İngiliz doktor, kadın hakları savunucusu, Londra ve Edinburgh’daki kadınlara yönelik iki tıp fakültesi ve bir hastanenin kurucusu Sophia Louisa Jex-Blake 21 Ocak 1840’ta doğdu, 7 Ocak 1912’de öldü.

Erken gelişmiş ve son derece zeki olan bir kızdı. Bu nedenle, İngiltere’nin güneyindeki çeşitli özel okullara gitti ve 1858’de Londra’daki bir devlet kadın koleji olan Queen’s College’a kaydoldu. Bu süre zarfında genç kadın, ailenin iyi bir dostu olan Octavia Hill ile birlikte yaşadı. Kısa bir süre sonra, Sophia’dan matematik öğretmeni olarak işe girmesi istendi. Ebeveynleri izin verdi. Queen’s College’dan sonra Almanya’daki Mannheim’a ve kısa bir süre sonra Amerika Birleşik Devletleri’ne gitti. Orada çeşitli okullara devam etti ve bu konuda “Bazı Amerikan Okulları ve Kolejlerine Bir Ziyaret” adlı kitabını yazdı. Boston’daki New England Kadın ve Çocuk Hastanesinde kadın doktorların öncülerinden Lucy Sewell ile tanıştı ve orada bir süre asistan olarak çalıştı. Bu, Jex-Blake için bir dönüm noktasıydı: Doktor olmaya karar verdi.

1867’de Susan Dimock ile birlikte Cambridge’deki Harvard Üniversitesine başvurdu, ancak reddedildi. Sonraki yıllarda, Sophia Jex-Blake, İngiltere’den ilk Amerikalı doktor Elizabeth Blackwell tarafından kurulan New York City’deki kadın tıp okulu Women’s Medical College’da eğitim gördü. Ertesi yıl babası öldü ve İngiltere’ye döndü.

KADINLAR İÇİN TIP OKULU

1869’da Edinburgh Üniversitesi tıp fakültesinde okumak için başvurdu. Başlangıçta tek bir kadının kurslara katılması uygun olmadığı için geri çevrildi. Daha sonra arkadaşı Edith Pechy de dahil olmak üzere yedi kadından oluşan bir grup organize etti ve okumalarına izin verildi. Bir yıl sonra Sophia Jex-Blake ve diğer kadınlar anatomi kursuna katılmak istedi. Erkek öğrenciler amfiye giderken girişe barikat kurdular, kadınların üstüne pislik attılar, sözlü tacizde bulundular. Gidecekleri yere vardıklarında kadınlara koyun hediye edildi ve “alçak hayvanların” da artık amfilere girebileceği açıklandı.

Diploma alması reddedildikten sonra New York’ta eğitimine devam etti ve Elizabeth Blackwell’in öğrencisi oldu. Bir yıl sonra tıp doktorası ile mezun oldu. 1875’te Sophia, İngiltere’de kadınları ebelik lisansına dayanarak sağlık siciline kaydettirmeye çalıştı ama bunun üzerine tüm muayene kurulu protesto için istifa etti. Sophia Jex-Blake, o sırada Edinburgh’da bir tıp fakültesi kurmuştu ve 1899’da New York okulunu kapatan Elizabeth Blackwell’i de buraya getirdi. Elizabeth Garrett Anderson ile birlikte, daha sonra tıp fakültesi haline gelecek olan Londra’da Kadınlar için Tıp Okulunu kurdu ve hemşire ve doktorları eğitti. Elizabeth Garrett Anderson 1903'te emekli olduktan ve onu değil Isabel Thorne'u tıp fakültesinin dekanı olarak atadıktan sonra, hayal kırıklığına uğradı ve Edinburgh'a gitti. Kısa bir süre sonra emekli oldu ve yerel Kadınların Oy Hakkı Derneğinde aktif bir rol oynadığı. Tunbridge Wells’te yaşadı. 7 Ocak 1912’de öldü.

Fotoğraf: Margaret Todd/Wikimedia Commons