Dışarıda en az 100 lira ödediğimiz bir sütyenin, sütyen halini alması, iplerinin kesilmesi, bağlarının yapılması gibi işler için parça başı iş yapan kadınlara tane başı sadece 10 kuruş verildiğini biliyor muydunuz?

Mahallemizdeki ev kadınları bazı tekstil atölyelerinden bu şekilde parça başı dediğimiz işler alıyorlar eve, “Zaten evdeyim bir şekilde yaparım, ev ekonomisine 10 kuruş da olsa destek olurum” diye düşünerek. Bazı kadınlar çalışıyor olmasına rağmen geçinemediğinden evde de bu işi yapıyor evin işlerinden kalan dinleneceği zamanda ek iş olarak.

Bu işi yapan kadınlar, genelde birbirlerine haber vererek kendi içlerinde bir ağ oluşturmuşlar. Tekstil atölyesinden birisi iş alıyorsa muhakkak başka bir kadın arkadaşının ismini de veriyor ki üç beş de olsa bütçelerine bir gelir olsun. Kadınlar kendi içlerinde bir dayanışma ağını parça başı iş üzerinden kurmuş durumda yani.

GÜNDE ANCAK 20 LİRA KAZANÇ

Yakınlarda bulunan atölyelere gidip çalışsalar en azından sigortaları olacağını, asgari ücret tam ödenmese bile şimdi eline geçenden fazla alacağını biliyor Sevgi, “Ama evdeki çocukları bırakabileceğim birisi yokken ancak bunu yapabilirim” diyor.

Narin ise 38 yaşında, küçük çocuğu olduğundan çalışamadığını, uygun bir iş de bulamadığını, böyle bir şey yapmadan da geçinemediğini söylüyor. Günde en fazla 20 liralık iş çıkarabildiğini belirtiyor. “Evin işi, çocuklar olunca fazla yapamıyorsun tabii ama iş alınca herkes, çocuklar bile yardım ediyor. Bir tane bir tanedir diyorum.”

10 KURUŞTAN OLMA KORKUSU

Tane başı 10 kuruşun çok düşük olduğunu söylediğimizde ise başka çaresi olmadığını söylüyor. Böyle bir işi kaybetmekten bile kaygılanıyor. Olur da şikâyet ettiği duyulursa tekstilden bir daha iş alamamaktan korktuğunu söylüyor. Daha önce işleri aldığı kişiye 10 kuruşun düşük olduğunu söylemiş, “İster yaparsın ister yapmazsın, sadece bu parayı veririm” demesi çaresiz hissettirmiş onu. Aynı işi yapan karşı komşusu da “Bu ücret az değil mi?” sorusuna Narin gibi cevap veriyor. Kadınlar iş olduğunda birbirlerini haberdar edip dayanışma gösterirken, bu iş için aldıkları parayı yükseltmek için birleşmenin zor olduğunu düşünüyorlar. “Biz ikimiz karşı çıksak bu para çok az diye, bize işi vermekten vazgeçer. Çünkü bir sürü kadın az da olsa bunu kabul etmek zorunda, adamlar da bize ‘Beğenmiyorsanız başkasına yaptırırız’ diyor. Mecbur kabul etmek durumda kalıyoruz” diye açıklıyor durumu.

Görüyoruz ki, dayanışma yalnızca iş bulurken değil, talep ettiklerini gerçekleştirmek için de vazgeçilmez…

Fotoğraf: Ekmek ve Gül