Adana’nın kavurucu sıcağında otobüs durağının gölgesinde otobüs bekliyorum. Yanında engelli oğlu ile bir kadın oturdu yanıma, oturur oturmaz bakışıp gülüştük üzerimize bir kova su dökülmüş gibi terden sırılsıklam olmuşuz. “Çok sıcak değil mi?” diyorum, “Evet, bu sıcakta bu çocukla sabahtan beri SSK’da oradan oraya dolanıyorum” diyor. Trafik keşmekeşinde otobüsün geç geleceği belli, sohbete başlıyoruz.

Emine, 40 yaşında 3 çocuk annesi 14 yıllık evli. İlk oğlu 13 yaşında Down sendromlu doğmuş, diğer oğulları 10 ve 3 yaşında, sağlıklı. “Küçüğü ağabeyine bıraktım, büyük oğlumu evde tek bırakamıyorum onu da aldım sabahtan beri bir SSK’ya bir bankaya gidip geliyorum. İşim de hallolmadı eve dönüyoruz” diyor. Emine çok dolmuş ben daha sormadan anlatmaya başlıyor.

‘EKMEK ASLANIN İŞKEMBESİNDE’

Evlenmeden önce Adana’da bir iplik fabrikasında çalışmaya başlamış. Eşiyle orada tanışıp evlenmişler. Devam ediyor Emine: “Annem de aynı patronla ama başka fabrikada üstübü bölümünde tam 25 yıl sigortasız çalıştı. Çalışma ortamı çok kötüydü. Fabrika diyorum ama üstü metal sacdan yapılmış bir barakaydı. Yazları Adana’nın sıcağında sıcak sac altında çalışmak işkence gibiydi. Dışarı 35 derece olsa içeride 45 derece hissedilirdi. Ama annem gibi herkesin çalışmaya ihtiyacı vardı, karın tokluğuna çalıştı emekli bile olamadı. Şimdi anneme kardeşlerimle ben bakmaya çalışıyoruz. Annemin durumunu bildiğim için ben hiçbir yerde sigortasız çalışmam deyip duruyordum. Annemin patronu yeni bir fabrika açınca ben illa SSK isterim dedim. SSK’lı olarak işe başladım, iplik makinesine elimi kaptırdım, sol elimin başparmağı koptu. Patronu tanıyorduk şikâyetçi olmadım. İyi ki SSK diye tutturmuşum. Tedavim bitti, ‘İstersen çalışmaya devam et’ dedi, bir süre çalıştım, hamile kalıp oğlum engelli doğunca çalışmaya devam edemedim. Ahhh, ah! Keşke çalışmaya devam etseydim. Malulen emekli oldum, şu an bin 100 lira emekli maaşı alıyorum. O zaman cahil miydim? Oğluma kendim mi bakmak istedim? Bilmiyorum ama, şimdi çalışmaya devam etmediğime çok pişmanım. Bana bir akıl veren, bir yol gösteren de olmadı, yıllar su gibi geçti. 3. çocuk oldu, ev derdi, geçim derdi, büyük oğlumun eğitimi derken hayat her gün biraz daha zorlaşıyor. Eşim asgari ücretle çalışıyor, benim emekli maaşım faturaları ödemeye bile yetmiyor. Ekmek artık aslanın ağzında değil işkembesinde, al alabilirsen.”

‘NE DİYE ÇIKIP BAĞIRA BAĞIRA MÜJDE DİYORLAR’

EYT’nin çıkmasına önce sevinmiş Emine. Çocuk borçlanması yapmak için gelmiş SSK’ya. Ancak oradan oraya göndermişler. “Çocukların üçü için 230 bin lirayı aşkın para istediler. Ben bu ödemeyi nasıl yapayım?” Yine de bir umut özel bir bankaya gidip durumu anlatmış, “Emekliliğinize mahsuben en fazla 70 bin lira kredi verebiliriz” demişler. Başka bankalara da sormuş hepsinden aynı yanıtı almış. “Bu sıcakta çocukla rezil oldum. Elim boş eve geri dönüyorum” diyor.

“Açıklama yapılınca gerçek sandım çok sevindim ne umutlarla gelmiştim” diyor. Otobüs durağında hiç tanımadığı birisine bu kadar şey anlatma ihtiyacı duyduğuna göre demek ki çok dolmuş içinde biriktirmiş. Onu dikkatle dinliyorum. Ben dinledikçe daha da anlatıyor: “Yarın ağabeyime gideceğim onun durumu biraz iyi, ondan bana borç vermesini ya da benim için kredi çekmesini isteyeceğim.” Kaba bir hesap yapıyoruz, istenilen paraları ödemek için çekeceği para ve banka faizi ile birlikte geri ödemesinin aylık ödemesi 12-13 bini buluyor. Yüzü daha da asılıyor, “Alacağım maaş 7 bin 500 lira, kredi ödemesini karşılamıyor ki üstünü nerden tamamlayalım” diyor.

Banka ödemesini hesapladığıma pişman oluyorum, ama o zaten umutsuz bir şekilde olmayacağını bilerek düşünüyor. Bana dönüp “Bunu kimse kolay kolay ödeyemez ki, ne diye çıkıp bağıra bağıra ‘müjde’ diyorlar o zaman” diyor. Ahhh! Emine öfkende o kadar haklısın ki, sen kralın çıplak olduğunu gördün darısı diğerlerinde…

Fotoğraf: MA