşıyoruz. Dolayısıyla okurumuzun endişe edeceği bir durum söz konusu gözükmüyor.

Ancak eğer belediye arşiv araştırması sonuçları gelmeden listeleri yayınlamışsa; yani tebliğe aykırı davranmışsa bu durumda sıkıntı olabilir. Böyle bir durum söz konusu ise bunu da ayrıca değerlendiririz. Bununla birlikte asılsız söylentilere itibar etmemekte yarar var.

Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği madde 4:
f) Arşiv araştırması: Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığının, kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiği ile adli sicil kaydının ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının mevcut kayıtlardan saptanmasını,
g) Güvenlik soruşturması: Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığının, kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiği ile adli sicil kaydının ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının, yıkıcı ve bölücü faaliyetlerde bulunup bulunmadığının, ahlaki durumunun, yabancılar ile ilgisinin ve sır saklama yeteneğinin mevcut kayıtlardan ve yerinden araştırılmak suretiyle saptanması ve değerlendirilmesini,
ifade eder.